«Άνθρακες» αποδείχτηκε ο θησαυρός που οι απανταχού εκατομμυριούχοι έσπευσαν να προσφέρουν για την ανοικοδόμηση της Παναγίας των Παρισίων, βλέποντας την τυλιγμένη στις φλόγες.
Με τους καπνούς της καταστροφικής πυρκαγιάς που κατέστρεψε τη στέγη του γοτθικού ναού και γκρέμισε το καμπαναριό που έστεκε εκεί επί αιώνες, να καλύπτουν ακόμη τον ουρανό της γαλλικής πρωτεύουσας, οι ευαίσθητοι αλλά και πλούσιοι της χώρας κι όχι μόνο μπήκαν στην κούρσα μίας άτυπης δημοπρασίας που «έβγαλε στο σφυρί» το ποιος θα φανεί ότι έκανε τη μεγαλύτερη δωρεά. Ενδεικτική ήταν η αντίδραση του Μπερνάρ Αρνό που βρίσκεται πίσω από τον οίκο Louis Vuitton, ο οποίος μόλις πληροφορήθηκε ότι το αντίπαλο δέος του, ο Φρανσουά-Ανρί Πινό, που έχει στην κατοχή του μεταξύ άλλων τους οίκους Gucci και Yves Saint Laurent, δώρισε 100 εκατ. ευρώ για την ανοικοδόμηση της Νότρ Νταμ, ανέβασε τη δική του προσφορά στα 200 εκατ. ευρώ.
Και αυτοί δεν ήταν οι μόνοι που δεσμεύτηκαν να καταθέσουν τον διόλου ευκαταφρόνητο οβολό τους στο ταμείο που θα δώσει ζωή ξανά σε ένα από τα πλέον σημαντικά μνημεία της πολιτισμικής μας κληρονομιάς. Το τεράστιο ποσό των 200 εκατ. ευρώ προσέφερε και ο όμιλος L’Oreal, ενώ άλλα 100 εκατ. δολάρια υποσχέθηκε η γαλλική πετρελαϊκή Total. Επίσης 20 εκατ. ευρώ δωρεά ανακοίνωσε ο διαφημιστικός όμιλος JCDecaux, ενώ τη διάθεσή τους να διαθέσουν από 10 εκατ. εκδήλωσαν ο επενδυτής Marc Ladreit de Lacharriere, οι μεγιστάνες των κατασκευαστικών Martin και Olivier Bouygues, η εταιρεία Fimalac και ο Henry Kravis, συνιδρυτής της KKR. Ακολούθησαν κι άλλοι πολλοί. Ακόμη και ο δήμος του Παρισιού δεσμεύτηκε για το ποσό των 50 εκατ. ευρώ και η περιφέρεια του Παρισιού για 10 εκατ. ευρώ. Στο μεταξύ, εταιρείες κολοσσοί όπως η κατασκευαστική Vinci και η Apple ανακοίνωσαν πως θα συμμετάσχουν, μη διευκρινίζοντας όμως πώς.
Η όψιμη «ευαισθησία» που έδειξαν εκθειάστηκε από τα ΜΜΕ παγκοσμίως, ωστόσο από την πρώτη στιγμή δεν έλειψαν και οι φωνές που την επέκριναν, αν και δεν ακούστηκαν ιδιαίτερα. Κάποιοι είπαν πως πολλές φορές οι πλούσιοι έχουν προσφέρει χρήματα έπειτα από καταστροφές ή για την ανακούφιση κοινωνικών ομάδων σε κρίση. Όμως πρόκειται για άπαξ βοήθεια που κουκουλώνει προς το παρόν προβλήματα και δεν τα λύνει σε βάθος χρόνου. Άλλοι αναρωτήθηκαν γιατί όλοι αυτοί δεν βάζουν το χέρι τους στην τσέπη για να βοηθήσουν τους μαστιζόμενους από τη φτώχεια ή τους πρόσφυγες. Τα «Κίτρινα Γιλέκα» που βρίσκονταν στους δρόμους ζητώντας μια καλύτερη ζωή, εστίασαν στα «ανταποδοτικά οφέλη» της φιλανθρωπίας… με δημόσιο χρήμα. Κι αυτό γιατί όπως προβλέπει ο νόμος οι δωρητές «κερδίζουν» φορολογική έκπτωση της τάξης του 66% κι έτσι μπορούν με αυτό τον τρόπο να κινήσουν χρήματα που «αναπαύονται» σε φορολογικούς παραδείσους.
Όπως και να έχει, τρεις μήνες μετά, οι περισσότεροι από αυτούς φαίνεται να έγιναν… καπνός. Σύμφωνα με ρεπορτάζ του FranceInfo, από τα 850 εκατ. ευρώ που φαίνεται πως υποσχέθηκαν να δωρίσουν οι δωρητές για την αποκατάσταση της Παναγίας των Παρισίων, μόνο τα 80 εκατ. – ήτοι 9% – έχουν κατατεθεί στους τέσσερις οργανισμούς που ανέλαβαν να συγκεντρώσουν χρήματα για τον σκοπό αυτό. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με την ίδια πηγή, το ίδρυμα της Γαλλίας συγκέντρωσε υποσχέσεις για 29 εκατ. ευρώ και έχει επιβεβαιώσει τα 9 εκατ. Από την πλευρά του το ίδρυμα για την Πολιτισμική Κληρονομιά έλαβε υποσχέσεις δωρεών ύψους 221 εκατ. ευρώ, με τις καταθέσεις να έχουν φτάσει μέχρι στιγμής μόνο τα 54,5 εκατ. Χειρότερη είναι η εικόνα για το Ίδρυμα της Παναγίας των Παρισίων που δέχτηκε προσφορές για δωρεές 395 εκατ. ευρώ, έχοντας συγκεντρώσει όμως μόλις 15 εκατ. μέχρι σήμερα.
Ενδεικτικό είναι ότι οι «χρυσοί χορηγοί» από τον κόσμο της μόδας, ο Φρανσουά-Ανρί Πινό και ο Μπερνάρ Αρνό, έχουν καταθέσει μόλις 10 εκατ. ευρώ. Η δε L’Oréal που στην ανακοίνωσή της ανέφερε ότι την «άγγιξε το δράμα που ενώνει τους πολιτισμούς και τις πεποιθήσεις» μέχρι τα μέσα Ιουνίου δεν είχε καταθέσει ούτε 1 σεντ. Το ίδιο και ο πετρελαϊκός γίγαντας Total. Σε μια προσπάθεια να διασκεδάσουν τις εντυπώσεις, οι εκπρόσωποι του Πινό και του Αρνέ δήλωσαν μάλιστα πως θα δίνουν τα χρήματα τμηματικά και ανάλογα με την πρόοδο των εργασιών αποκατάστασης της Παναγίας των Παρισίων. Οι πηγές τους ανέφεραν ότι οι εταιρίες δεν επιθυμούν το κράτος να επωφεληθεί των χρημάτων αυτών πριν καν ξεκινήσουν οι εργασίες.
Εν τω μεταξύ, οι μισθοί των 150 εργαζομένων στο εργοτάξιο που έχει στηθεί πρέπει να μπουν στους λογαριασμούς τους. Οι 300 περίπου τόνοι μολύβδου στην οροφή της εκκλησίας, αποτελούν μια τοξική βόμβα που πρέπει να απομακρυνθεί από το σημείο, πριν «εκραγεί». Οι έγκυες γυναίκες και τα παιδιά που ζουν σε κοντινή απόσταση υποβάλλονται συνεχώς σε εξετάσεις αίματος για πιθανή δηλητηρίαση. Ωστόσο, η χρηματοδότηση μιας τέτοιας… βρόμικης δουλειάς δεν έχει για τους δισεκατομμυριούχους την αίγλη των πολυτελών αγαθών και υπηρεσιών με τις οποίες καταπιάνονται.
«Είναι μεγαλύτερη ευλογία το να δίνεις από το να παίρνεις», είχε πει ο Ιησούς, αλλά φαίνεται πως αν ζούσε σήμερα δεν θα είχε τύχη ως μάνατζερ, καθώς οι δισεκατομμυριούχοι υποσχέθηκαν πολλά, δεν έδωσαν τίποτα και πήραν τα πάντα. Εξάλλου, στον καπιταλισμό δεν υπάρχει προφανές ασυμβίβαστο μεταξύ της γενναιοδωρίας και της επιδίωξης ή της προσδοκίας να αντληθούν οφέλη ως αντάλλαγμα. Aντιθέτως, στην εποχή του Φιλανθρωποκαπιταλισμού, η φιλανθρωπία αναδιατυπώνεται με τους ίδιους όρους, με τους οποίους ένας διευθύνων σύμβουλος θα εξετάσει ένα οποιοδήποτε επιχειρηματικό εγχείρημα. Η φιλανθρωπική προσφορά μεταφράζεται σε επιχειρηματικό μοντέλο που χρησιμοποιεί λύσεις βασιζόμενες στην αγορά που χαρακτηρίζονται από αποτελεσματικότητα και ποσοτικοποιημένο κόστος και οφέλη. Και το να διαφημιστείς παγκοσμίως εν μία νυκτί ενδυόμενος μάλιστα τον μανδύα της κοινωνικής ευθύνης, χωρίς να χρειαστεί να δώσεις τον ένα από τους πολλούς σου χιτώνες, το λες και όφελος. Και αυτό είναι το προφανές και μικρότερο όφελος. Στην κοινωνία των CEO, η άσκηση των κοινωνικών ευθυνών δεν έχει να κάνει πλέον όμως με το αν οι επιχειρήσεις πρέπει ή δεν πρέπει να είναι υπεύθυνες για κάτι περισσότερο από το δικό τους επιχειρηματικό συμφέρον. Αντίθετα, πρόκειται για τον τρόπο με τον οποίο η φιλανθρωπία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ενίσχυση του πολιτικοοικονομικού συστήματος που επιτρέπει σε τόσο μικρό αριθμό ανθρώπων να συσσωρεύουν προκλητικά και άδικα τεράστιες ποσότητες πλούτου.
Είτε στη Γαλλία, είτε στη Βρετανία ή στις ΗΠΑ, οι πλούσιοι δίνουν χρήματα στα μεγάλα θεσμικά όργανα που βρίσκονται στην καρδιά του πολιτισμού μας για να εξασφαλίσουν την κοινωνική τους θέση σε επιγραφές δωρητών και σε φωτογραφίες. Κατά τον ίδιο τρόπο, χρηματοδοτούν και πολιτικά κόμματα και στη συνέχεια απολαμβάνουν τα «ανταποδοτικά οφέλη» όταν εκείνα βρεθούν με την εξουσία. Όπως σημειώνει ο Guardian, πολλοί από τους ανθρώπους που υποσχέθηκαν δωρεές για την ανοικοδόμηση της Παναγίας των Παρισίων, ήταν από εκείνους που χρηματοδότησαν την άνοδο του Εμανουέλ Μακρόν στην προεδρία. Όπως σημειώνει η οικονομολόγος Julia Cagé, στο βραβευμένο βιβλίο της «The Price of Democracy», 600 πλούσιοι άνθρωποι στη Γαλλία έδωσαν για την προεκλογική εκστρατεία του Μακρόν από 3 έως 4,5 εκατ. ευρώ. Με άλλα λόγια, το 2% του συνόλου των δωρητών της καμπάνιας Μακρόν, του έδωσε μεταξύ του 40% έως 60% της συνολικής χρηματοδότησης του En Marche. Μέσα σε λίγους μήνες, ο νέος πρόεδρος έκοψε φόρους στους πλούσιους, δίνοντας στους πλουσιότερους δωρητές του απόδοση σχεδόν 60.000% στην «επένδυσή» τους.
Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με τις δωρεές για τη Νότρ Νταμ. Μια μικρή κατάθεση και κερδίζεις μεγάλη επιρροή και ανυπολόγιστα οφέλη.
tvxs.gr
