Του Γιώργου Λακόπουλου
Ο πολύπειρος Αντώνης Λιβάνης έλεγε ότι «η πολιτική πρέπει να έχει πρόσωπο». Από αυτή την άποψη το συνέδριο του Κινάλ είναι υπόθεση τριών προσώπων: Φώφη Γεννηματά, Γ. Παπανδρέου, Βαγγέλης Βενιζέλος. Θα συνυπάρξουν για δυο μέρες με ακροατήριο «παραγονταραίων», όπως λέει χαρακτηριστικά ιστορικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ.
Σ’ αυτό το ακροατήριο μετέχουν κυρίως πρώην : υπουργοί, βουλευτές , γραμματείς, αυτοδιοικητικοί, συνδικαλιστές, κρατικά στελέχη, διαπλεκόμενοι , μεσολαβητές και παει-κι-ελατζήδες, που άφησαν πίσω τους τρεις διαφορετικοί πρόεδροι και Πρωθυπουργοί: Ανδρέας Παπανδρέου, Κ. Σημίτης, Γ. Παπανδρέου.
Στο φόντο αυτής της «εαρινής σύναξης των πρώην«, μπορεί να διακρίνει κανείς μερικές δεκάδες χιλιάδες άδολων οπαδών του πραγματικού ΠΑΣΟΚ . Σ’ αυτούς τους έσχατους ψηφοφόρους, που έγραψαν ιστορία, αξίζει κάθε τιμή. Γι’ αυτό είναι εξοργιστικό να βλέπει κανείς ποιοι εμφανίζονται να τους εκπροσωπούν.
Πίστεψαν τον Ανδρέα Παπανδρέου και ακολούθησαν το ΠΑΣΟΚ από την ίδρυσή του, μένοντας ακλόνητοι, παρότι οι ηγεσίες -και στελέχη- απεμπόλησαν τις αρχές του, το εξέτρεψαν από τις ράγες του και το μετέτρεψαν σε πεδίο προσωπικής αποκατάστασης για ημέτερους και επιτήδειους.Σήμερα επιμένουν «Εγώ είμαι ΠΑΣΟΚ».
Είναι οι τραγικοί αφανείς ήρωες ενός συνεδρίου χωρίς ιδεολογικό και πολιτικό περιεχόμενο, που θα επιχειρήσει απλώς να επικυρώσει όσα έχουν συμφωνήσει οι τρεις ματαιόδοξοι καμπαλέρος της κομματικής καταστροφής, που βρέθηκαν στη ηγεσία από το 2004 μέχρι σήμερα.
Στο μόνο που μοιάζουν οι τρεις πρωταγωνιστές είναι ότι δεν έχουν καθόλου καλές συστάσεις από το παρελθόν τους: και οι τρεις είναι ιδιαίτερα επιβαρυμένοι, όπως προκύπτει από τη σύντομη ιστορία του καθενός που ακολουθεί.
Το …υδρογόνο ως ηγεσία
Η Φώφη Γεννηματά είναι το χειρότερο βιογραφικό που είχε ποτέ στην ηγεσία το ΠΑΣΟΚ. Ως τα 35 της δεν έχει καμία σχέση με την επίσημη πολιτική και κανένα ρόλο στο Κίνημα. Αν ανατρέξει κανείς στις ς εσωκομματικές διεργασίες δεν υπάρχει πουθενά.
Στην ιστοσελίδα της αναφέρει ότι ως κόρη των γονιών της «η πολιτική αποτέλεσε βίωμα της καθημερινότητας μου από τα παιδικά μου χρόνια» και ότι «από τα φοιτητικά μου χρόνια υπήρξα ενεργά πολιτικοποιημένη στην ΠΑΣΠ, ενώ παράλληλα ανέπτυξα πολλές δράσεις στην Ένωση Γυναικών Ελλάδας». Υπερβολές. Απλό μέλος ήταν και στα δυο.
Στην ίδια ιστοσελίδα μας ενημερώνει ότι ότι σπούδασε στο Πολιτικό της Νομικής «όπου αποφοίτησα το 1987 και στη συνέχεια δούλεψα ως στέλεχος της Εθνικής Τράπεζας». Εδώ δεν είναι υπερβολή, είναι ανακρίβεια.
Στην τράπεζα προσλήφθηκε το 1986, ήτοι σε ηλικία 22 ετών και …προτού πάρει το πτυχίο της. Όσο για το «δούλεψα ως στέλεχος» παίζεται». Ο Θ. Πάγκαλος την κατήγγειλε δημόσια ως αργόμισθη και δεν τον διέψευσε ποτέ. Πάντως δυο χρόνια μετά το θάνατο του πατέρα της ορίζεται πρόεδρος του Ομίλου «Γιώργος Γεννηματάς». Αλλα προσόντα δεν αναφέρονται. Ουτε σπουδές, ούτε διεθνής κυκλοφορία, ούτε γλώσσες, ούτε ειδίκευση.
Το 2000 απέδειξε ότι το όνομα του Γεννηματά ήταν εξαργυρώσιμο στο εσωκομματικό χρηματιστήριο. Ο Σημίτης την κατέβασε, από το πουθενά, στην Α’ Αθήνας. Με την στήριξη της «Ομάδας Γεννηματά» -του μοναδικού βιώσιμου μηχανισμού που υπήρξε στο ΠΑΣΟΚ- πήρε τη θέση. Και μόλις το 2001 έγινε μέλος της Κεντρικής Επιτροπής. Ακολουθεί η εκλογή στην υπερ-Νομαρχία Αττικής. Αλλά και στους δυο ρόλους η πορεία της έχει τις χαρακτηριστικές ιδιότητες του υδρογόνου: άχρωμη και άοσμη και άγευστη.
Οταν το 2009 επιχείρησε να επιστρέψει στη Βουλή, βρήκε μπροστά της το ασυμβίβαστο και έμεινε εκτός. Ωστόσο το όνομα ήταν ακόμη ανταλλάξιμο και με αυτό πήρε τέσσερα χαρτοφυλάκια. Και στα τέσσερα ο απολογισμός της ήταν μηδενικός.
Πρώτος ο Γ. Παπανδρέου την έκανε υφυπουργό Υγείας -για …συμβολικούς λόγους. Στη συνέχεια τοποθετήθηκε αναπληρώτρια υπουργός Εσωτερικών και Άμυνας. Έργο; Τίποτε.Παραδόξως η ιστοσελίδα της δεν αναφέρει ότι υπήρξε και αναπληρώτρια της Άννας Διαμαντοπούλου, στο υπουργείο Παιδείας. Για απολογισμό εκεί ας μην συζητάμε…
Ωστόσο μετά την διάλυση και συντριβή του ΠΑΣΟΚ στο διάστημα 2012-15 , πήρε την προεδρία με αντίπαλο τον άσχετο με την κομματική διαδρομή Ανδρέα Λοβέρδο. Η εντολή ήταν να ανασυντάξει το ΠΑΣΟΚ. Αντί για αυτό το διέλυσε -αφού πρώτα ξήλωσε τον γραμματέα και την ΚΕ που δεν έλεγχε.
Με έναν ιδιότυπο μικρομεγαλισμό και ανεξέλεγκτη ρητορεία, προσπάθησε να βάλει στη θέση του ιστορικού Κινήματος ένα κόμμα ΙΧ. Δεν μπόρεσε να το κρατήσει ούτε ένα χρόνο. Η διάλυση του Κινάλ επήλθε για ένα θεμελιακό λόγο: έχει πρόβλημα ηγεσίας. Η επικεφαλής δεν είναι η καλυτερη.
Η ίδια διέγραψε την πολιτική παράδοση του χώρου και άρχισε να λειτουργεί ως δορυφόρος του Κυριάκου Μητσοτάκη , όπως έδειξαν κρίσιμες επιλογές της. Πχ η καταψήφιση της απλής αναλογικής -που συνέφερε το κόμμα της – η απόρριψη της Συμφωνίας των Πρεσπών που αποδέχονταν όλοι οι «κορυφαίοι» του κόμματός της και η αντι-Τσίπρα μανία.
Για να ανακόψει τη διολίσθηση στο περιθώριο προκήρυξε νέο συνέδριο με την επιδίωξη να επαναβεβαιώσει την επικράτησή της, σε μικρότερο κοινό πλέον. Εκεί βρισκόμαστε τώρα… Με αυτό το βιογραφικό διεκδικεί να γίνει ακόμη και… Πρωθυπουργός!
Ο Σαούλ που ατύχησε
Αν η Φώφη Γεννηματά διέλυσε δυο κόμματα σε ένα χρόνο ο προκάτοχος της έχει άλλες επιδόσεις. Πήρε το ΠΑΣΟΚ από το 12% που το έφτασε ο δικός του προκάτοχος και το παρέδωσε με 4%. Έκτοτε είναι αλλού: απορεί γιατί δεν έχει υλοποιηθεί ακόμη ο χρησμός του μέντορά του Δημ. Τσάτσου: «Θα είναι τυχερή η Ελλάδα, αν την κυβερνήσει ο Βενιζέλος».Μεταξυ μας: το λίγο που πρόλαβε δεν θα ήθελε να το ξαναζήσει.
Ο Βενιζέλος, χαρισματικός ρήτορας, ευφυής άνθρωπος, αλλά βουλημικός και βερμαλιστής επιπέδου, από τη αρχή ήταν αλλού. Όταν στη Μεταπολίτευση η γενιά του διαμόρφωνε το ριζοσπαστικό ρεύμα της εποχής, αυτός ακολουθούσε σεβαστούς κεντρώους πολιτικούς. Είναι η εποχή που αποκαλούσε τον Ανδρέα Παπανδρέου «πράκτορα της ΣΙΑ»– με αποτέλεσμα να τον αποβάλει από συνεδρίαση της ΕΦΕΕ πρόεδρός της Στεφ. Τζουμάκας.
Σαν τον Σαούλ που έγινε Παύλος , ανακάλυψε το ΠΑΣΟΚ 15 χρόνια μετά την ίδρυσή του και προσπάθησε να υφαρπάξει την ηγεσία του εκμεταλλευόμενος τη συντριπτική υπεροχή που είχε στο δημόσιο χώρο απέναντι στον φυσικό κληρονόμο του Α. Παπανδρέου.
Αλλά καθώς δεν κατανοούσε τους ιδρυτικούς κώδικες του κόμματος, στραπατσαρίστηκε . Έκτοτε, με μια αναλαμπή μεγαλείου δίπλα στον Σαμαρά, λειτουργεί με αμφιθυμία: πότε σαν υποψήφιος αναχωρητής και ποτέ σαν οιονεί αρχηγός της …συντηρητικής παράταξης, αυτοχρισθείς βασικός αντίπαλος του Τσίπρα.
Ταυτόχρονα αναζητά ψηφοδέλτιο Επικρατείας να τον διορίσει βουλευτή. Αν είναι το Κινάλ ή η ΝΔ δεν παίζει ρόλο. Αρκεί να υπάρχει στην επόμενη Βουλή, όπου δεν μπορεί να μπει με σταυρό στη Θεσσαλονίκη. Από όποιον και αν πάρει το εισιτήριο θα παραμείνει… ανεξάρτητος.
Ο ιδανικός αυτόχειρας
Στην κορυφή αυτού του ιδιότυπου τρίγωνου -που διαμορφώθηκε μετά τον όλεθρο του «εκσυγχρονισμού»- υπάρχει ο Γ. Παπανδρέου. Ο Κώστας Σημίτης έκανε συμφωνία μαζί του το 1996 για να γίνει πρωθυπουργός και την υλοποίησε ως το τέλος παραδίδοντας τη σκυτάλη χωρίς διαδικασίες.
Είναι η τυπική περίπτωση κληρονόμου που λοιδορείται στην αρχή, αλλά στο τέλος επικρατεί με την παρασκηνιακή ισχύ της Δυναστείας και άλλες συναλλαγές. Πολυ σύντομα όμως αποδείχθηκε ιδανικός αυτόχειρας. Κάτι χειρότερο. Σαν τον Γερμανό πιλότο που για να αυτοκτονήσει έρισε στο βουνο το αεροσκάφος που κυβερνούσε.Σε δυο χρόνια κατέρρευσε , αφού προηγουμένως οδήγησε σε κατάρρευση τη χώρα και το κόμμα του. Αδυνατώντας- ή αξιοποιώντας κατ’ άλλους- να διαχειριστεί τη δημοσιονομική εκτροπή που παρέλαβε.
Ο Γ. Παπανδρέου είναι πρόσωπο που θα μελετηθεί πολύ στις σχολές Πολιτικής Επιστήμης του μέλλοντος, καθώς κατόρθωσε τα ακατόρθωτα. Οδήγησε μια χώρα σε διεθνή οικονομικό έλεγχο χωρίς να το καταλάβει ούτε ο ίδιος. Έχασε την πρωθυπουργία χωρίς το κόμμα του να χάσει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Και από Πρωθυπουργός των «κηπουρών» έγινε ο ίδιος «κηπουρός» μιας κατώτερης του κληρονόμου.
Ο γιος του Ανδρέα Παπανδρέου έχει δυο επιβαρύνσεις που δεν θα ξεπεραστούν ποτέ. Πρώτον ως πρωθυπουργός πήρε αποφάσεις για τις οποίες δεν είναι εντολή. Δεύτερον, ως αρχηγός κόμματος το χρεοκόπησε, το διέλυσε και στο τέλος το διέσπασε κιόλας. Σήμερα απλώς διεκδικεί με το Κινάλ την παρουσία του στην επόμενή Βουλή, για να …ανεξαρτητοποιηθεί ως αρχηγός άλλου κόμματος.
Φαντάσματα της δόξας και σκιές της παρακμής
Ανάμεσα στους τρεις παράγοντες του συνεδρίου που ορίζουν και τη φύση του, κυκλοφορούν κάποια πρόσωπα- σαν φιγούρες που παραπέμπουν στον Καρυωτάκη ή τον Καβάφη.
Οι μισοί μοιάζουν φαντάσματα του ενδόξου παρελθόντος που δεν μπόρεσαν να συντηρήσουν οι επίγονοι του Ανδρέα Παπανδρέου.Πρόσωπα από το ιστορικό ΠΑΣΟΚ με αξιοσημείωτη διαδρομή, όπως ο Κ. Λαλιώτης, Κ. Σκανδαλίδης, ο Δημ. Ρέππας, ο Μιλτ. Παπαϊωάννου, η Βάσω Παπανδρέου. Πολιτικοί με παρουσία στην ιδρυτική άνοιξη, με πρωταγωνιστική διαδρομή στις αντιφάσεις, μένουν εθελουσίως στο περιθώριο και μετέχουν περισσότερο ως παρατηρητές και από υποχρέωση σε ένα σκηνικό παρακμιακών διευθετήσεων -με γκεστ σταρ τον Κώστα Σημίτη.
Οι άλλοι μισοί είναι οι καταφερτζήδες- που προσπαθούν να αναδειχθούν -ή να ξεπλυθούν -για να βρουν μια νέα ευκαιρία στο δημόσιο βίο. Σ’ αυτή την κατηγορία ανήκουν τα λιμά του εκπεσόντος «Σημιτισμού»- που δεν την κοπάνησαν όπως οι περισσότεροι «εκσυγχρονιστές»– ένας κύκλος προσωπικών ευνοούμενων της Γεννηματά , δακτυλοδεικτούμενοι και πρόσωπα με λούμπεν πολιτική κουλτούρα και αντίστοιχη ρητορική. Συνωστίζονται σε έναν αναξιόπιστο κομματικό μηχανισμό που έχει ως πραγματικό αρχηγό τον ικανό Κώστα Γείτονα, και υπάρχει για να εμφανίζεται ως ιδρύτρια κόμματος μια ακόμη εκπρόσωπο της κληρονομικής Δημοκρατίας.
Έμπειροι πολιτικοί παρατηρητές εκτιμούν ότι αυτό το συνέδριο του Κινάλ θα είναι και το τελευταίο του. Ακόμη και αν το εκλογικό αποτέλεσμα του επιτρέπει να μπει στην επόμενη Βουλή- όταν δεν το κατάφερε ο Γ. Παπανδρέου που είναι πιο βαρύ όνομα από τη Φώφη- από την επόμενη θα αρχίσει η αποσύνθεσή του. Κατά τον ίδιο τρόπο και για τους ίδιους λόγους που έχουν αποσυντεθεί τα κόμματα που μπήκαν στη σημερινή Βουλή μέσα στην κρίση.
Από αυτή την άποψη όσα και αν ακουστούν θα ηχούν σαν ρέκβιεμ μια ηρωικής περιόδου, στην οποία τρεις γενιές μαχόμενων Ελλήνων ακολούθησαν τον Ανδρέα Παπανδρέου που συνένωσε τη Δημοκρατική Παράταξη και έβαλε τέλος στην μετεμφυλιακή κυριαρχία της Δεξιάς. Παράγοντες κατώτεροι των περιστάσεων και επιδρομείς της εξουσίας, οδήγησαν σε άδοξο τέλος εκείνο το Κίνημα. Σήμερα εκεί που κρεμούσαν οι κλέφτες τ’ άρματα κρεμούν οι γύφτοι τα νταούλια.
Πηγή: Ανοιχτό Παράθυρο
