Το Candiadoc συνεργάζεται με τον Εκπαιδευτικό Οργανισμό ‘Ορίζοντες’ για την παρουσίαση των προτεινόμενων θεμάτων για τις Πανελλαδικές Εξετάσεις, κάθε Δευτέρα και Παρασκευή.
Σήμερα τα προτεινόμενα θέματα στα Λατινικά Προσανατολισμού Γ’ Λυκείου και στην Ανάπτυξη Εφαρμογών Γ΄Λυκείου.
ΛΑΤΙΝΙΚA ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ
Α. ΚΕΙΜΕΝΑ
(XXIX) Tandem corvus salutationem didicit et sutor, cupidus pecuniae, eum Caesari attulit.Auditasalutatione Caesar dixit: «Domi satis salutationum talium audio». Tum venit corvo in mentem verborum domini sui: «Oleum et operam perdidi». Ad haec verba Augustus risit emitque avem tanti, quanti nullam adhuc emerat.
(XXXI)Tum adulescens, viribus suis confisus et cupiditate pugnandi permotus, iniussu consulis in certamen ruit; et fortior hoste, hasta eum transfixit et armis spoliavit. Statim hostes fuga salutem petiverunt. Sed consul, cum in castra revertisset, adulescentem, cuius opera hostes fugati erant, mortemultavit.
(XXXIV) Cum Africanus in Literno esset, complures praedonum duces forte salutatum ad eum venerunt. Tum Scipio, cum se ipsum captum venisse eos existimasset, praesidium domesticorum in tecto conlocavit. Quod ut praedones animadverterunt, abiectis armis ianuae appropinquaverunt et clarā voce Scipioni nuntiaverunt (incredibile auditu!) virtutem eius admiratum se venisse.
(XXXVI) Manius Curius Dentatus maximāfrugalitateutebatur, quo facilius divitias contemnere posset. Die quodam Samnitium legati ad eum venerunt. Ille se in scamno assidentem apud focum et ex ligneo catillo cenantemeis spectandum praebuit. Samnitium divitias contempsit et Samnites paupertatem eius mirati sunt….“Supervacaneae, ne dicam ineptae, legationis ministri, narrate Samnitibus Manium Curium malle locupletibus imperare quam ipsum fieri locupletem;
Β. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
- Να μεταφράσετε τα αποσπάσματα.
- Να γράψετε ό,τι ζητείται για τους όρους των κειμένων:
talium : αιτιατική ενικού ουδετέρου
mentem : γενική πληθυντικού
avem: αφαιρετική ενικού
nullam: γενική ενικού ουδετέρου
viribus: αφαιρετική ενικού
certamen: την ίδια πτώση στον άλλο αριθμό
fortior: δοτική ενικού στον υπερθετικό βαθμό
salutem: κλητική ενικού
clarā: αιτιατική ενικού στο συγκριτικό βαθμό
morte: ονομαστική ενικού
complures: την ίδια πτώση στο ουδέτερο
tecto: αιτιατική ενικού
ipsum : αιτιατική πληθυντικού ουδετέρου
incredibile: αιτιατική πληθυντικού στο αρσενικό
Die: την ίδια πτώση στον άλλο αριθμό
- Να γράψετε ό,τι ζητείται για τους τύπους του κειμένου:
didicit : το ίδιο πρόσωπο στον μέλλοντα
attulit: β’ ενικό προστακτικής ενεστώτα
revertisset: το ίδιο πρόσωπο στην υποτακτική ενεστώτα
emerat: αφαιρετική του σουπίνο
perdidi: γ’ πληθυντικό οριστικής μέλλοντα ενεργητικής περιφραστικής συζυγίας
ruit: μετοχή μέλλοντα
transfixit : αφαιρετική του γερουνδίου
esset: το ίδιο πρόσωπο στον υπερσυντέλικο
abiectis: β’ πληθυντικό προστακτικής ενεστώτα στην άλλη φωνή
assidentem : απαρέμφατο παρακειμένου
praebuit: β’ πληθυντικό υποτακτικής ενεστώτα
malle : α’ πληθυντικού οριστικής ενεστώτα
fieri : β’ ενικό προστακτικής ενεστώτα
- Να αναγνωρίσετε συντακτικά τους παρακάτω όρους των κειμένων:
pecuniae, Audita, tanti, iniussu, Statim, morte, auditu, Frugalitate, cenantem, spectandum
- Να μετατρέψετε την ενεργητική σύνταξη των προτάσεων σε παθητική:
Sutor, cupidus pecuniae, eum Caesari attulit
- Να μετατρέψετε τον επιθετικό προσδιορισμό σε δευτερεύουσα αναφορική πρόταση:maximā frugalitate
- Να βρείτε τον β’ όρο σύγκρισης στο κείμενο ΧΧΧI και αφού τον καταγράψετε να τον διατυπώσετε με άλλο τρόπο.
- Nα εκφράσετε την απαγόρευση και με τους δυο τρόπους:NarrateSamnitibus
- Domi: i) να δηλώσετε την κίνησηii) να δηλώσετε την ίδια επιρρηματική έννοια που εκφράζει το domiμε τα: Italia, Carthago, Roma
- Να εκφράσετε το μέσο με ισοδύναμη έκφραση: cuius operā
- Να αναλύσετε την μετοχή σεδευτερεύουσα πρόταση: abiectis
- Να αναγνωρίσετε πλήρως τη δευτερεύουσα πρόταση: quofaciliusdivitiascontemnereposset
- Να αντικατασταθεί το σουπίνο του σκοπού «captum» με δευτερεύουσα τελική πρόταση
- Tandem corvus salutationem didicit et sutor, cupidus pecuniae, eum Caesari attulit:
Να ξαναγράψετε την περίοδο τρέποντας την πρώτη πρόταση σε χρονική (που να εκφράζει το προτερόχρονο) εισαγόμενη α) με τον χρονικό σύνδεσμο ut και β) με τον ιστορικό διηγηματικό cum - confisus: Να αναλυθεί η μετοχή σε δευτερεύουσαπρόταση.
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
- Η μετάφραση δεν δίνεται για λόγους οικονομίας χώρου.
- tale/ mentium/ ave- avi/ nullius/ vi/ certamina/ fortissimo/ salus/ clariorem/ mors/ complur(i)a/ tectum/ ipsa/ incredibiles/ diebus
- discet/ affer/ revertatur/ emptu/ perdituri-ae-a erunt/ ruiturus-a-um/ transfigendo/ fuisset/ abicite/ assedisse/ praebeatis/ malumus/ fi
- pecuniae: γενική ως συμπλήρωμα στο επίθετο cupidus (γενική αντικειμενική)Audita: επιρρηματική χρονική μετοχή, ιδιάζουσα αφαιρετική απόλυτη, δηλώνει το προτερόχρονο στο παρελθόν tanti: γενική της αφηρημένης αξίας στο emitiniussu: οργανική αφαιρετική του εσωτερικού αναγκαστικού αιτίου στο ruit Statim: επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου στο petiveruntmorte: απλή οργανική αφαιρετική της ποινής στο multavitauditu: αφαιρετική σουπίνου που δηλώνει την αναφορά στο incredibileFrugalitate: αντικείμενο του ρήματος utebatur σε αφαιρετικήcenantem: κατηγορηματικές μετοχές εξαρτώμενες από τον ρηματικό τύπο αίσθησης spectandum (άμεση αντίληψη ) και λειτουργούν ως κατηγορούμενα στο άμεσο αντικείμενο του ρήματος praebuit “se” στο οποίο είναι συνημμένεςspectandum:αιτιατική γερουνδιακού που δηλώνει το σκοπό στο ρήμα praebuit, συνημμένο στο se στο οποίο λειτουργεί ως κατηγορηματικός προσδιορισμός.
- Is a sutore cupido pecuniae Caesari allatus est
- frugalitate quae maxima erat.
- β’ όρος σύγκρισης:hoste (αφαιρετική συγκριτική). Άλλος τρόπος: quamhostis.
- Nolite narrareή Ne narraveritis
- i) domumii) in Italiā, Carthagine, Romae
- per quem
- postquam praedones arma abiecerunt-ere // cum praedones arma abiecissent
- quofaciliusdivitiascontemnereposset: δευτερεύουσα επιρρηματική τελική πρόταση που λειτουργεί ως επιρρηματικός προσδιορισμός του σκοπού στο περιεχόμενο της κύριας πρότασης με ρήμα το utebatur. Εισάγεται με τον τελικό σύνδεσμο quo, διότι ακολουθεί επίρρημα συγκριτικού βαθμού (facilius) και εκφέρεται με υποτακτική, καθώς το περιεχόμενό της δηλώνει κάτι το επιθυμητό. Συγκεκριμένα, εκφέρεται με υποτακτική παρατατικού (posset), διότι εξαρτάται από ρήμα ιστορικού χρόνου (utebatur: παρατατικός) και αναφέρεται στο παρελθόν. Υπάρχει ιδιομορφία στην ακολουθία των χρόνων, γιατί ο σκοπός είναι ιδωμένος τη στιγμή που εμφανίζεται στο μυαλό του ομιλητή και όχι τη στιγμή της πιθανής πραγματοποίησής του (συγχρονισμός της κύριας με τη δευτερεύουσα πρόταση).
- Δευτερεύουσατελικήπρότση: cum venisse eos existimasset, ut caperent se ipsum
- α) Tandem, ut corvus salutationem didicit/-erat, sutor, cupidus pecuniae, eum Caesari attulit.
β) Tandem, cum corvus salutationem didicisset, sutor, cupidus pecuniae, eum Caesari attulit. - Confisus (επιρρηματική αιτιολογική μετοχή που δηλώνει το προτερόχρονο, συνημμένη στο «adulescens»)
– quodadulescensconfisuserat (est) (αντικειμενική αιτιολογία)
– quodadulescensconfisusesset (υποκειμενική αιτιολογία)
– cumadulescensconfisusesset (η αιτιολογία ως αποτέλεσμα εσωτερικής λογικής διεργασίας)
Επιµέλεια:
Μαυρακάκης Μανόλης, Ξηµεράκη Κατερίνα, Ρολάκη Μαρία, Ψαράκη Μάρω
Εναλλακτικά, δείτε τα προτεινόμενα θέματα στα Λατινικά σε μορφή pdf ΕΔΩ
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ
Σε ένα πρωτάθλημα μπάσκετ που συμμετέχουν 18 ομάδες, η κάθε ομάδα δίνει 34 αγώνες στην κανονική διάρκεια, πριν τα πλέι-οφ. Η βαθμολογία δε μετράται με βαθμούς όπως σε άλλα αθλήματα αλλά απλά από το σύνολο νικών – ηττών ή όπως λέγεται ρεκόρ.
Να γίνει πρόγραμμα σε ΓΛΩΣΣΑ που να κάνει τα παρακάτω:
1) Να διαβάζει σε πίνακα ΟΜ[18] τα ονόματα των 18 ομάδων που συμμετέχουν στο πρωτάθλημα.
2) Να εισάγει σε πίνακα ΠΟΝΤΟΙ[18,68] τους πόντους που σκόραρε και δέχθηκε η κάθε ομάδα ως εξής: Οι 68 στήλες του πίνακα δηλώνουν τις 34 αγωνιστικές με την κάθε περιττή στήλη να δηλώνει τους πόντους που σκόραρε η ομάδα στην αντίστοιχη αγωνιστική και στην γειτονική άρτια στήλη να δηλώνει τους πόντους που δέχθηκε η άμυνα της ομάδας.
Επίσης να ελέγχει οι πόντοι σε άμυνα και επίθεση να είναι θετικοί και διάφοροι μεταξύ τους επειδή δεν υπάρχει ισοπαλία.
3) Να δημιουργεί τον πίνακα Ν[18,34] που να περιέχει το γράμμα ‘Ν’ για κάθε ήττα της ομάδας στην αντίστοιχη αγωνιστική και το γράμμα ‘Η’ για κάθε ήττα της ομάδας στην αντίστοιχη αγωνιστική.
4) Να δημιουργεί τον πίνακα ΡΕΚΟΡ[18,2] που για τις 18 ομάδες του πρωταθλήματος θα έχει: στην πρώτη στήλη το πλήθος νικών και στην δεύτερη στήλη το πλήθος ηττών.
5) Να υπολογίζει και να εμφανίζει ποια ομάδα έκανε το μεγαλύτερο σερί νικών καθ’ όλη τη διάρκεια των 34 αγωνιστικών. Σε περίπτωση ισοβαθμίας να εμφανίζει τα ονόματα όλων των ομάδων που ‘έτρεξαν’ ίδιο σερί.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΠΑΣΚΕΤ
ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ
ΑΚΕΡΑΙΕΣ: i, j, ΠΛ, Σ, ΣΕΡΙ[18], ΠΟΝΤΟΙ[18,68], ΡΕΚΟΡ[18,2], max, maxΣΕΡΙ
ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ: ΟΜ[18], Ν[18,34]
ΛΟΓΙΚΕΣ: flag
ΑΡΧΗ
ΓΙΑ i ΑΠΟ 1 ΜΕΧΡΙ 18
ΔΙΑΒΑΣΕ ΟΜ[i]
ΓΙΑ j ΑΠΟ 1 ΜΕΧΡΙ 67 ΜΕ_ΒΗΜΑ 2
ΑΡΧΗ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΔΙΑΒΑΣΕ ΠΟΝΤΟΙ[i,j], ΠΟΝΤΟΙ[i,j+1]
ΜΕΧΡΙΣ_ΟΤΟΥ ΠΟΝΤΟΙ[i,j]>0 ΚΑΙ ΠΟΝΤΟΙ[i,j]<>ΠΟΝΤΟΙ[i,j+1]
ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΓΙΑ i ΑΠΟ 1 ΜΕΧΡΙ 18
ΓΙΑ j ΑΠΟ 2 ΜΕΧΡΙ 68 ΜΕ_ΒΗΜΑ 2
ΑΝ ΠΟΝΤΟΙ[i,j] > ΠΟΝΤΟΙ[i,j-1] ΤΟΤΕ
Ν[i, jDIV 2] <- ‘Η’
ΑΛΛΙΩΣ
Ν[i, jDIV 2] <- ‘Ν’
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΓΙΑ i ΑΠΟ 1 ΜΕΧΡΙ 18
ΡΕΚΟΡ[i,1] <- 0
ΡΕΚΟΡ[i,2] <- 0
ΓΙΑ j ΑΠΟ 1 ΜΕΧΡΙ 34
ΑΝ Ν[i,j] = ‘Ν’ ΤΟΤΕ
ΡΕΚΟΡ[i,1] <- ΡΕΚΟΡ[i,1] + 1
ΑΛΛΙΩΣ
ΡΕΚΟΡ[i,2] <- ΡΕΚΟΡ[i,2] + 1
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΓΙΑ i ΑΠΟ 1 ΜΕΧΡΙ 18
Σ <- 0
j<- 1
ΟΣΟ j<=34 ΕΠΑΝΑΛΑΒΕ
ΑΝ Ν[i,j] = ‘Ν’ ΤΟΤΕ
Σ <- Σ +1
ΠΛ <- 1
flag<- ΑΛΗΘΗΣ
ΟΣΟ flag = ΑΛΗΘΗΣ ΚΑΙ j< 34ΕΠΑΝΑΛΑΒΕ
j<- j+1
ΑΝ Ν[i,j] = ‘Ν’ ΤΟΤΕ
ΠΛ <- ΠΛ + 1
ΑΛΛΙΩΣ
flag<- ΨΕΥΔΗΣ
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΑΛΛΙΩΣ
j<- j + 1
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΑΝ Σ = 1 ΤΟΤΕ
max<- ΠΛ
ΑΛΛΙΩΣ
ΑΝ ΠΛ >max ΤΟΤΕ
max<- ΠΛ
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΣΕΡΙ[i] <- max
ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
maxΣΕΡΙ<- ΣΕΡΙ[1]
ΓΙΑ i ΑΠΟ 2 ΜΕΧΡΙ 18
ΑΝ ΣΕΡΙ[i] >maxΣΕΡΙ ΤΟΤΕ
maxΣΕΡΙ<- ΣΕΡΙ[i]
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΓΙΑ i ΑΠΟ 1 ΜΕΧΡΙ 18
ΑΝ ΣΕΡΙ[i] = maxΣΕΡΙ ΤΟΤΕ
ΓΡΑΨΕ ΟΜ[i], maxΣΕΡΙ
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΤΕΛΟΣ_ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
Επιμέλεια:
Δημήτρης Βουράκης, Γιάννης Κοντάκης, Μαρία Παπαματθαιάκη
Εναλλακτικά, δείτα τα προτεινόμενα θέματα στην Ανάπτυξη Εφαρμογών σε μορφή pdf ΕΔΩ
