«Οι θρησκείες, όσο όμως και οι μειονότητες, η μουσουλμανική μειονότητα στην Ελλάδα και η ελληνική μειονότητα στην Τουρκία, πρέπει να αποτελούν όχι πεδίο διαμάχης και εντάσεων, αλλά γέφυρες ανάμεσα στους λαούς μας». Αυτό το μήνυμα έστειλε από τη Θεολογική Σχολή της Χάλκης ο Αλέξης Τσίπρας κατά τη χθεσινή του επίσκεψη, αποκλείοντας όμως κατηγορηματικά το ενδεχόμενο να αποτελέσει θέμα διμερούς διαπραγμάτευσης η επαναλειτουργία της.
Η χθεσινή ήταν μια μέρα ιδιαιτέρως σημαντική για τους Ρωμιούς της Κωνσταντινούπολης και τους ανθρώπους στη Χάλκη, αφού γιόρταζε ο Άγιος Φώτιος, ιδρυτής της Σχολής. Μάλιστα η ελληνική αντιπροσωπεία και ο πρωθυπουργός έτυχαν πολύ ζεστής υποδοχής από Έλληνες και Τούρκους στην προκυμαία αλλά και στη διαδρομή για τη Θεολογική Σχολή.
“Την επόμενη φορά να ανακοινώσουμε την επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής”
Η επίσκεψη ήταν ιστορικού χαρακτήρα και ισχυρού συμβολισμού, αφού ο Αλ. Τσίπρας έγινε ο πρώτος Έλληνας πρωθυπουργός που πέρασε τις πύλες της Σχολής, από το μακρινό 1933 και την επίσκεψη του Ελευθέριου Βενιζέλου.
Σχεδόν μισό αιώνα από τότε που η Θεολογική Σχολή σίγησε, ο πρωθυπουργός και η ελληνική αντιπροσωπεία ξεναγήθηκαν στους χώρους όπου φοίτησαν σπουδαίοι λόγιοι, ορθόδοξοι θεολόγοι, ιερείς με λαμπρές γνώσεις και πολύ σημαντική προσφορά, αλλά και μεγάλες προσωπικότητες, που αργότερα έγιναν σημαίνοντες ιεράρχες, αρκετοί εξ αυτών κατέλαβαν και τον πατριαρχικό θρόνο, μεταξύ των οποίων και ο σημερινός Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, όπως επισήμανε ο πρωθυπουργός. Ιδιαίτερη ήταν η αναφορά του για την επίσκεψη στη βιβλιοθήκη της Θεολογικής Σχολής, την οποία χαρακτήρισε «κιβωτό σοφίας και γνώσης».
Εξέφρασε μάλιστα την αισιοδοξία ότι την επόμενη φορά που θα επισκεφθεί τη Χάλκη δεν θα είναι μόνος, αλλά μαζί με τον Πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, προκειμένου να ανακοινώσουν την επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής. «Είναι απαράδεκτο ένα ίδρυμα τέτοιο, που λειτούργησε επί Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, να είναι κλειστό επί Τουρκικής Δημοκρατίας» σημείωσε ο Οικουμενικός Πατριάρχης κατά την ομιλία του. Παρόντος του εκπροσώπου της Προεδρίας της Τουρκικής Δημοκρατίας Ιμπραήμ Καλίν, υπενθύμισε ότι η Θεολογική Σχολή της Χάλκης ιδρύθηκε επί Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και ζήτησε την αποκατάσταση της αδικίας που υπέστη το Οικουμενικό Πατριαρχείο.
Μήνυμα φιλίας και αδελφοσύνης
«Το μήνυμα που θέλουμε να αναδείξουμε σήμερα εδώ, από τον ιστορικό αυτό τόπο, είναι ότι η επαναλειτουργία της Σχολής της Χάλκης δεν θα αποτελέσει αντικείμενο ή μήνυμα διχόνοιας ή διενέξεων, διαφοροποιήσεων ή διχασμών. Αλλά θα αποτελέσει ένα μήνυμα φιλίας, αλληλοκατανόησης και αδελφοσύνης ανάμεσα στους λαούς μας» είπε χαρακτηριστικά ο Αλ. Τσίπρας. Επισήμανε δε ότι οι θρησκείες που έχουν στο επίκεντρο τον άνθρωπο, «και άρα την αγάπη προς τον άνθρωπο και στον συνάνθρωπο, ανεξαρτήτως του πού και σε ποιον πιστεύει, τόσο οι θρησκείες όσο όμως και οι μειονότητες, η μουσουλμανική μειονότητα στην Ελλάδα και η ελληνική μειονότητα στην Τουρκία, πρέπει να αποτελούν όχι πεδίο διαμάχης και εντάσεων, αλλά γέφυρες ανάμεσα στους λαούς μας».
Σαφές μήνυμα
Σε αυτό το σημείο, έστειλε σαφές μήνυμα στην Άγκυρα, τονίζοντας ότι η επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής δεν αποτελεί αντικείμενο ανταλλαγής.«Δεν αποτελεί αντικείμενο διμερούς συμφωνίας, διαπραγμάτευσης, συναλλαγής ή ανταλλαγής, η αυτόβουλη υποχρέωση των κυβερνήσεών μας να προασπίζουν και να υπερασπίζουν τα συμφέροντα, τις διεκδικήσεις και τα δικαιώματα των μειονοτήτων σε καθεμιά χώρα ξεχωριστά», είπε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε πως δεν αποτελεί αντικείμενο διμερούς διαπραγμάτευσης, «αλλά αυτόβουλης υποχρέωσης και απόδειξης ότι είμαστε κράτη και κυβερνήσεις που σεβόμαστε την αρχή της ισοπολιτείας, της ισότητας και των θρησκευτικών ελευθεριών των πολιτών μας». «Δεν έχουμε να αποδείξουμε τίποτα ο ένας στον άλλον, έχουμε να αποδείξουμε απέναντι στους εαυτούς μας, απέναντι στη διεθνή κοινότητα και απέναντι στις αρχές και τις αξίες που πρεσβεύουμε», τόνισε.
Ακόμη πιο σημαντικά βήματα να γίνουν
Ο Αλ. Τσίπρας αναγνώρισε στην τουρκική κυβέρνηση πως έκανε βήματα τα προηγούμενα χρόνια, ιδιαίτερα στο ζήτημα της περιουσίας του Οικουμενικού Πατριαρχείου, «ένα μεγάλο κομμάτι της οποίας επεστράφη και θέλω να πιστεύω ότι είμαστε κοντά σε εκείνη τη μέρα που αυτά τα βήματα θα γίνουν ακόμα σημαντικότερα», σημείωσε. Και εξέφρασε την ελπίδα ότι είμαστε κοντά σε εκείνη τη μέρα, «που σε αυτές τις αίθουσες που με ξεναγήσατε θα υπάρξουν και πάλι χαρούμενα γέλια φοιτητών και μαθητών, που θα διδάσκονται από άξιους ανθρώπους για να γίνουν άξιοι κήρυκες της θεολογίας αλλά και της φιλίας και της αδελφοσύνης ανάμεσα στους λαούς μας».
Αναφέρθηκε ακόμη στην ελληνική και ορθόδοξη μειονότητα, η οποία, όπως είπε, «πληγώθηκε, κυνηγήθηκε, αποδεκατίστηκε, αλλά δεν έχασε τις ρίζες της». «Μπορεί να μοιάζει σαν ένας κορμός δέντρου πληγωμένου, οι ρίζες όμως υπάρχουν, αναπνέουν, είναι εδώ» είπε χαρακτηριστικά, ενώ εξέφρασε τη «χαρά για την ευλογία» να περιδιαβεί «σημαντικότατα μνημεία του Ελληνισμού, της Ορθοδοξίας, εδώ στην Κωνσταντινούπολη, μνημεία όμως της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, που ανήκουν πια σε όλη την ανθρωπότητα, οικουμενικά μνημεία».
Ιστορική επίσκεψη στην Αγια-Σοφιά
Άλλωστε, νωρίτερα, ο Αλ. Τσίπρας είχε επισκεφθεί την Αγια-Σοφιά, περνώντας στην Ιστορία ως ο πρώτος εν ενεργεία Έλληνας πρωθυπουργός που το πράττει. Εκεί τον συνόδευσε ο εκπρόσωπος της Προεδρίας της Δημοκρατίας της Τουρκίας Ιμπραήμ Καλίν. «Ιδιαίτερη χαρά και συγκίνηση κατά την επίσκεψη στην Αγία Σοφία, μνημείο του βυζαντινού πολιτισμού, της Ορθοδοξίας και της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Εδώ αισθάνεται κανείς το βάρος της Ιστορίας» έγραψε στο Twitter ο Αλ. Τσίπρας.
Επιστρέφοντας από τη Χάλκη, είχε την ευκαιρία να επισκεφθεί το μουσείο στο Παλάτι του Ντολμαμπαχτσέ, όπου τον υποδέχτηκε και τον ξενάγησε ο πρώην πρωθυπουργός και πρόεδρος της Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης, ενώ τελευταίος σταθμός της επίσκεψής του στην Τουρκία ήταν το Σισμανόγλειο Μέγαρο, όπου στεγάζεται το Γενικό Προξενείο της Ελλάδας, συναντώντας εκπροσώπους της ελληνικής ομογένειας της Κωνσταντινούπολης.
“Χτίζουμε τη θετική ατζέντα του μέλλοντος των ελληνοτουρκικών σχέσεων”
«Εγκαταλείπουμε τη στρατηγική της αδράνειας, των ζεϊμπέκικων και των κουμπαριών, των παζαριών πίσω από κλειστές πόρτες, και χτίζουμε τη θετική ατζέντα του μέλλοντος των ελληνοτουρκικών σχέσεων, που δεν θα αναδειχθεί από τα ιδιωτικά ΜΜΕ στην Ελλάδα, τις οδικές, σιδηροδρομικές και ακτοπλοϊκές συνδέσεις, τις οικονομικές συμφωνίες, σεβόμενοι το διεθνές δίκαιο και αντιμαχόμενοι εθνικιστές και ακροδεξιούς στην Ε.Ε.», είπε ο προϊστάμενος στρατηγικού σχεδιασμού του πρωθυπουργού Γιάννης Μπουρνούς μιλώντας Στο Κόκκινο.
Υπογραμμίζοντας το αποτέλεσμα και το αντικείμενο των συναντήσεων στην Τουρκία, ο Γ. Μπουρνούς ανέφερε ότι η αποστολή αυτή επισφραγίζει την οικοδόμηση των θεμελίων, για να εξομαλυνθούν ακόμη περισσότερο και να αναπτυχθούν με θετική ατζέντα οι ελληνοτουρκικές σχέσεις χωρίς να κρύβει τις υπαρκτές διαφορές κάτω από το χαλί.
Παράλληλα, τόνισε ότι «αναζητούμε τα θετικά σημεία που θα διαμορφώσουν την ατζέντα του μέλλοντος στις ελληνοτουρκικές σχέσεις». Αναφέρθηκε συγκεκριμένα στην ακτοπλοϊκή σύνδεση της Σμύρνης με τη Θεσσαλονίκη, την οικοδόμηση δεύτερης γέφυρας στον Έβρο, τη σιδηροδρομική σύνδεση Θεσσαλονίκης – Κωνσταντινούπολης, την περαιτέρω συνεργασία στον οικονομικό, εμπορικό, τουριστικό τομέα
Υπογράμμισε ακόμη το πολιτικό σκέλος, που λέει ότι η Ελλάδα αντιμάχεται τους φανατικούς εθνικιστές και τους ακροδεξιούς κύκλους της Ε.Ε. που επιθυμούν να διακόψουν κάθε διάλογο με την τουρκική πλευρά. «Εμείς λέμε ότι στη βάση του σεβασμού του διεθνούς δικαίου κρατάμε την πόρτα του διαλόγου ανοιχτή, προσπαθούμε να συζητήσουμε ειλικρινά τις διαφορές, να οικοδομήσουμε τα θεμέλια της θετικής ατζέντας», είπε χαρακτηριστικά. Στο πλαίσιο αυτό, όπως υπογράμμισε ο Γ. Μπουρνούς, συζητήθηκε η διεξαγωγή τους επόμενους μήνες Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας των δύο χωρών, που θα υπογράψει οικονομικές και εμπορικές συμφωνίες συνεργασίας.
Σχετικά με το ζήτημα των οκτώ Τούρκων αξιωματικών, επανέλαβε πως η ελληνική πλευρά απάντησε σαφώς ότι δεν επεμβαίνει στο έργο της Δικαιοσύνης, σέβεται τις αποφάσεις της, με βάση και τους κανόνες του διεθνούς δικαίου. «Από εκεί και πέρα, επιθυμούμε συνεργασία με την Τουρκία, ούτως ώστε να δούμε εάν στην πραγματικότητα υπάρχουν δίκτυα που διακινούν ανθρώπους που δεν είναι απλώς πρόσφυγες ή οικονομικοί μετανάστες, αλλά έχουν άλλες βλέψεις, συνδέονται με τα δίκτυα του γκιουλενισμού π.χ. Να δούμε πώς οι χώρες μπορούν να συνεργαστούν, όπως επίσης απέναντι σε τρομοκρατικές απειλές, σε ζητήματα που μπορούμε να αντιμετωπίσουμε από κοινού για τη σταθερότητα στην περιοχή», επισήμανε.
«Σημαντική η παρουσία του εκπροσώπου του Ερντογάν, στην επίσκεψη Τσίπρα»
Σύμφωνα με το ΑΠΕ – ΜΠΕ, σημαντική θεωρούν διπλωματικές πηγές την παρουσία του εκπροσώπου της Προεδρίας της Τουρκικής Δημοκρατίας Ιμπραήμ Καλίν μαζί με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα στη διάρκεια του χθεσινού προγράμματος επισκέψεων στην Κωνσταντινούπολη.
Ο κ. Καλίν υποδέχθηκε την Τετάρτη το πρωί τον Έλληνα πρωθυπουργό στην Αγία Σοφία και ξεναγηθηκαν μαζί επί αρκετή ώρα.
Αμέσως μετά αναχώρησαν μαζί για το νησί της Χαλκης όπου επισκέφθηκαν τη Θεολογικη Σχολή. Ο κ. Τσίπρας είναι ο πρώτος εν ενεργεία πρωθυπουργός που την επισκέφθηκε ενώ και ο κ. Καλίν την επισκέφθηκε για πρώτη φορά. Η συνύπαρξη στη Θεολογική Σχολή, του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου, του Έλληνα πρωθυπουργού και του εκπροσώπου της Προεδρίας της Τουρκικής Δημοκρατίας έστειλε απο μόνη της μηνύματα.
Οι τρεις τους είχαν την ευκαιρία να τα πουν, φύτεψαν μαζί συμβολικά ένα δένδρο στην αυλή της Σχολής και ο κ. Καλίν έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ιστορία της. Ξεναγήσεις σε αίθουσες διδασκαλίας και ενημερώθηκε για τη βιβλιοθήκη της και τους δεκάδες χιλιάδες τόμους που διαθέτει.
Η Θεολογική Σχολή της Χάλκης είναι κλειστή από το 1971 και στην ομιλία του ο κ. Τσίπρας εξέφρασε την αισιοδοξία ότι την επόμενη φορά που θα την επισκεφθεί θα είναι μαζί με τον Πατριάρχη και τον προεδρο της Τουρκικής Δημοκρατίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για να ανακοινώσουν την επαναλειτουργία της.
Αυγή
