Λίγες μόλις ώρες αφότου έληξε το τελεσίγραφο που είχαν δώσει οι Βρυξέλλες στον Νικολάς Μαδούρο για να προκηρύξει προεδρικές εκλογές στη χώρα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποφάσισε να αναγνωρίσει τονΧουάν Γουαϊδό ως προσωρινό πρόεδρο της χώρας, καλώντας τις Βρυξέλλες και τα κράτη – μέλη να πράξουν το ίδιο.
Με απόφασή του το Ευρωκοινοβούλιο ζητά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και όλες τις χώρες – μέλη της Ένωσης να αναγνωρίζουν τον Γουαϊδό υιοθετώντας μία «ενιαία και αυστηρή θέση».
Οι ευρωβουλευτές αναγνώρισαν τον Χουάν Γουαϊδό «ως νόμιμο προσωρινό πρόεδρο της Μπολιβαριανής Δημοκρατίας της Βενεζουέλας» και εξέφρασαν «την αμέριστη υποστήριξή τους προς το πρόγραμμά του», σύμφωνα με το κείμενο της απόφασης που προτάθηκε από κοινού από τις κύριες ομάδες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Η εξέλιξη αυτή δυσχεραίνει περαιτέρω τις σχέσεις της Ε.Ε. με το Καράκας τη στιγμή που ο αυτοανακηρυχθείς πρόεδρος Χουάν Γουαϊδό καλεί την Ένωση να προβεί σε περαιτέρω κυρώσεις κατά της κυβέρνησης Μαδούρο.
Την ίδια στιγμή, ο αυτοανακηρυχθείς πρόεδρος της Βενεζουέλας, σε άρθρο του στους New York Times, ανέφερε ότι έχει προβεί σε μυστικές συναντήσεις με στελέχη των ενόπλων δυνάμεων και των σωμάτων ασφαλείας.
«Για τη μετάβαση απαιτείται υποστήριξη από μονάδες-κλειδιά του στρατού. Έχουμε κάνει μυστικές συναντήσεις με στελέχη των ένοπλων δυνάμεων και των σωμάτων ασφαλείας», γράφει ο Γκουαϊδό στο άρθρο γνώμης που δημοσιεύουν οι Τάιμς.
«Το να αποσύρει ο στρατός την υποστήριξή του στον Μαδούρο είναι κρίσιμο για να μπορέσει να υπάρξει αλλαγή κυβέρνησης», εξηγεί ο 35χρονος πρόεδρος της εθνοσυνέλευσης που αυτοανακηρύχθηκε υπηρεσιακός πρόεδρος την περασμένη εβδομάδα και αναγνωρίστηκε αμέσως από τις κυβερνήσεις των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής και πολλών ακόμη κρατών.
Πάντως, μέχρι στιγμής, ο Γουαϊδό και η αντιπολίτευση δεν φαίνεται να έχουν σημαντικά ερείσματα εντός του στρατού, καθώς οι ένοπλες δυνάμεις στηρίζουν την κυβέρνηση του εκλεγμένου Νικολάς Μαδούρο.
Στον αντίποδα ο ίδιος ο πρόεδρος της χώρας έκανε έκκληση προς τον λαό των ΗΠΑ να αντισταθούν στις ενέργειες της κυβέρνησής τους και να μην επιτρέψουν «άλλο ένα Βιετνάμ» στη Βενεζουέλα.
Στη γειτονική Κολομβία υπολογίζεται ότι έχουν μεταφερθεί περισσότεροι από ένα εκατομμύριο πρόσφυγες από τη Βενεζουέλα με την Μπογκοτά να ανακοινώνει πως κλείνει τα σύνορά της.
Σύμφωνα πάντως με τον Guardian τέσσερα είναι τα βασικά σενάρια για το μέλλον της λατινοαμερικάνικης χώρας:
Ο Μαδούρο παραμένει στην εξουσία, αλλά για πόσο καιρό;
Ο Μαδούρο έχει επιβιώσει πολιτικά δυο φορές από ανάλογες απόπειρες ανατροπής του. Μετά από δυναμικές διαδηλώσεις το 2014, συνέλαβε τους ηγέτες της αντιπολίτευσης, ανάμεσά τους και τον Λεοπόλντο Λόπεζ, μέντορα του Γκουαϊντό, ο οποίος βρίσκεται ακόμα σε κατ’οίκον περιορισμό.
Στην αναταραχή που ξέσπασε το 2017 όταν η βουλή πέρασε στα χέρια της αντιπολίτευσης. Οι διαδηλώσεις απαντήθηκαν με σκληρή καταστολή. Περισσότεροι από 120 διαδηλωτές σκοτώθηκαν και εκατοντάδες τραυματίστηκαν. Η καταστολή προκάλεσε διεθνή κατακραυγή, αλλά ο Μαδούρο κατάφερε να επανεδραιώσει την εξουσία του και να παραμείνει στη θέση του.
Αυτή όμως, η προσέγγιση, δεν φαίνεται πια τόσο εφικτή, καθώς ο Μαδούρο έχει μεν τη στήριξη της Ρωσίας, της Κούβας, της Τουρκίας, του Μεξικού, της Ουρουγουάης αλλά δεκάδες κράτη της Δύσης και της Λατινικής Αμερικής, είναι εναντίον του και του ασκούν πίεση.
Στον στρατό της χώρας, τα ανώτατα στελέχη παραμένουν πιστά στον πρόεδρό τους, ωστόσο όπως υποστήριξε ο Μαδούρο λιποτάκτες στρατιωτικοί, που έχουν μετατραπεί σε «μισθοφόρους», συνωμοτούν από τη γειτονική Κολομβία για να διχάσουν τις ένοπλες δυνάμεις της χώρας του, τον στυλοβάτη του καθεστώτος. Στόχος της αντιπολίτευσης είναι να πείσει τον στρατό να εγκαταλείψει τον Μαδούρο και να αναγνωρίσει ως νόμιμο πρόεδρο τον ηγέτη της αντιπολίτευσης Χουάν Γκουαϊδό.
Οι στρατιωτικοί υποφέρουν κι αυτοί από την οικονομική κρίση, όμως ο Μαδούρο έχει ανταμείψει υψηλόβαθμα στελέχη με θέσεις στην κυβέρνηση και την κρατική εταιρεία πετρελαίων, εναντίον της οποίας, οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν κυρώσεις. Για να επιβιώσει της νέας κρίσης, ο Μαδούρο, πρέπει να κρατήσει τους στρατιωτικούς στο πλευρό του, αλλά πρέπει να βρει και τρόπο να τους πληρώνει.
Αλλο πιθανό σενάριο, είναι ένα στρατιωτικό πραξικόπημα, το οποίο θα άφηνε στη θέση του Νικολάς Μαδούρο έναν στρατηγό ή έναν πολιτικό από το κόμμα του. Κάτι τέτοιο, απλά θα συνέχιζε την υπάρχουσα τάξη πραγμάτων,
Σε μία τέτοια περίπτωση, πιθανοί διάδοχοι από τον στρατιωτικό χώρο θα ήταν το «δεξί χέρι» του προέδρου, Ντιοσντάντο Καμπέλο ή ο υπουργός Αμυνας Βλαντίμιρ Παντρίνο Λόπεζ, οι οποίοι έχουν τη στήριξη του στρατού αλλά δεν είναι αρεστοί στον λαό. Από τους πολιτικούς, υποψήφιοι θα ήταν η αντιπρόεδρος Ντέλσι Ροντρίγκεζ ή ο Τάρεκ Ελ Αϊσάμι. Και οι δύο θεωρούνται ανεπιθύμητοι από κυβερνήσεις άλλων χωρών.
Το σίγουρο πάντως είναι ότι μια αλλαγή στην κορυφή δεν θα καθησυχάσει την αντιπολίτευση, που τώρα ενθαρρύνεται και θέλει να αποκαταστήσει, όπως υποστηρίζει, τη δημοκρατία. Αν δεν δοθεί πολιτική λύση, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος οι αντίπαλοι του καθεστώτος να γυρίσουν στον ένοπλο αγώνα – και η Λατινική Αμερική έχει μια ταραγμένη και αιματοβαμμένη ιστορία ανάλογων ανταρσιών.
Εν τω μεταξύ, εάν ένας νέος ηγέτης δεν μπορέσει να ξανακτίσει την καταστροφική οικονομία της χώρας, εκατομμύρια θα συνεχίσουν να φεύγουν, αποσταθεροποιώντας περαιτέρω την περιοχή.
Αλλαγή του καθεστώτος
Η αλλαγή του καθεστώτος και η επιστροφή στη δημοκρατία, σύμφωνα με τους αντιφρονούντες, θα ήταν η ευκολότερη έξοδος από την κρίση, αλλά ο Μαδούρο και ένα μεγάλο μέρος του λαού που τον υποστηρίζει δεν φαίνεται να εξετάζουν το ενδεχόμενο παραίτησης από την εξουσία και για την ώρα τουλάχιστον δείχνουν ανυποχώρητοι.
Ακόμη και αν ο Μαδούρο συμφωνήσει να φύγει, θα απαιτήσει αμνηστία για τον ίδιο, αλλά και για χιλιάδες αξιωματούχους του στρατού και του Δημοσίου, που τον στήριξαν.
Ο Γκουαϊδό έχει υποσχεθεί αμνηστία στα μέλη των ενόπλων δυνάμεων, «που είναι έτοιμοι να βρεθούν στο πλευρό του συντάγματος για να ανακτηθεί η δημοκρατική τάξη».
Υπάρχουν και πρακτικοί λόγοι για την παροχή αμνηστίας, καθώς θα προκαλούσε χάος η δίωξη δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων και οι δίκες τους. Αμνηστία δόθηκε και στους αριστερούς αντάρτες των επαναστατικών ενόπλων δυνάμεων της Κολομβίας, το 2016. Σε αυτή την περίπτωση πάντως, ο Μαδούρο θα πρέπει να φύγει από τη χώρα, και δεν είναι σίγουρο ποια κυβέρνηση θα τον έκανε δεκτό.
Οι μόνοι διεθνείς σύμμαχοί του είναι η Ρωσία, η Κίνα, η Κούβα και η Τουρκία και δεν είναι σαφές τι θα μπορούσε να παρακινήσει οποιονδήποτε από αυτούς να τον δεχθεί.
Πόλεμος
Ο Μαδούρο χρεώνει τα δεινά της χώρας του ιμπεριαλιστική εκστρατεία «οικονομικού πολέμου» που διεξάγεται πολλά χρόνια τώρα από τις ΗΠΑ. Είναι κάτι που τον έχει βοηθήσει να συσπειρώσει στο πλευρό του τους στρατηγούς. Τώρα, ωστόσο, αρκετοί αναλυτές φοβούνται ότι τα γεράκια στην Ουάσιγκτον και στο Καράκας θα μπορούσαν να οδηγήσουν τις δύο χώρες σε μια πραγματική πολεμική σύγκρουση.
Η κρίση στη Βενεζουέλα είναι η αιτία του μεγαλύτερου μεταναστευτικού κύματος στη σύγχρονη ιστορία της Λατινικής Αμερικής και οι γειτονικές της χώρες «καίγονται» να σταματήσει η έξοδος.
«Αν όμως, συνεχιστεί η φυγή των κατοίκων της Βενεζουέλας, θα αυξηθεί η πίεση για ένα πολεμικό χτύπημα. Κι αυτό είναι κάτι που όλες οι πλευρές πρέπει να αποφύγουν», λέει ο Φιλ Γκάνσον, πολιτικός σύμβουλος στο Καράκας.
Προς το παρόν, αυτό το σενάριο φαντάζει ακόμα μακρινό. Όμως, λογικά, τα δεξιά καθεστώτα της Βραζιλίας και της Κολομβίας θα συμμετείχαν σε έναν στρατιωτικό συνασπισμό κατά του Μαδούρο με επικεφαλής τις ΗΠΑ
Ένας τέτοιος πόλεμος – ο πρώτος διακρατικός πόλεμος στη Νότια Αμερική για πάνω από 80 χρόνια – θα ήταν παρατεταμένος, αιματηρός και γεμάτος απρόβλεπτες μεταβλητές.
Πριν λίγες μέρες, αμερικανοί δημοσιογράφοι πρόσεξαν τη φράση «5.000 στρατιώτες στην Κολομβία» στο μπλοκάκι του Τζον Μπόλτον, σύμβουλου του Ντόναλντ Τραμπ σε ζητήματα εθνικής ασφάλειας, κάτι που ανησύχησε πολλούς για το ότι οι ΗΠΑ εξετάζουν σοβαρά μια τέτοια επιλογή. Ο αριθμός αυτός επιπλέον δεν θα ήταν αρκετός, υπενθυμίζοντας ότι η αμερικανική εισβολή στον Παναμά περιελάμβανε περίπου 27.000 στρατιώτες.
«Πιστεύω ότι ο Μπόλτον μπλόφαρε, αλλά αν όχι, τα στρατεύματα αυτά θα μπορούσαν να αποτελέσουν τη βάση για την ανάπτυξη μεγαλύτερης δύναμης στην περιοχή», λέει ο Ανταμ Αϊσακσον, αναλυτής σε οργανισμό για την προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Λατινική Αμερική, με έδρα την Ουάσινγκτον. «Από κει και πέρα όλα είναι πιθανά. ´Ενας πόλεμος ανάμεσα στην Κολομβία και τη Βενεζουέλα θα ήταν καταστροφικός. Και οι δύο χώρες διαθέτουν ισχυρή αεροπορική δύναμη και η σύρραξη δεν θα περιοριζόταν στα σύνορα», προβλέπει.
Tvxs.gr
