Ρεπορτάζ: ΑΥΓΗ – Γ. Αγουρίδης
Πλατφόρμα ταχύτερης εξωδικαστικής ρύθμισης των χρεών που έχουν φυσικά πρόσωπα και αναμένεται να τεθεί σε ισχύ από 1ης Μαρτίου επεξεργάζεται η κυβέρνηση. Αξίζει να σημειωθεί ότι το παραπάνω θα ισχύει για οικονομικά αδύναμους δανειολήπτες. Επί της ουσίας θα πρόκειται για επιδότηση της δόσης για την προστασία της πρώτης κατοικίας όσων αδυνατούν να ανταποκριθούν στη ρύθμιση θα επιτευχθεί.
Στόχος, μέσω της ειδικής πλατφόρμας που θα δημιουργηθεί για τα φυσικά πρόσωπα, να δοθεί η δυνατότητα στους δανειολήπτες να ρυθμίσουν τις οφειλές τους βάσει λύσεων, που μπορεί να περιέχουν και «κούρεμα» της οφειλής.
Ήδη, στον προϋπολογισμό του 2019 έχει συμπεριληφθεί ένα ποσό της τάξης των 50 εκατ., ενώ ο στόχος είναι να υπάρχει ένα ετήσιο κονδύλι της τάξης των 150-200 εκατ. ευρώ ώστε να ενισχύονται όσοι το έχουν ανάγκη.
Καταβολή του 1/3 της δόσης
Με βάση τα παραπάνω, το Δημόσιο θα μπορεί να έχει τη δυνατότητα καταβολής του 1/3, για παράδειγμα, της μηνιαίας δόσης των στεγαστικών δανείων των οικονομικά πιο αδύναμων νοικοκυριών. Παράλληλα, οι τράπεζες θα υποχρεωθούν σε επιμηκύνσεις του χρόνου αποπληρωμής των δανείων αλλά και «κουρέματα» είτε αφορούν τόκους είτε ενδεχομένως και το κεφάλαιο. Με βάση όλα τα παραπάνω θα προστατεύεται εμμέσως η πρώτη κατοικία, ενώ τα πάντα σε σχέση με το νέο πλαίσιο θα έχουν αποφασιστεί μέσα στον επόμενο μήνα.
Η αξία της πρώτης κατοικίας που θα προστατεύεται και τα εισοδηματικά και περιουσιακά στοιχεία βάσει των οποίων θα αποφασίζεται η χορήγηση επιδόματος αποτελούν αντικείμενο επεξεργασίας από την ομάδα εργασίας κυβέρνησης και τραπεζών, η οποία θα εξετάσει επίσης και το είδος των δανείων που θα ενταχθούν στην πλατφόρμα, ήτοι αν θα ενταχθούν και οφειλές από επαγγελματικά δάνεια που έχουν εξασφάλιση την κατοικία του οφειλέτη για παράδειγμα.
Εισόδημα – περιουσιακή κατάσταση
Η σημαντική διαφορά της εξωδικαστικής ρύθμισης για τα φυσικά πρόσωπα αναμένεται να είναι ότι η ένταξη στην πλατφόρμα δεν θα γίνεται βάσει προϋποθέσεων τύπου εξωδικαστικού συμβιβασμού, όπως συμβαίνει για τις επιχειρήσεις και τους ελεύθερους επαγγελματίες, αλλά μόνο με βάση το εισόδημα και την περιουσιακή κατάσταση.
Πρόκειται ουσιαστικά για τα ίδια κριτήρια που λαμβάνονται υπόψη και από τα δικαστήρια κατά την εκδίκαση της υπόθεσης για ρύθμιση οφειλών, με τη διαφορά ότι μέσω της πλατφόρμας θα υπάρξει η τυποποίηση των λύσεων. Επομένως δε θα άπτεται της διαφορετικής οπτικής του κάθε ειρηνοδίκη.
Μείωση οφειλής έως και 85%
Σύμφωνα με πληροφορίες, υπό την προϋπόθεση πως η οικονομική κατάσταση του οφειλέτη το δικαιολογεί, μπορούν να ρυθμιστούν οφειλές των καταναλωτικών δανείων με γενναία «κουρέματα» (ακόμη και του κεφαλαίου) που μπορεί να φτάνουν έως και το 85%, ενώ για τις οφειλές από στεγαστικά δάνεια η ρύθμιση θα γίνει με βάση την εμπορική αξία του ακινήτου.
Ισχύει και από 1ης Μαρτίου ο Νόμος Κατσέλη – Σταθάκη
Από εκεί και πέρα έχει καταστεί σαφές από την κυβέρνηση ότι το πλαίσιο του Νόμου Κατσέλη – Σταθάκη θα ισχύει και μετά την 28η Φεβρουαρίου και μάλιστα το πιθανότερο σενάριο αναφέρει ότι θα διατηρηθούν τα σημερινά εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια ένταξης. Αυτό το οποίο αλλάζει από την 1η Μαρτίου σχετίζεται με την πρώτη κατοικία.
Ως εκ τούτου, όσοι και όσες κάνουν αίτηση από την 1η Μαρτίου για ένταξη στον νόμο ενδέχεται να αντιμετωπίσουν το εξής: Όταν πραγματοποιηθεί η εκδίκαση της υπόθεσης του δανείου ενός νοικοκυριού (έπειτα από κάποια χρόνια) και ο δικαστής επιδικάσει ένα ποσό, επί παραδείγματι 100 ευρώ, ο δανειολήπτης θα πρέπει να ανταποκριθεί.
Σε περίπτωση που ο δανειολήπτης δεν μπορεί να δώσει το συγκεκριμένο ποσό, τότε θα μπορεί να προχωρήσει πλειστηριασμός ακόμη και πρώτης κατοικίας. Για όσους και όσες ενταχθούν μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου η πρώτη κατοικία προστατεύεται βάσει των ορίων του νόμου και σε κάθε περίπτωση καθολικά!
Τι θα γίνει με τα όρια
Αξίζει να σημειωθεί ότι σήμερα προστατεύεται από πλειστηριασμούς η κύρια κατοικία εφόσον η αντικειμενική της αξία δεν υπερβαίνει τα 180.000 ευρώ για έναν ενήλικο, ποσό που προσαυξάνεται ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση του οφειλέτη σε 220.000 για ζευγάρι, 240.000 για οικογένεια με ένα τέκνο, 260.000 για οικογένεια με δύο τέκνα και 280.000 για οικογένεια με τρία τέκνα.
Επίσης το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα του οφειλέτη δεν πρέπει να ξεπερνά τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης προσαυξημένες κατά 70%, δηλαδή κυμαίνεται μεταξύ 13.906 ευρώ και 40.800 ευρώ ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση (οικογενειακό εισόδημα για ενήλικο 13.906 ευρώ, για ζευγάρι 23.659 ευρώ και για κάθε παιδί 5.714 ευρώ).
Μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου η ομάδα εργασίας κυβέρνησης και τραπεζών εργασίας θα αποφασίσει για το αν θα υπάρξουν αλλαγές σχετικά με τα σημερινά όρια ένταξης, τα οποία θα ισχύσουν από την 1η Μαρτίου.
Η κυβέρνηση επιθυμεί τη διατήρηση των ορίων, ενώ οι τράπεζες «πιέζουν» για μεγάλη μείωσή τους, ήτοι της τάξης των 80.000 ευρώ. Ωστόσο η κυβέρνηση δεν δείχνει πως θα ανεχθεί μεγαλύτερη των 30.000 (κριτήρια περιουσίας) ανά κατηγορία, με τον προσανατολισμό της να αφορά τη διατήρηση των υπαρχόντων ορίων.