Του Κώστα Βαξεβάνη – Documentonews.gr
Ως πρόσωπο ειδικών αποστολών της Novartis, που σχετιζόταν άμεσα με τον χρηματισμό των πολιτικών, εμφανίζεται στις καταθέσεις των προστατευόμενων μαρτύρων ο καθηγητής Νίκος Μανιαδάκης, ο οποίος υπήρξε και ο ίδιος προστατευόμενος μάρτυρας.
Μετά την άσκηση ποινικής δίωξης εναντίον του ο Μανιαδάκης αποκάλυψε ότι υπήρξε προστατευόμενος μάρτυρας και άφησε να εννοηθεί (για την ακρίβεια, να εννοούν τα κανάλια με τη δική του ανοχή) πως πιέστηκε από τους εισαγγελείς Διαφθοράς να καταθέσει εναντίον πολιτικών προσώπων και όταν δεν το έκανε του ασκήθηκε δίωξη. Από τη δικογραφία όμως προκύπτουν εντελώς διαφορετικά πράγματα. Δύο προστατευόμενοι μάρτυρες έχουν καταθέσει τόσο στις αμερικανικές αρχές όσο και στις ελληνικές ότι ο Μανιαδάκης ήταν ο άνθρωπος του χρηματισμού πολιτικών ο οποίος ήταν γνωστός στη Novartis με το ψευδώνυμο Money-dakis. Υστερα από αυτές τις καταθέσεις ζητήθηκε από τον Μανιαδάκη να πει όσα γνωρίζει, αλλά δήλωσε πως δεν γνωρίζει τίποτα για χρηματισμούς. Οταν ο Μανιαδάκης επιχείρησε να φύγει οικογενειακώς στο εξωτερικό οι εισαγγελείς άσκησαν δίωξη εναντίον του και ήταν φυσικό να μην μπορεί να παραμείνει προστατευόμενος μάρτυρας. Το σοβαρότερο όμως είναι ότι υπάρχουν πληροφορίες πως όταν ο Μανιαδάκης δεν μπορούσε να εμφανίζεται άλλο ως προστατευόμενος μάρτυρας προετοίμασε, με την καθοδήγηση πολιτικών προσώπων, τη δημιουργία κλίματος συνωμοσίας. Συγκεκριμένα φέρεται να κατέθεσε σε συμβολαιογράφο ότι πιέζεται και εκβιάζεται από τους εισαγγελείς ώστε η κατάθεσή του να αποκαλυφθεί μετά τη φυγή του στο εξωτερικό και να στοιχειοθετηθεί το σενάριο της στημένης υπόθεσης.
Ο Ν. Μανιαδάκης, ο οποίος υπήρξε σύμβουλος των υπουργών Υγείας Ανδρέα Λοβέρδου, Αδωνη Γεωργιάδη και Μάριου Σαλμά, εμφανίστηκε καθυστερημένα στο FBI ως μάρτυρας. Τον Δεκέμβριο του 2016 αρνήθηκε να καταθέσει στις αμερικανικές αρχές, αν και προσεγγίστηκε από τον δικηγόρο Παύλο Σαράκη, ο οποίος έκανε διερευνητικές συναντήσεις με εμπλεκόμενους στο σκάνδαλο για λογαριασμό των Αμερικανών. Τον Φεβρουάριο του 2017 όμως εμφανίζεται να κάνει επαφή με άτομο της αμερικανικής πρεσβείας και να ζητά να καταθέσει εναντίον της Novartis. Την εποχή εκείνη ο Μανιαδάκης ερευνάται από τις ελληνικές φορολογικές αρχές και βρίσκεται αδικαιολόγητο χρήμα στους λογαριασμούς του. Στη συνέχεια ενημερώνει και τις ελληνικές αρχές ότι σκοπεύει να καταθέσει ως προστατευόμενος μάρτυρας. Με τους εκπροσώπους του FBI και του αμερικανικού υπουργείου Δικαιοσύνης ο Μανιαδάκης συναντήθηκε τρεις φορές στη Βιέννη και κατέθεσε για το σκάνδαλο Novartis συνοδευόμενος από Ελληνα εισαγγελέα. Στην Ελλάδα κατέθεσε με το ψευδώνυμο «Γιάννης Αναστασίου», καταθέτοντας επιβαρυντικά στοιχεία για τον Αντώνη Σαμαρά, τον Αδ. Γεωργιάδη, τον Μ. Σαλμά και τον Ανδρ. Λοβέρδο. Ταυτόχρονα όμως με τις δικές του καταθέσεις υπάρχουν και οι καταθέσεις άλλων προστατευόμενων μαρτύρων, στις οποίες ο Μανιαδάκης εμφανίζεται ως αυτός που έκανε τις βρόμικες δουλειές της Novartis και αποτελούσε τη γέφυρα μεταξύ της φαρμακευτικής και της πολιτικής ηγεσίας. Οι μαρτυρίες είναι συγκλονιστικές και θέτουν εκ των πραγμάτων το νομικό και λογικό ερώτημα εάν ο καθηγητής της Σχολής Δημόσιας Υγείας πρέπει να είναι μάρτυρας ή κατηγορούμενος.
Ο ένας από τους προστατευόμενους μάρτυρες καταθέτει, σύμφωνα με πληροφορίες, ότι ο Μανιαδάκης στρατολογήθηκε από τη Novartis για να χειραγωγεί την εκάστοτε πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας και να είναι διαμεσολαβητής στους υπουργούς. Για την υπόθεση του Μανιαδάκη συστρατεύτηκαν (όπως χαρακτηριστικά καταθέτει ο μάρτυρας) και άλλοι καθηγητές Οικονομικών της Υγείας, όπως ο Γιάννης Κυριόπουλος, ο Κυριάκος Σουλιώτης και η Μαρία Γείτονα. Συγκεκριμένα ο Σουλιώτης, όπως αποδεικνύεται από τα έγγραφα της Novartis, ήταν υπεύθυνος του «Harvard Project» της πολυεθνικής, που είχε ως αντικείμενο, σύμφωνα με τους μάρτυρες, τον χρηματισμό πολιτικών για να ευνοήσουν την εν λόγω φαραμακευτική.
Σύμφωνα με μια πικάντικη λεπτομέρεια των καταθέσεων, ο Μανιαδάκης ήταν το άτομο το οποίο ο πρώην πρόεδρος της Novartis αποκαλούσε Money-dakis κάνοντας λογοπαίγνιο που υπονοούσε καλή σχέση με το χρήμα. Ο καθηγητής χρησιμοποιήθηκε ως «υπόγεια γέφυρα», όπως λένε οι μάρτυρες, και διαμεσολαβητής για τις δωροδοκίες και πληρωνόταν για τις υπηρεσίες του, ενώ παρακρατούσε και μέρος του ποσού που προοριζόταν για χρηματισμό.
Ο Λοβέρδος, ο σύμβουλος και το «Αγιο Δισκοπότηρο»
O Μανιαδάκης εμφανίζεται από τους μάρτυρες ως έμπιστος του Ανδ. Λοβέρδου. Καταθέτουν πως ήταν αυτός που διεκδίκησε χρήματα από τη Novartis για τον Λοβέρδο προκειμένου το δημόσιο να αποπληρώσει ευνοϊκά τα χρέη προς την εν λόγω πολυεθνική, αλλά κυρίως να θέσει σε κυκλοφορία δύο νέα φάρμακα, τα Gilenya και Tasigna. Ηταν η εποχή που η τρόικα είχε απαγορεύσει την κυκλοφορία νέων φαρμάκων. Ενας από τους μάρτυρες φαίνεται ότι έχει καταθέσει λεπτομέρειες και κυρίως ημερομηνίες που αποδεικνύουν πως ένας εκδότης ιατρικών εντύπων, ο οποίος ξέπλενε μέσω διαφημιστικής δαπάνης το χρήμα που πήγαινε σε πολιτικά πρόσωπα, έχει καταβάλει τα σχετικά ποσά στον Μανιαδάκη προφανώς για να προχωρήσει στους χρηματισμούς.
«Γνωρίζω» αναφέρει ο μάρτυρας «ότι υπήρχε μαύρο ταμείο για παράνομες πληρωμές με κωδική ονομασία το ΑΓΙΟ ΔΙΣΚΟΠΟΤΗΡΟ. Για το μαύρο ταμείο γνώριζαν ελάχιστοι, όπως οι πρόεδροι και στην Ελλάδα ο Νίκος Σκονδρέας, η Ιωάννα Ρούμπου και ο Νίκος Μανιαδάκης». Συνεπώς ο Μανιαδάκης εμφανίζεται να ανήκει στον σκληρό πυρήνα της Novartis με ειδικότητα στους χρηματισμούς, ενώ μεταλάμβανε και ο ίδιος από το… άγιο δισκοπότηρο.
Πήρε λεφτά για τον Σαλμά, αλλά…
Οι μάρτυρες περιγράφουν πως παρότι ο Νίκος Μανιαδάκης υπήρξε σύμβουλος του υπουργού Μ. Σαλμά, οι σχέσεις τους διαταράχτηκαν και τελικώς μετατράπηκε σε εχθρό της Novartis. Ως αιτία οι μάρτυρες περιγράφουν ένα περιστατικό: ο Μανιαδάκης φέρεται να πήρε 120.000 ευρώ για να τα δώσει στον υπουργό προκειμένου να εξασφαλίσει ευνοϊκή μεταχείριση στην πολιτική του φαρμάκου. Για κάποιο λόγο όμως ο Σαλμάς δεν εμφανίστηκε ευνοϊκός με τη Novartis, πράγμα που, σύμφωνα με τους μάρτυρες, σημαίνει ότι μπορεί να αρνήθηκε τον χρηματισμό ή να μην προσεγγίστηκε καν. Ο Μανιαδάκης ωστόσο, ως ενδιάμεσος, φαίνεται να έχει εισπράξει το ποσό από τα μαύρα ταμεία της εταιρείας. Η Novartis στη συνέχεια κήρυξε τον πόλεμο στον Σαλμά μέσω δημοσιογράφων που χρηματοδοτούσε.
Σε κάθε περίπτωση ο Μανιαδάκης έπαιζε τον ρόλο του ανθρώπου που μεταφέρει το χρήμα, λένε οι μάρτυρες, και συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα πρακτικά της συνάντησης του τμήματος Market Access της Novartis, ο Μανιαδάκης εμφανίζεται να έχει χρεωθεί αποστολή για την ευνοϊκή μεταχείριση των ογκολογικών φαρμάκων της εταιρείας, φαρμάκων δηλαδή πολύ υψηλού κόστους, με τη σημείωση «ONCO project with Maniadakis». Στα εταιρικά έγγραφα οι αποστολές του Μανιαδάκη, σύμφωνα με τους μάρτυρες, εμφανίζονταν με την κωδική ονομασία «project» και «exercise». Δεν υπάρχει κανένας λόγος να εμφανίζεται ένας καθηγητής πανεπιστημίου να αναλαμβάνει project σε μια φαρμακευτική εταιρεία.
Αδωνης σε ανοιχτή γραμμή με Μανιαδάκη
Η επιστολή Φρουζή στον Αδωνη σε ύφος προσωπικό ξενίζει καθώς μοιάζει με εντολή σε υπαλλήλους της Novartis. Ο Γεωργιάδης έδωσε την απάντηση ότι μάλλον απευθυνόταν σε σύμβουλό του και μάλιστα σε αυτόν που το επώνυμο του τελειώνει σε -άκης. Κάποιος είχε αυτό τον ρόλο, ο υπουργός ή ο Μανιαδάκης; Ο Αδωνης πάντως, όπως λένε οι μάρτυρες, πέρασε όλα όσα είχε ζητήσει η Novartis – με τη συμβουλή Μανιαδάκη ή όχι
Για τις εξαιρετικές σχέσεις μεταξύ Αδ. Γεωργιάδη και Ν. Μανιαδάκη έχουν καταθέσει οι μάρτυρες, οι οποίοι δεν εννοούν μόνο τη λειτουργία του καθηγητή ως συμβούλου του υπουργού αλλά και τη σχέση που περιλαμβάνει ταμεία. Σύμφωνα με τους μάρτυρες, όταν ο Γεωργιάδης αντικατέστησε τον Σαλμά επιδίωξε να δημιουργήσει καλές σχέσεις με τον leader της φαρμακευτικής αγοράς, που ήταν η Novartis, και γι’ αυτό τον λόγο επανέφερε τον στρατολογημένο από τη φαρμακευτική, όπως λένε, Ν. Μανιαδάκη. Σε αυτό συμφώνησε και ο επικεφαλής του τεχνικού κλιμακίου της τρόικας Τζουζέπε Καρόνε, ο οποίος έδειχνε να τον θέλει σε θέση στο υπουργείο. Ο Αδ. Γεωργιάδης, καταθέτουν οι μάρτυρες, υλοποιούσε πειθήνια αυτά που υπαγόρευε η Novartis. Και επιμένουν πως επί Γεωργιάδη η Novartis πέτυχε να προωθήσει όλους τους στόχους και τα συμφέροντά της. Καταθέτουν μάλιστα το mail στο οποίο εμφανίζεται ο αντιπρόεδρος της Novartis Hellas Κώστας Φρουζής να δίνει με απαξιωτικό ύφος στον Γεωργιάδη εντολές για το τι θα κάνει. Πρόκειται για το έγγραφο το οποίο έχει αποκαλύψει το Documento τον Μάρτιο του 2018, όπου ο Φρουζής ως αφεντικό δίνει οδηγίες στον υποτακτικό του. Εγραφε στον «υπάλληλο» Γεωργιάδη με προσβλητικό ενικό ο Φρουζής: «Σε παρακαλώ να παρακολουθείς εκ του σύνεγγυς, καθημερινά και προσωπικά, την εξέλιξη των ανωτέρω θεμάτων, δεδομένου ότι αφορούν στο άμεσα επόμενο διάστημα και από αυτά κρίνονται σχεδόν τα πάντα».
Μετά την αποκάλυψη ο δημοσιογράφος Μανώλης Κοττάκης σε άρθρο του στην εφημερίδα «Δημοκρατία» κατέγραψε την απάντηση του Γεωργιάδη για το θέμα: «Μου απάντησε (σ.σ.: ο Αδωνης στον Κοττάκη) ότι η επιστολή με το συγκεκριμένο ύφος είχε αποσταλεί σε σύμβουλό του, ίσως σε αυτόν το επώνυμο του οποίου λήγει σε -άκης, όχι στον ίδιο. Δεν με ικανοποίησε η απάντησή του. Είτε σε σύμβουλο υπουργού απευθύνεται επιχειρηματίας είτε στον ίδιο τον υπουργό, ο εκλεγμένος από τον λαό δεν είναι υπάλληλος του διορισμένου από τους μετόχους για να έχει το θάρρος να του απευθύνεται έτσι».
Επιπλέον οι μάρτυρες κάνουν εκτεταμένες αναφορές στην απόφαση του Αδ. Γεωργιάδη να διορίσει ως σύμβουλό του τον (εκλιπόντα) Μιχάλη Πιτσιλίδη, έναν από τους ανθρώπους που χρησιμοποιήθηκαν ως μηχανισμός ξεπλύματος μαύρου χρήματος από τις φαρμακευτικές Novartis, Bayer και Sandoz. Μιλούν επίσης για την καλή τριγωνική σχέση μεταξύ Novartis, Γεωργιάδη και του τότε πρωθυπουργού Αντ. Σαμαρά.
