Στις 28 Δεκεμβρίου 2014, λίγο πριν τις 6 τα ξημερώματα, το οχηματογωγό πλοίο Norman Atlantic έπιασε φωτιά εν πλω, 81 χλμ. βορειοδυτικά της Κέρκυρας και ενώ εκτελούσε σε δρομολόγιο από την Πάτρα στην Ηγουμενίτσα και την Ανκόνα.
Στο πλοίο επέβαιναν 499 άτομα, από τα οποία 487 ήταν επιβάτες και 55 μέλη του πληρώματος. Από την πυρκαγιά εν πλω και από τις μετέπειτα προσπάθειες ρυμούλκησης του πλοίου έχασαν τη ζωή τους έντεκα άτομα (τρεις Έλληνες, δύο Ιταλοί, δύο Γερμανοί, ένας Τούρκος, ένας Γεωργιανός και δύο Αλβανοί ναύτες που συμμετείχαν στην επιχείρηση ρυμούλκησης).
Κάποιοι κάηκαν, παγιδευμένοι στο γκαράζ του πλοίου, άλλοι χάθηκαν στη θάλασσα. Για την αναγνώριση ορισμένων σορών χρειάστηκαν αναλύσεις DNA, ενώ μέχρι σήμερα 18 άνθρωποι θεωρούνται αγνοούμενοι.
Στο ηχητικό ντοκουμέντο από την στιγμή που το πλοίο εκπέμπει σήμα κινδύνου, ακούγεται ο πλοίαρχος να λέει «Προς όλα τα πλοία, προς όλα τα πλοία! Mayday! Mayday! Σήμα κινδύνου» και στην συνέχεια αναφέρει ημερομηνία και ώρα. Η επιχείρηση διάσωσης κράτησε 36 ολόκληρες ώρες.
Στο ηχητικό ντοκουμέντο από την στιγμή που το πλοίο εκπέμπει σήμα κινδύνου, ακούγεται ο πλοίαρχος να λέει «Προς όλα τα πλοία, προς όλα τα πλοία! Mayday! Mayday! Σήμα κινδύνου» και στην συνέχεια αναφέρει ημερομηνία και ώρα. Η επιχείρηση διάσωσης κράτησε 36 ολόκληρες ώρες.
Η πυρκαγιά ξέσπασε στο κατάστρωμα των οχημάτων και γρήγορα εξαπλώθηκε σε όλο το πλοίο, ενώ οι αγωνιώδεις εκκλήσεις τω επιβατών για βοήθεια μέσα από τα κανάλια και τις ζωντανές μεταδόσεις, αποτύπωναν την τραγική κατάσταση, το χάος και τον πανικό πάνω στο φλεγόμενο πλοίο.
Ερασιτεχνικό βίντεο που τράβηξε επιβάτης από τις δραματικές προσπάθειες διάσωσης, έκανε τον γύρο του κόσμου. Η κακοκαιρία που επικρατούσε στην περιοχή και τα τεράστια κύματα που χτυπούσαν το ακυβέρνητο, φλεγόμενο πλοίο, έκαναν απαγορευτική την όποια προσπάθεια για διάσωση από τη θάλασσα και η σωτηρία των επιβατών μπορούσε να γίνει μέσω αέρος, με ελικόπτερα και πολύ αργούς ρυθμούς.
Δύο χρόνια μετά το ναυτικό δυστύχημα στην Αδριατική, διασωθέντες από το πλοίο «Norman Atlantic» μίλησαν στην «Κ», περιγράφοντας τις στιγμές πανικού και χάους που έζησαν.
Πόρισμα καταπέλτης: Παραλείψεις και λάθη του πληρώματος στη μάχη με τη φωτιά
Δύο χρόνια μετά το ναυτικό δυστύχημα, ομάδα Ιταλών εμπειρογνωμόνων διαπίστωσε σε πόρισμά της σειρά λαθών και παραλείψεων τόσο κατά τη φόρτωση του πλοίου και την αντιμετώπιση της φωτιάς που τύλιξε τα καταστρώματά του, όσο και κατά τη διαδικασία εκκένωσής του.
Κατά την διαδικασία φόρτωσης του πλοίου, σύμφωνα με το πόρισμα, δεν τηρήθηκαν αποστάσεις ασφαλείας μεταξύ των οχημάτων, ενώ η ηλεκτρική σύνδεση των φορτηγών-ψυγείων με το πλοίο εκτελέστηκε από μαθητευόμενο ηλεκτρολόγο που μόλις είχε επιβιβασθεί και όχι από τον αρμόδιο ηλεκτρολόγο του πλοίου.
Ακόμη αναφέρεται ότι δεν έγινε επαρκής έλεγχος για αποφυγή εισόδου και παραμονής λαθρεπιβατών στα γκαράζ. Σε μαρτυρίες τους κάποιοι διασωθέντες έκαναν λόγο για επτά ή δέκα λαθρεπιβάτες.
Για το ξέσπασμα και την εξάπλωση της πυρκαγιάς, σύμφωνα με το πόρισμα, αρχικά υποτιμήθηκαν από το πλήρωμα οι πρώτες ενδείξεις καπνού. Δεν έγιναν, βάσει του πορίσματος, οι απαραίτητες ενέργειες για να μην εισέλθει καπνός στο μηχανοστάσιο, ενώ ένας εκ των μηχανικών φέρεται να εγκαταλείπει τον χώρο χωρίς να ενημερώσει τη γέφυρα του πλοίου. Ζητήματα φαίνεται ότι υπήρξαν και με την ενεργοποίηση του συστήματος κατάσβεσης drencher στη ζώνη όπου εκδηλώθηκε η πυρκαγιά.
Οι εμπειρογνώμονες θεωρούν ότι «το συνολικό σύστημα διαχείρισης της κατάστασης έκτακτης ανάγκης από την πυρκαγιά στο γκαράζ του πλοίου “Norman Atlantic” παρουσίαζε εμφανή και εγγενή ελαττώματα, συναφή επίσης και με την υψηλή πιθανότητα ανθρώπινου σφάλματος».
Η επιχείρηση εκκένωσης που ακολούθησε περιγράφεται από τους εμπειρογνώμονες ως «χαοτική». Σημειώνουν ότι όσες σωστικές λέμβοι έμειναν ανέπαφες από τις φλόγες δεν χρησιμοποιήθηκαν όπως προβλέπεται από τους κανονισμούς. Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα φέρνουν μια λέμβο χωρητικότητας 150 ατόμων, στην οποία εισήλθαν τελικά 85 επιβάτες.
Γίνονται ακόμη αναφορές σε προβλήματα συντονισμού των μελών του πληρώματος, αλλά και ελέγχου ή καθοδήγησης των επιβατών, ορισμένοι εκ των οποίων βρίσκονταν σε κατάσταση πανικού. Μάλιστα, δύο από τα μέλη του πληρώματος που ήταν επιφορτισμένα με τη διαχείριση των σωστικών σχεδιών δεν γνώριζαν ότι αυτό ήταν το καθήκον τους, ενώ άλλο μέλος του πληρώματος έφθασε στο πόστο που του είχε ανατεθεί με καθυστέρηση.
Ακόμη, όπως τονίζουν οι εμπειρογνώμονες, η ενεργοποίηση της γλίστρας διάσωσης δεν έγινε με σωστό τρόπο θέτοντας σε κίνδυνο όσους τη χρησιμοποίησαν.
