Η μετανάστευση είναι ένα από τα μεγαλύτερα θέματα της εποχής που διανύουμε. Μετανάστευση με αξιοπρέπεια (#WithDignity) είναι το θέμα της φετινής Παγκόσμιας Ημέρας Μετανάστη που τιμούμε σήμερα, στις 18 Δεκεμβρίου.
Η αξιοπρέπεια βρίσκεται στον πυρήνα της αποστολής μας. Το να συμπεριφερόμαστε σε όλους τους μετανάστες με αξιοπρέπεια είναι η θεμελιώδης προτεραιότητα του ΔΟΜ, πριν αντιμετωπίσουμε το οτιδήποτε επιπλέον στον τομεά της μετανάστευσης, ένα προβληματικό θέμα που λαμβάνει χώρα σε απαιτητικούς καιρούς για την παγκόσμια κοινότητα, καθώς το μέλλον μας βασίζεται σε αυτή. Και άρα και το παρόν μας.
Στον Οργανισμό μπήκα πρόσφατα. Επελέγην να ηγηθώ μιας από τις πιο παλιές διεθνείς κοινότητες, ενός από τους πιο αποτελεσματικούς οργανισμούς. Η μετανάστευση είναι τόσο παλιά όσο και το ανθρώπινο είδος. Που σημαίνει ότι ΔΟΜ, που φέτος κλείνει 67 χρόνια, είναι σχετικά νέος.
Σήμερα είμαστε ένα είδος εν κινήσει, καθώς 1 στους 7 ανθρώπους στον πλανήτη είναι μετανάστης, με την ευρύτερη έννοια του όρου. Επομένως, απομένουν πολλά να γίνουν. Απομένουν πολλά να μάθουμε.
Αλλά η αξιοπρέπεια έρχεται πρώτη, και πρωτίστως η αξιοπρέπεια της επιλογής. Η μετανάστευση προσδίδει ισχύ στην αξιοπρέπεια επειδή επιτρέπει στους ανθρώπους να σώσουν τους εαυτούς τους, να προστατεύσουν τους εαυτούς τους, να μορφώσουν τους εαυτούς τους, να ελευθερώσουν τους εαυτούς τους. Επιτρέπει σε εκατομμύρια ανθρώπους να επιλέξουν τη συμμετοχή έναντι της απομόνωσης, τη δράση έναντι της αδράνειας, την ελπίδα έναντι του φόβου και την ευημερία
έναντι της φτώχειας.
Οι επιλογές αυτές πρέπει να γίνονται με αξιοπρέπεια και σεβασμό. Και σεβόμαστε όσους κάνουν αυτές τις επιλογές, φερόμενοι με αξιοπρέπεια.
Και εμείς οι ίδιοι έχουμε την επιλογή, να ανταποκριθούμε στην ελπίδα των μεταναστών με αποδοχή, να ανταποκριθούμε στη φιλοδοξία τους με ευκαιρίες, να αντιμετωπίσουμε την άφιξη τους σαν καλωσόρισμα.
Πρέπει επίσης να σεβόμαστε και να ακούμε όσους φοβούνται τις αλλαγές που φέρνει η μετανάστευση στη ζωή τους. Είτε οι φόβοι τους έχουν έρεισμα είτε όχι, είναι πραγματικοί και αξίζει να αντιμετωπιστούν με αξιοπρέπεια.
Σε περίπτωση που δεν δώσουμε σε όλους τους πολίτες τη διαβεβαίωση ότι οι επιλογές τους αξίζουν, κινδυνεύουμε να χάσουμε μία πραγματική ευκαιρία προόδου.
Η μετανάστευση ενσωματώνει επιλογές που κάνουμε μαζί, είτε ανταποκρινόμενοι στους εν δυνάμει νέους μας γείτονες με μια αίσθηση αποδοχής, είτε αναζητώντας τρόπους να γκρεμίσουμε τα τείχη που κρατούν τους γείτονές μας μακριά.
Η υιοθέτηση του Παγκοσμίου Συμφώνου για τη Μετανάστευση που έγινε στις 10 Δεκεμβρίου στο Μαρακές από τη συντριπτική πλειονότητα των κρατών – μελών του ΟΗΕ, μας πηγαίνει ένα βήμα πιο κοντά στην αξιοπρέπεια για όλους και ένα βήμα πιο κοντά σε μία πιο ισορροπημένη και διευρυμένη συνεργασία για τη μετανάστευση.
Το Παγκόσμιο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση στοχεύει σε μία λεπτή ισορροπία μεταξύ της κυριαρχίας των κρατών και της ασφάλειας και της αξιοπρέπειας που δικαιούται κάθε άνθρωπος.
Σήμερα με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα για τη Μετανάστευση καλό είναι να θυμηθούμε αυτή την ισορροπία και πώς οι δύο πλευρές δεν βρίσκοντα απέναντι, αλλά αλληλοσυμπληρώνονται.
Καλό θα είναι επίσης να θυμηθούμε μέσω αυτού του Συμφώνου, ότι όλα τα κράτη χρειάζονται τη σωστά διαχειρίσιμη μετανάστευση και ότι κανένα κράτος δεν μπορεί να επιτύχει κάτι τέτοιο μόνο του. Η συνεργασία σε όλα τα επίπεδα είναι θεμελιώδες στοιχείο στη διαχείριση της μετανάστευσης.
Η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ όρισε την 18η Δεκεμβρίου ως Παγκόσμια Ημέρα Μετανάστη το 2000. Εκείνη τη χρονιά, ο ΔΟΜ στην ετήσια έκθεσή του δήλωσε, ότι περισσότεροι από 150 εκατομμύρια μετανάστες γιόρτασαν την αλλαγή της χιλιετίας εκτός της χώρας γέννησής τους.
18 χρόνια μετά, η τάση ανδρών, γυναικών και παιδιών να μετακινούνται συνεχίζεται αυξητικά. 18 χρόνια μετά παρατηρούμε ότι ο αριθμός 150 εκατομμύρια έχει αυξηθεί και πλέον περίπου 258 εκατομμύρια άνθρωποι διαβιούν σε ξένο έδαφος. 40 εκατομμύρια άνθρωποι είναι εσωτερικά εκτοπισμένοι, οι μισοί εξαιτίας βίαιων συγκρούσεων, ενώ κάθε χρόνο περίπου 18,8 εκατομμύρια άνθρωποι εξαναγκάζονται να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους εξ αιτίας της κλιματικής αλλαγής.
Για πολλούς ανθρώπους, η πράξη της μετανάστευσης τους εκθέτει σε μεγάλους κινδύνους.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΔΟΜ, περίπου 3.400 μετανάστες και πρόσφυγες έχουν χάσει τη ζωή τους το 2018. Οι περισσότεροι πέθαναν στην προσπάθειά τους να προσεγγίσουν την Ευρώπη μέσω θάλασσας. Οι υπόλοιποι πέθαναν στην προσπάθειά τους να διασχίσουν ερήμους, ή πυκνές δασικές εκτάσεις αναζητώντας ασφάλεια μακριά από κάθε νόμιμο τρόπο διάσχισης συνόρων. Αυτά τα στοιχεία συγκεντρώνονται καθημερινά από τον ΔΟΜ και είναι ντροπή μας.
Ο ΔΟΜ απευθύνει εκ νέου κάλεσμα άμεσης κινητοποίησης για να μη χαθούν περισσότερες ζωές.
Καλούμε για ασφαλή, νόμιμη και ασφαλή μετανάστευση, όχι μόνο για αυτούς που ήδη βρίσκονται εν κινήσει, αλλά και για αυτούς που ζουν σε χώρες διέλευσης ή σε χώρες τελικού προορισμού.
Τονίζοντας ξανά ότι η μετανάστευση είναι κινητήριος δύναμη προόδου και ανάπτυξης, υπογραμμίζουμε
εκ νέου τη σημασία για μία παγκόσμια δέσμευση για ασφαλή, νόμιμη και αξιοπρεπή μετανάστευση.