Σύμφωνα με τον ορισμό που διατυπώθηκε στο καταστατικό του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (1946) Υγεία είναι «η κατάσταση της πλήρους σωματικής, ψυχικής και κοινωνικής ευεξίας και όχι μόνο η απουσία ασθένειας ή αναπηρίας». Υπ’ αυτήν την έννοια το Εθνικό Σύστημα Υγείας οφείλει να παρέχει καθολική φροντίδα στον πολίτη και όχι μόνο να στοχεύει στην εξάλειψη της ασθένειας ή της αναπηρίας. Σε αυτό το σημείο έχει εφαρμογή το έργο των εργαζομένων στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, τονίζουν πηγές του υπουργείου Υγείας, που μας παραθέτουν χρήσιμε πληροφορίες για τη διευκόλυνση των πολιτών.
Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας
Από τη δημιουργία του ΕΣΥ στις αρχές της δεκαετίας του ’80, οι πολιτικές Υγείας που εφαρμόστηκαν διαχρονικά ήταν εστιασμένες στην περίθαλψη και θεραπεία της ασθένειας σε δευτεροβάθμιο επίπεδο στα νοσοκομεία.
Η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, δηλαδή το πρώτο σημείο επαφής του πολίτη με το σύστημα Υγείας, στοχεύει περισσότερο στην πρόληψη της ασθένειας και στην εκπαίδευση του πολίτη σε ζητήματα που αφορούν τη διατήρηση της καλής υγείας του. Παρά τις προθέσεις ορισμένων κυβερνήσεων, έμεινε πίσω στον σχεδιασμό και στην υλοποίηση σε κυβερνητικό επίπεδο και εκχωρήθηκε στον ιδιωτικό τομέα. Οι παλιές δομές της ΠΦΥ (ιατρεία ΙΚΑ, ΠΕΔΥ, ΚΥ), με δεδομένη και τη διαμορφωμένη νοοτροπία του πληθυσμού για τον ρόλο τους, σε μεγάλο βαθμό λειτούργησαν ως υπηρεσίες συνταγογράφησης, αφήνοντας κατά μέρος το ουσιαστικό έργο της ΠΦΥ, την Πρόληψη και την Αγωγή Υγείας, τη δράση στην Κοινότητα, την ενημέρωση του πολίτη και τη διασύνδεσή του με τις λοιπές δομές Υγείας του ΕΣΥ. Το κενό έσπευσε να καλύψει η ιδιωτική πρωτοβουλία.
Γιατί όλες οι χώρες έχουν ΠΦΥ;
Έχει αποδειχθεί ότι η επένδυση σε ένα λειτουργικό σύστημα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας που στοχεύει στην πρόληψη και την εκπαίδευση του πολίτη σε ζητήματα που αφορούν την υγεία του, επιδρά θετικά στην υγεία του πληθυσμού συνολικά.
Ταυτόχρονα, ο πολίτης δεν αφήνεται στην τύχη του, περιφερόμενος συχνά μεταξύ υπηρεσιών και επαγγελματιών Υγείας, χάνοντας πολύτιμο χρόνο και αγοράζοντας υπηρεσίες που πολλές φορές δεν του χρειάζονται.
Συνεπώς, η ΠΦΥ εξοικονομεί στον χρήστη των υπηρεσιών Υγείας, χρόνο, χρήμα και δυνάμεις, εξαλείφοντας την ταλαιπωρία από περιττές αναμονές, επισκέψεις και αγωγές χωρίς αποτέλεσμα.
Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας: Χθες και Σήμερα
Έως και το καλοκαίρι 2017, υπηρεσίες ΠΦΥ μπορούσε να λάβει ο πολίτης από εργαζόμενους στα ιατρεία του Πρωτοβάθμιου Εθνικού Δικτύου Υγείας (ΠΕΔΥ), των Κέντρων Υγείας και από συμβεβλημένους με τον ΕΟΠΥΥ ιδιώτες. Η επίσκεψη στα ιατρεία των τελευταίων με το σύστημα των 200 επισκέψεων δεν υπήρξε λειτουργική για τους ωφελούμενους, που συνέρρεαν τις πρώτες μέρες του μήνα στα ιατρεία των ιδιωτών για να προγραμματίσουν μία δωρεάν συνάντηση.
Μετά τον περασμένο Αύγουστο, και εφόσον τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση ο Ν. 4486, ξεκίνησε η εφαρμογή της μεταρρύθμισης. Οι μονάδες Υγείας ΠΕΔΥ εξελίχθηκαν σε Κέντρα Υγείας και δημιουργηθήκαν οι Τοπικές Μονάδες Υγείας ως χώροι εφαρμογής οικογενειακής ιατρικής με στόχο την πρόληψη και την Αγωγή Υγείας. Παράλληλα, διενεργήθηκε ο πρώτος δημόσιος διαγωνισμός για τη στελέχωσή τους, με αυξημένο το ενδιαφέρον των υποψηφίων υγειονομικών και διοικητικών υπαλλήλων. Σε ορισμένες μόνο περιπτώσεις, ιδιαίτερα σε περιοχές της υπαίθρου υπήρξαν θέσεις που δεν καλύφθηκαν λόγω έλλειψης ενδιαφέροντος από τον ιατρικό κόσμο. Η όλη προσπάθεια γίνεται με την έγκριση και αρωγή του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.
Μέσα σε λιγότερο από επτά μήνες, η ΠΦΥ έχει ενισχυθεί με τη δημιουργία 96 νέων ΤΟΜΥ, στις οποίες μπορεί να αποταθεί ο πολίτης προκειμένου να κάνει προληπτικό έλεγχο, να αντιμετωπίσει ένα πρόβλημα υγείας ή απλώς για συνταγογράφηση.
Πρόσφατα ολοκληρώθηκε και ο δεύτερος διαγωνισμός για τη στελέχωση των θέσεων που δεν καλύφθηκαν από τον προηγούμενο, και οι οποίες αφορούν αποκλειστικά ιατρικό προσωπικό. Τα τελικά αποτελέσματα έχουν ήδη δημοσιευθεί και αναμένεται η στελέχωση νέων δομών το προσεχές διάστημα.
Με τον ιδιωτικό τομέα έχουν ήδη προχωρήσει νέες συμβάσεις, με σκοπό να αλλάξει το μη λειτουργικό σύστημα των 200 επισκέψεων με ένα νέο, που προβλέπει τη δέσμευση χρόνου των ιδιωτών ιατρών σε εβδομαδιαία βάση. Ο ίδιος ο γιατρός δύναται να ρυθμίσει το πρόγραμμά του και να διαθέσει τον καθημερινό του χρόνο, ο οποίος σε καμμία περίπτωση δεν μπορεί να είναι λιγότερος από 20 ώρες την εβδομάδα. Με αυτόν τον τρόπο ο πολίτης μπορεί να εξασφαλίσει την πρόσβασή του στον οικογενειακό γιατρό καθ’ όλη τη διάρκεια μήνα. Όλο και περισσότεροι ιδιώτες οικογενειακοί γιατροί, καθώς περνά ο καιρός συμβάλλονται με τον ΕΟΠΥΥ σε αυτό το πλαίσιο.
Τι είναι η Ομάδα Υγείας;
Με τις ΤΟΜΥ γίνεται προσπάθεια να δημιουργηθεί ένα νέο για τα ελληνικά δεδομένα μοντέλο υγειονομικής φροντίδας. Ο γιατρός, του οποίου ο ρόλος και η αξία είναι αδιαμφισβήτητη, δεν βρίσκεται μόνος του στο κέντρο της μεταρρύθμισης της ΠΦΥ, αλλά είναι μέλος μιας ευρύτερης ομάδας υγειονομικών υπαλλήλων (νοσηλευτών, επισκεπτών υγείας, κοινωνικών λειτουργών, παιδιάτρων) που συνεργάζεται προσφέροντας το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα υγειονομικής φροντίδας στον πολίτη που προσέρχεται στην ΤΟΜΥ. Αυτή η ομάδα πλαισιώνεται από διοικητικό προσωπικό που συμβάλλει με τον τρόπο του στην εύρυθμη λειτουργία της δομής.
Τι είναι ο Οικογενειακός Γιατρός;
Ο Οικογενειακό Γιατρός είναι αυτό που περιγράφει η ίδια η έννοια. Ο προσωπικός σου γιατρός και σύμβουλος, που σε γνωρίζει, έχει καταγράψει το οικογενειακό και ατομικό σου ιατρικό ιστορικό και στον οποίο απευθύνεσαι για καθετί αφορά την υγεία σου. Είναι το πρόσωπο που θα σε κατευθύνει μέσα στο δημόσιο σύστημα Υγείας, κάνοντας μία πρώτη διάγνωση και, εφόσον κριθεί σκόπιμο, δίνοντας σου παραπομπή για να σε δει κάποιος ειδικός γιατρός. Είναι ο γιατρός που θα σου γράψει προληπτικές εξετάσεις λαμβάνοντας υπ’ όψιν το φύλο, την ηλικία σου, το ατομικό και οικογενειακό σου ιστορικό με σκοπό να προλάβει, προτού χρειαστεί να θεραπεύσει.
Πώς γίνεται η εγγραφή στον Οικογενειακό Γιατρό;
Η αίτηση εγγραφής μπορεί να υποβληθεί:
- μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής ή
- σε κάθε δημόσια δομή Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας ή
- απ’ευθείας στον Οικογενειακό Ιατρό.
Για την αίτησή σας μέσω της εφαρμογής ακολουθείτε τα παρακάτω βήματα:
1. Είσοδος στο πληροφορικό σύστημα (rdv.ehealthnet.gr), με τους κωδικούς του taxisNET και επιβεβαίωση με τον ΑΜΚΑ.
2. Συμπλήρωση των προσωπικών στοιχείων σας (βάσει των στοιχείων που θα συμπληρωθούν θα γίνει η επιλογή του Οικογενειακού Ιατρού).
3. Επιλογή Οικογενειακού Ιατρού μεταξύ των διαθέσιμων. Διαθέσιμοι θεωρούνται οι Οικογενειακοί Ιατροί, οι οποίοι παρέχουν υπηρεσίες εντός του Δήμου που έχει δηλωθεί στο βήμα 2 και οι οποίοι δεν έχουν συμπληρώσει το εκ του νόμου ανώτατο όριο πληθυσμού ευθύνης.
4. Υποβολή της ηλεκτρονικής αίτησης.
5. Εκτύπωση της αίτησης.
Για να υποβάλετε την αίτησή σας σε οποιαδήποτε δομή Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας χρειάζεστε ένα ταυτοποιητικό έγγραφο και να γνωρίζετε τον ΑΜΚΑ σας. Το προσωπικό θα ζητήσει τα στοιχεία σας για να ολοκληρώσει την αίτηση και θα κληθείτε να επιλέξετε Οικογενειακό Ιατρό από τους διαθέσιμους. Στο τέλος θα σας παραδώσει την ηλεκτρονικά υποβληθείσα αίτηση.
Η εγγραφή ολοκληρώνεται με την παράδοση της αίτησης στον Οικογενειακό Ιατρό που αναγράφεται στην αίτηση, μαζί με:
- Φωτοαντίγραφο Εγγράφου Ταυτοποίησης (π.χ Δελτίο Ταυτότητας) αιτούντος.
- Φωτοαντίγραφο Εγγράφου Απόδειξης Διεύθυνσης Κατοικίας ή σχετική υπεύθυνη δήλωση (πρωτότυπη).
- Ειδική Περίπτωση: Για αίτηση δια νόμιμου αντιπροσώπου απαιτείται επιπλέον:
- Βεβαίωση Οικογενειακής κατάστασης από την οποία να προκύπτει ο βαθμός συγγένειας ή
- Φωτοαντίγραφο Εγγράφου δικαστικής απόφασης ορισμού δικαστικού συμπαραστάτη ή
- Φωτοαντίγραφο Εγγράφου απονομής της επιμέλειας.
- Μετά την παρέλευση τριμήνου, από την υποβολή της αίτησης, η διαδικασία εγγραφής ολοκληρώνεται αυτόματα από το σύστημα, ανάλογα με τη διαθεσιμότητα του Οικογενειακού Ιατρού που έχει επιλεγεί.
Επισημαίνεται ότι:
- Μπορείτε να αλλάξετε Οικογενειακό Ιατρό μόνο μετά την παρέλευση εξαμήνου από την εγγραφή σας.
- Μπορείτε να προγραμματίζετε επισκέψεις μόνο στον Οικογενειακό Ιατρό στον οποίο έχετε εγγραφεί.
- Για δωρεάν επίσκεψη σε συμβεβλημένο με τον ΕΟΠΥΥ ιατρό άλλης ειδικότητας πρέπει να ακολουθήσετε τη διαδικασία της παραπομπής από τον Οικογενειακό Ιατρό.
Στην πλήρη ανάπτυξη του σχεδίου κάθε πολίτης θα έχει εγγραφεί σε οικογενειακό γιατρό ο οποίος θα έχει το πλήρες ιστορικό του και θα τον συμβουλεύει σε όλα τα θέματα υγείας του. Θα είναι εκείνος που θα τον παραπέμπει σε ειδικό γιατρό αναλόγως το πρόβλημα υγείας που αντιμετωπίζει ή σε δημόσιο νοσοκομείο.
