Δυο προσκλήσεις έργων συνολικού προϋπολογισμού 1.120.00 χιλιάδων ευρώ με χρηματοδότηση από το «Ε.Π. Κρήτη 2014-2020» για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στο νησί υπέγραψε ο Περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης. Τα έργα συγκεκριμένα αφορούν:
α) την κατάρτιση Περιφερειακού Σχεδίου για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή (ΠΕΣΠΚΑ) Κρήτης, και την κατάρτιση της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) προϋπολογισμού 220.000 ευρώ.
β) την προμήθεια απαραίτητου εξοπλισμού καταγραφής της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην Περιφέρεια Κρήτης στο πλαίσιο της δράσης 6.e.2. Με την χρηματοδότηση αυτή θα δημιουργηθεί και θα λειτουργήσει δίκτυο σταθερών αστικών και περιαστικών σταθμών μέτρησης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στα δύο μεγάλα αστικά κέντρα της Περιφέρειας Κρήτης (Ηράκλειο, Χανιά), προϋπολογισμού 900.000 ευρώ.
Ο Αντιπεριφερειάρχης Κρήτης Περιβάλλοντος-Χωροταξίας-Ενέργειας Νίκος Καλογερής σε δήλωση του χαρακτήρισε ως πολύ σημαντικά τα έργα για την Κρήτη αναφέροντας:
«Γνωρίζουμε όλοι ότι μετά την ψήφιση του Εθνικού σχεδιασμού για την αντιμετώπιση του κλίματος έχουμε την υποχρέωση να εκπονήσουμε το δικό μας περιφερειακό σχεδιασμό ο οποίος θα εξειδικεύει τις γενικές κατευθύνσεις που δίνει το εθνικό σχέδιο στο επίπεδο της Περιφέρειας Κρήτης. Η Κρήτη με το να έχει μία ακτογραμμή χιλίων χιλιομέτρων και ένα μέτωπο τεράστιο στο πέλαγος θα επηρεαστεί από όλες τις φάσεις του φαινομένου (κλιματική αλλαγή). Επίσης από την διάβρωση της θάλασσας και την ανύψωσή της, από τα φαινόμενα των πλημμυρών και των πυρκαγιών, όλα αυτά θα προκαλέσουν πολλές σημαντικές αλλαγές στην καθημερινότητα των Κρητικών ως εκ τούτου επιβάλλεται να μελετηθούν και να αντιμετωπιστούν το δυνατόν».
Αναφορικά με την υπογραφή από τον Περιφερειάρχη της δεύτερης πρόσκλησης έργου για την καταγραφή της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στο νησί ο κ. Καλογερής δήλωσε: «Πρόκειται επίσης για ένα πολύ σοβαρό έργο, όλοι γνωρίζουμε ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση για τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας είναι η πιο σοβαρή αιτία θανάτου τα τελευταία χρόνια. Έχουμε το προνόμιο να έχουμε στο νησί σπουδαία Πανεπιστημιακά Ιδρύματα, το Πανεπιστήμιο το Πολυτεχνείο Κρήτης, που μας βοήθησαν να προχωρήσουμε σε αυτή την πρόσκληση, η οποία αφορά προμήθεια εξοπλισμού και συγκεκριμένα, σταθμών οι οποίοι θα εγκατασταθούν στα δύο μεγάλα αστικά κέντρα Χανιά και Ηράκλειο. Ειδικοί επιστήμονες θα παρακολουθούν, θα καταγράφουν τα στοιχεία της ατμόσφαιρας, θα οργανώσουμε ένα δίκτυο παρακολούθησης της ρύπανσης, και οι σταθμοί παρακολούθησης θα μας δίνουν σε καθημερινή βάση τα αποτελέσματα της αξιολόγησης των μετρήσεων. Με βάση αυτά μπορούμε να υλοποιήσουμε την πολιτική μας και βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα για την προστασία των πολιτών».
Περιγραφή των έργων
-Η ανάπτυξη στρατηγικής για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή αποτελεί Εθνική και Περιφερειακή υποχρέωση που απορρέει από τη Σύμβαση Πλαίσιο για τις Κλιματικές Αλλαγές, τις δεσμεύσεις στην EE και την Συμφωνία των Παρισίων για την κλιματική αλλαγή. Η πρόσκληση στοχεύει στην κάλυψη της απαίτησης του άρθρου 43 του Ν. 4414/2016, για άμεση κατάρτιση του ΠεΣΠΚΑ από την Περιφέρεια Κρήτης. Γενικός στόχος είναι να μειωθεί η ευπάθεια του νησιού στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να γίνει εκτίμηση και κατανόηση των αλλαγών που αναμένεται να συμβούν τις επόμενες δεκαετίες και εκτίμηση των κινδύνων που εμπεριέχουν για το περιβάλλον, την κοινωνία και την οικονομία. Το ΠεΣΠΚΑ πρέπει να αναγνωρίσει και να ιεραρχήσει τις επιλογές προσαρμογής με βάση τους κινδύνους, να εκτιμήσει τα απαιτούμενα μέτρα που πρέπει να ληφθούν, το χρονοδιάγραμμα και το γενικό κόστος τους, σε επίπεδο στρατηγικής. Επιπλέον σύμφωνα με τον Κανονισμό 1303/2013/ΕΕ η έγκριση του ΠΕΣΠΚΑ αποτελεί εκ των προτέρων αιρεσιμότητα για την υλοποίηση των σχετικών έργων του ΕΣΠΑ.
-Προμήθεια του απαραίτητου εξοπλισμού καταγραφής της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην Περιφέρεια Κρήτης στο πλαίσιο της δράσης 6.e.2.
Με την χρηματοδότηση αυτή θα δημιουργηθεί και θα λειτουργήσει δίκτυο σταθερών αστικών και περιαστικών σταθμών μέτρησης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης για τα δύο μεγάλα αστικά κέντρα της Περιφέρειας Κρήτης (Ηράκλειο, Χανιά), μέγιστου προϋπολογισμού 900.000€ συμπ/νου ΦΠΑ.
Για τα έργα που θα επιλεγούν εξετάζεται:
- Η συμβολή στη μείωση των εκπομπών CO2.
- Η επιδεικτικότητα των παρεμβάσεων.
- Η ευαισθητοποίηση των πολιτών.
- Η εφαρμογή των Οδηγιών 2008/50/ΕΚ, 2001/81/ΕΚ και 2004/107/ΕΚ για την ποιότητα του αέρα.
- Η ωριμότητα υλοποίησης.
Για την αντιμετώπιση του προβλήματος της ατμοσφαιρικής ρύπανσης απαιτείται η αξιόπιστη, συνεχής και λεπτομερής καταγραφή των ατμοσφαιρικών ρύπων ώστε να αξιολογηθεί ο κίνδυνος, να προταθούν στοχευμένες – ρεαλιστικές λύσεις για τον περιορισμό της ρύπανσης, να προστατευθεί ο πληθυσμός από την έκθεση κατά τη διάρκεια επεισοδίων ρύπανσης και εν τέλει να αξιολογηθεί η αποτελεσματικότητα των πολιτικών πρόληψης και μείωσης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.
Προς την κατεύθυνση αυτή και στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της, βάσει της σχετικής ΚΥΑ, η Περιφέρεια Κρήτης σχεδίασε τη δημιουργία και λειτουργία δικτύου σταθμών παρακολούθησης της ποιότητας της ατμόσφαιρας με σκοπό τη συγκέντρωση πληροφοριών για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα. Το Σχέδιο Δράσης Αντιμετώπισης της Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης στην Περιφέρεια Κρήτης (ΣΧΕΔΙΑ ΚΡΗΤΗΣ) έχει συνταχθεί στα πλαίσια συνεργασίας με το Τμήμα Χημείας του Πανεπιστημίου Κρήτης και το Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πολυτεχνείου. Οι πληροφορίες που θα συγκεντρώνονται θα συμβάλλουν στην πρόληψη και μείωση των επιβλαβών επιπτώσεων στην ανθρώπινη υγεία και στο περιβάλλον εν γένει, στην ενημέρωση του κοινού για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα στην Περιφέρεια Κρήτης και στην καταπολέμηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και των οχλήσεων από αυτήν.
