Με σαφές το μήνυμα ότι η κυβέρνηση δεν προτίθεται να προχωρήσει στην περικοπή των συντάξεων και με το Μέγαρο Μαξίμου έτοιμο ακόμη και για «ελεγχόμενη σύγκρουση» – όπως λέγεται χαρακτηριστικά από κυβερνητικές πηγές – με το Βερολίνο, κατατίθεται σήμερα στην Βουλή το προσχέδιο του προϋπολογισμού.
Η κατάθεση του προσχεδίου αποτελεί, ουσιαστικά, και το πρώτο βήμα της Αθήνας για την ακύρωση των ψηφισμένων μειώσεων στις συντάξεις – μια ακύρωση που, κατά τις πληροφορίες, θα ολοκληρωθεί στα τέλη Νοεμβρίου με αρχές Δεκεμβρίου μέσω της ψήφισης νέου νόμου που θα αναιρεί τον προηγούμενο νόμο. Tαυτόχρονα όμως αποτελεί και το πρώτο crash test ως προς την αντίδραση των αγορών και των δανειστών, εν μέσω μηνυμάτων που φέρουν την γερμανική πλευρά εξαιρετικά επιφυλλακτική, έως και αρνητική, στην προοπτική ακύρωσης συμφωνημένων μέτρων.
Προκειμένου οι επιφυλλάξεις αυτές να μην οδηγήσουν σε ρήξη και να μείνει ανοιχτός ο δρόμος της διαβούλευσης, το Μαξίμου επέλεξε την «διπλωματική οδό» γι αυτήν την πρώτη επίσημη αποτύπωση της πρόθεσής του να μην μειώσει στις συντάξεις, ήτοι εκείνη της παρουσίασης στο προσχέδιο του προϋπολογισμού δύο σεναρίων: Το ένα σενάριο θα ενσωματώνει την διατήρηση των συντάξεων στα τρέχοντα επίπεδα χωρίς παράλληλα να περιλαμβάνει τα θετικά αντίμετρα, με τα δημοσιονομικά μεγέθη να αποδεικνύουν ότι δεν επηρρεάζεται ο στόχος για την επίτευξη πλεονάσματος 3,5%. Στο εν λόγω σενάριο θα περιλαμβάνεται και η υλοποίηση των ελαφρύνσεων που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός από την Θεσσαλονίκη. Μια δεύτερη εκδοχή θα αποτυπώνει την πιθανή εφαρμογή της περικοπής των συντάξεων με παράλληλη εφαρμογή και των θετικών αντίμετρων, αποδεικνύοντας ότι το δημοσιονομικό αποτέλεσμα είναι και πάλι το ίδιο.
Εν ολίγοις, το μήνυμα που στέλνει η κυβέρνηση είναι πως το πλεόνασμα και το δημοσιονομικό αποτύπωμα θα είναι το ίδιο είτε εφαρμοστεί το μίγμα μείωσης συντάξεων – θετικών αντίμετρων, είτε δεν μειωθούν οι συντάξεις και δεν υπάρξουν βεβαίως και αντίμετρα.
Τζανακόπουλος: Καθαρό μήνυμα
Το στίγμα αυτό επιβεβαίωσε και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος δηλώνοντας πως πως το προσχέδιο του προϋπολογισμού «θα περιλαμβάνει διαφορετικά σενάρια». «Θα παρουσιάζει ένα σενάριο με πιθανή εφαρμογή των μέτρων και των αντιμέτρων, για να δείξει ότι αυτό δεν επηρεάζει τον στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος και θα υπάρχει και η βούληση της κυβέρνησης, η οποία είναι γνωστή, και έχει να κάνει με ένα σενάριο που λέει ότι δεν θα υπάρχει το μέτρο των συντάξεων, αλλά θα υπάρχει υλοποίηση των εξαγγελιών του πρωθυπουργού στην Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης», δήλωσε.
Ο ίδιος πρόσθεσε ότι βρίσκονται σε εξέλιξη οι διαβουλεύσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή «για να δούμε ποιες είναι οι δικές τους προβλέψεις και εκτιμήσεις για το πρωτογενές πλεόνασμα του 2019», ωστόσο, «στο προσχέδιο του προϋπολογισμού θα αποτυπώνεται με κάθε σαφήνεια και καθαρότητα, η πρόθεση της ελληνικής κυβέρνησης να μην εφαρμόσει το μέτρο, καθώς, όπως έχουμε πει δεκάδες φορές, από την δική μας μεριά, θεωρούμε ότι δεν υπάρχει αναγκαιότητα».
Η στάση της Κομισιόν και του Βερολίνου
Σύμφωνα με πληροφορίες, η κυβέρνηση κατέληξε στην φόρμουλα αυτή σε συνεννόηση με την Κομισιόν, η οποία δείχνει σταθερά ευέλικτη στάση ως προς την μη περικοπή των συντάξεων, κι ενώ τόσο οι Βρυξέλλες όσο και η Αθήνα έχουν γίνει αποδέκτες των αρνητικών μηνυμάτων από το Βερολίνο ως προς την ακύρωση του μέτρου.
Τόσο κοινοτικές, όσο και κυβερνητικές πηγές πάντως θεωρούν ότι οι αντιρρήσεις αυτές μπορούν να ξεπεραστούν μετά τις κρίσιμες εκλογές στην Βαυαρία στις 14 Οκτωβρίου και με βασικό επιχείρημα την ίδια την «δημοσιονομική πραγματικότητα, που δείχνει την μη αναγκαιότητα των περικοπών». Στην περίπτωση, δε, που η γερμανική κυβέρνηση – λόγω και της εσωτερικής πολιτικής αμφισβήτισης της Μέρκελ – επιμείνει στην σκληρή γραμμή, πηγές από την Αθήνα υπενθυμίζουν πως τον πρώτο λόγο στην μεταμνηνομιακή εποπτεία τον έχει η Κομισιόν και ότι, εν τέλει «η ελληνική κυβέρνηση είναι εκείνη που αποφασίζει». Στο πλαίσιο αυτό, δεν αποκλείουν ακόμη και μια, χαμηλής κλίμακας, σύγκρουση με τον σκληρό άξονα των δανειστών σε επίπεδο Eurogroup που, πάντως, εκτιμάται ότι θα είναι «ελεγχόμενη».
Η πρώτη, πάντως, επιβεβαίωση ή μη των εν λόγω εκτιμήσεων θα έρθει από την σημερινή συνεδρίαση του Eurogroup, όπου μεν το ελληνικό ζήτημα δεν βρίσκεται στην ατζέντα αλλά αναμένεται να συζητηθεί στο περιθώριο των επίσημων εργασιών. Το ενδιαφέρον στρέφεται επίσης και στην αντίδραση των αγορών – και, δη, στην σκιά τόσο της μη αναβάθμισης της Ελλάδας από τον οίκο Moody’s αλλά και της ιταλικής αναταραχής που την Παρασκευή κράτησε την απόδοση του ελληνικού δεκαετούς ομολόγου στο 4,2%.
