14 Σεπτεμβρίου – 14 Οκτωβρίου 2018
Εγκαίνια: Παρασκευή, 14 Σεπτεμβρίου 2018 στις 19:30
Ώρες λειτουργίας έκθεσης: Δευτέρα – Σάββατο: 10.00 – 14.00 και 17.00 – 21.00 | Κυριακή κλειστά
Το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ) σε συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) και την υποστήριξη του Τμήματος Πολιτικής Προστασίας και Ανθρωπιστικής Βοήθειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (ECHO), παρουσίασαν τον χειμώνα 2017-2018, στο Μουσείο στην Αθήνα, το διαδραστικό πρόγραμμα Face Forward …into my home. Μετά τη θερμή υποδοχή του στην Αθήνα, το πρόγραμμα φιλοξενείται στην Κρήτη από τις 14 Σεπτεμβρίου μέχρι τις 14 Οκτωβρίου 2018, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ του Δήμου Ηρακλείου «Κρήτη, μια ιστορία, πέντε συν ένας πολιτισμοί», και διευρύνεται με τη συμμετοχή προσφύγων που διαμένουν στο νησί.
Το Face Forward …into my home εστιάζει σε ιστορίες ανθρώπων που αναγκάστηκαν να αφήσουν την πατρίδα τους και προσπαθούν να ξαναχτίσουν τη ζωή τους στην Ελλάδα. Περιλαμβάνει βιωματικά εργαστήρια αφήγησης στα οποία πρόσφυγες, με έναυσμα την παρουσίαση έργων από τη συλλογή του ΕΜΣΤ, αφηγούνται προσωπικές τους ιστορίες, φωτογράφιση των συμμετεχόντων και έκθεση με τα φωτογραφικά τους πορτρέτα και ηχητικά κείμενα των προσωπικών ιστοριών τους. Όλοι οι πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο που συμμετέχουν στο Face Forward …into my home υποστηρίζονται μέσω του προγράμματος ESTIA (Στήριξη Έκτακτης Ανάγκης για τη Στέγαση και την Ένταξη), που υλοποιείται από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR), με χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (ECHO).
ESTIA σημαίνει Σπίτι
Το Face Forward …into my home συστήνει στο κοινό τα πρόσωπα – τη γυναίκα, τον άνδρα, τον έφηβο, την οικογένεια – πίσω από τους αριθμούς και την πρόσφατη προσφυγική κρίση στην Ελλάδα. Γνωρίζοντας κανείς τα πρόσωπα και τις ιστορίες τους, συνειδητοποιεί ότι οι πρόσφυγες, όποια κι αν είναι η χώρα καταγωγής τους, όσες δύσκολες καταστάσεις κι αν αναγκάστηκαν να αντιμετωπίσουν, είναι άνθρωποι με τους οποίους μοιραζόμαστε κοινές επιθυμίες, κοινά όνειρα και κοινές αγωνίες για το μέλλον. Και ότι, παρά το γεγονός πως άφησαν πίσω τους μεγάλο κομμάτι της ζωής τους, δεν έχασαν την ταυτότητά τους και την ελπίδα τους.
Το πρόγραμμα ESTIA, μέσω της στέγασης σε διαμερίσματα και της παροχής μηνιαίας οικονομικής στήριξης, συμβάλλει ώστε οι πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο να ανακτήσουν την αξιοπρέπεια και τον έλεγχο της ζωής τους, χτίζοντας σταδιακά μια ασφαλή καθημερινότητα στην Ελλάδα. Συγχρόνως, το Face Forward …into my home συστήνει τους συγκεκριμένους ανθρώπους ως κατοίκους μιας χώρας που έχει αγκαλιάσει στο παρελθόν πολλούς διαφορετικούς πολιτισμούς, ιδέες και θρησκείες, σε ένα κλίμα αμοιβαίου σεβασμού, αποδοχής και αλληλεγγύης. Ώστε όλοι να αισθανόμαστε “σαν στο Σπίτι μας”.
Το Face Forward …into my home σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε από το ΕΜΣΤ και, ειδικότερα, από το τμήμα Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων, σε συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία του OHE για τους Πρόσφυγες και με τη χρηματοδότηση του τμήματος Πολιτικής Προστασίας και Ανθρωπιστικής Βοήθειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (ECHO), στο πλαίσιο του προγράμματος ESTIA. Το ESTIA, που υλοποιείται σε συνεργασία με την ελληνική Κυβέρνηση, την Τοπική Αυτοδιοίκηση και Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, παρέχει αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης και οικονομική στήριξη σε χιλιάδες πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο στην Ελλάδα. Στην Κρήτη, το ESTIA υλοποιείται σε συνεργασία με τους Δήμους Ηρακλείου, Σητείας και Χανίων, μέσω της Αναπτυξιακής Ηρακλείου και τοπικών φορέων.
Το Face Forward …into my home αποτελείται από τις εξής τρεις φάσεις:
Φάση Ι: Εργαστήρια Αφήγησης
Οι συμμετέχοντες, ωφελούμενοι του προγράμματος ESTIA, καλούνται να μοιραστούν συναισθήματα, αναμνήσεις, ελπίδες και όνειρα για το μέλλον, εμπνευσμένα από έργα σύγχρονης τέχνης της συλλογής του ΕΜΣΤ. Τα έργα τέχνης αποτελούν το ερέθισμα ώστε να ξεκινήσει η συζήτηση πάνω σε σύγχρονα κοινωνικά θέματα, όπως η αναγκαστική μετακίνηση, η ένταξη, η ανταλλαγή πολιτισμικών στοιχείων, η κοινωνική αλληλεπίδραση, η ταυτότητα. Μέσα από διαδραστικές συναντήσεις και σε κλίμα σεβασμού και αποδοχής, οι συμμετέχοντες σταδιακά αφηγούνται αυτοβιογραφικές ιστορίες τους που αποκαλύπτουν βιώματα του παρελθόντος, στιγμές της καθημερινότητας και σχέδια και όνειρα για το μέλλον.
Φάση ΙΙ: Φωτογραφικά Πορτρέτα
Η φωτογράφιση γίνεται αφού έχει προηγηθεί η εξιστόρηση των βιωμάτων στο εργαστήριο και επιχειρεί την ψυχογραφική απόδοση της φυσιογνωμίας των συμμετεχόντων. Συνοδευόμενα από τις ιστορίες τους, τα πορτρέτα ρίχνουν φως στη μοναδικότητα του κάθε ατόμου. Τα πορτρέτα και οι ιστορίες αποκαλύπτουν το “ανθρώπινο πρόσωπο” του προσφυγικού ζητήματος, εστιάζοντας σε θέματα κοινά, υπαρξιακά και συναισθηματικά, που ενώνουν.
Φάση ΙΙΙ: Έκθεση Φωτογραφικών Πορτρέτων και Προσωπικών Αφηγήσεων
Οι προσωπικές αφηγήσεις και τα φωτογραφικά πορτρέτα εκτίθενται στην Στοά Μακάσι από τις 14 Σεπτεμβρίου έως και τις 14 Οκτωβρίου 2018. Παράλληλα, στον χώρο παρουσιάζονται σε ηλεκτρονική μορφή τα έργα από τη συλλογή του ΕΜΣΤ που αποτέλεσαν το ερέθισμα για τις αφηγήσεις καθώς και ένα σύντομο βίντεο-καταγραφή όλου του προγράμματος.
Στο πλαίσιο της έκθεσης θα διοργανωθούν επίσης εκπαιδευτικά προγράμματα για όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης σε συνεργασία με την Εταιρία Κρητικών Ιστορικών Μελετών/Ιστορικό Μουσείο Κρήτης, καθώς και παράλληλες δράσεις για το κοινό σε συνεργασία με τον Κοινωνικό Χώρο των Ιδρυμάτων Α. & Μ. Καλοκαιρινού και την Αναπτυξιακή Ηρακλείου.
Σχετικά με το ΕΜΣΤ
Το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ) αποτελεί το μοναδικό κρατικό μουσείο στην Αθήνα με αντικείμενο τη σύγχρονη ελληνική και διεθνή εικαστική δημιουργία. Μόνιμη έδρα του Μουσείου είναι πλέον το κτήριο της πρώην ζυθοποιίας ΦΙΞ στη λεωφόρο Συγγρού, που ανακατασκευάστηκε και ξεκίνησε τη μερική λειτουργία του στις 31-10-2016, με πρώτη έκθεση αυτήν της νέας σειράς το ΕΜΣΤ στον κόσμο και τίτλο Κρίσιμοι Διάλογοι: Αθήνα-Αμβέρσα, εγκαινιάζοντας τον χώρο των περιοδικών εκθέσεων του Μουσείου.
Από τον Απρίλιο έως τον Ιούλιο του 2017 το ΕΜΣΤ φιλοξένησε σημαντικό τμήμα της 14ης διοργάνωσης της ιστορικής καλλιτεχνικής έκθεσης documenta που για πρώτη φορά παρουσιάστηκε σε δύο πόλεις, Αθήνα και Κάσελ, προσελκύοντας διεθνές και εντόπιο κοινό. Από τον Ιούνιο έως τον Σεπτέμβριο του 2017 στον εμβληματικό χώρο της documenta στο Κάσελ, το Fridericianum, το Μουσείο παρουσίασε την έκθεση ΑΝΤΙΔΩΡΟΝ. Η συλλογή του ΕΜΣΤ, με πάνω από 220 έργα της συλλογής του.
Κατά τη διάρκεια του 2017 ολοκληρώθηκαν οι απαραίτητες διαδικασίες που θα οδηγήσουν στην πλήρη λειτουργία του Μουσείου. Το ΕΜΣΤ, από την αρχή της λειτουργίας του, σχεδιάζει και υλοποιεί εκπαιδευτικά προγράμματα για όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης όπως και ειδικά σχεδιασμένα προγράμματα κοινωνικού χαρακτήρα, που απευθύνονται σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.
Σχετικά με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR)
Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες ιδρύθηκε στις 14 Δεκεμβρίου του 1950 από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών. Η Ύπατη Αρμοστεία διαφυλάσσει τα δικαιώματα και την ευημερία των προσφύγων και των ανιθαγενών ανά τον κόσμο. Για περισσότερο από έξι δεκαετίες, έχει βοηθήσει δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπων να ξαναχτίσουν τη ζωή τους. Η Ύπατη Αρμοστεία βρίσκεται στην πρώτη γραμμή των παγκόσμιων ανθρωπιστικών κρίσεων, στη Συρία, στο Ιράκ, στην Κεντρική Αφρικανική Δημοκρατία, στο Αφγανιστάν, στο Νότιο Σουδάν, στη Δημοκρατία του Κονγκό, στη Μιανμάρ, και αλλού.
Εκτός από τα προγράμματα ανθρωπιστικής βοήθειας που υλοποιεί, η Ύπατη Αρμοστεία βοηθάει του πρόσφυγες να ξαναχτίσουν τη ζωή τους, αναζητώντας λύσεις για το μέλλον τους. Η εκμάθηση γλωσσών, η αναγνώριση των ικανοτήτων και των γνώσεών τους, η πρόσβαση στην αγορά εργασίας, αποτελούν σημαντικά εργαλεία για να διευκολυνθεί η οικονομική, κοινωνική και πολιτισμική τους ένταξη στις κοινωνίες υποδοχής.
Σχετικά με το τμήμα Ανθρωπιστικής Βοήθειας και Πολιτικής Προστασίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (ECHO)
Η Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.) με τα Κράτη Μέλη της είναι βασικός παγκόσμιος χορηγός ανθρωπιστικής βοήθειας. Μέσω του τμήματος Πολιτικής Προστασίας και Ανθρωπιστικής Βοήθειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (ECHO), η Ε.Ε βοηθά κάθε χρόνο πάνω από 120 εκατομμύρια θύματα καταστροφών και πολεμικών συγκρούσεων. Με έδρα τις Βρυξέλλες και ένα παγκόσμιο δίκτυο τοπικών γραφείων, η ECHO παρέχει βοήθεια στις πιο ευάλωτες ομάδες με μόνο κριτήριο τις ανθρωπιστικές ανάγκες, χωρίς διακρίσεις φύλου, εθνότητας, φυλής, θρησκείας, ηλικίας, εθνικότητας και πολιτικών πεποιθήσεων.
Επιμέλεια έκθεσης / Ιδέα-Υλοποίηση προγράμματος
Μαρίνα Τσέκου, Επιμελήτρια Εκπαίδευσης ΕΜΣΤ
Γιάννης Βασταρδής, Φωτογράφος