Ανακοίνωση συνοδευτική της συνέντευξης Τύπου που παραχωρήθηκε μετά τη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Χανίων, στις 18 Ιουλίου, εξέδωσε η Πρωτοβουλία Πολιτών Αυτοδιοίκησης Χανίων “Πρώτα ο Άνθρωπος”.
Αναλυτικά, στην ανακοίνωση αναφέρεται:
Τι ακριβώς ζητήθηκε από το ΔΣ Χανίων
Στο πλαίσιο του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου, οι υπό ένταξη περιοχές χρειάζεται να χαρακτηριστούν με συγκεκριμένη χρήση γης, ώστε να καθοριστεί για τα επόμενα 20-25 χρόνια, μέχρι την επόμενη αναθεώρηση, το είδος και τα χαρακτηριστικά της δόμησης σε αυτές. Στο πρόσφατο Προεδρικό Διάταγμα, 59 Α/29-06-2018, καθορίζονται οι επιτρεπόμενες χρήσεις γης, πού δηλαδή μπορεί να χτιστεί τι, διότι, τουλάχιστον με βάση τη νομοθεσία, δεν μπορεί να χτιστεί οπουδήποτε οτιδήποτε. Σε αυτό το ΠΔ αναφέρονται 110 διαφορετικές περιπτώσεις ειδικών χρήσεων γης. Ωστόσο, δεν επιτρέπεται να επιλεγεί αυθαίρετα μια ομάδα από αυτές και να χρησιμοποιηθεί σε μια περιοχή του ΓΠΣ. Καθορίζονται αυστηρά 10 γενικές κατηγορίες χρήσεων γης και ορίζονται με σαφήνεια οι ειδικές κατηγορίες που περιλαμβάνει η κάθε μια, αλλά και οι λεπτομέρειες, τα χαρακτηριστικά που οφείλουν να έχουν τα κτίρια που χωροθετούνται σε μια περιοχή που εντάσσεται σε μια γενική κατηγορία χρήσης γης. Στην αρμοδιότητα του Δημοτικού Συμβουλίου Χανίων εμπίπτει να αποφανθεί σε ποια κατηγορία χρήσης θα ενταχθεί το υπό τη διαχείρισή του πρώην στρατόπεδο Μαρκοπούλου.
Σε ποια σημεία η εισήγηση του δημάρχου εγείρει ερωτήματα
Σχετικές είναι οι 6 από τις 10 κατηγορίες γενικών χρήσεων γης: Αμιγής και Γενική Κατοικία, Πολεοδομικό Κέντρο, Τουρισμός – Αναψυχή, Κοινωφελείς Λειτουργίες, Ελεύθερος Χώρος – Αστικό Πράσινο. Στην εισήγηση του δημάρχου αναφέρεται ότι μοναδική γενική κατηγορία χρήσης γης που θα χαρακτηρίσει το χώρο είναι η Ελεύθερος χώρος – Αστικό πράσινο. Στη συνέχεια όμως εισηγείται μια επιπλέον ομάδα από 11 ειδικές χρήσεις, από τις οποίες οι 5 δεν συμπεριλαμβάνονται καν στη γενική κατηγορία Ελεύθερος Χώρος – Αστικό Πράσινο. Συγκεκριμένα, η Κοινωνική Πρόνοια περιλαμβάνεται σε 4 γενικές κατηγορίες (Γενική Κατοικία, Πολεοδομικό Κέντρο, Τουρισμός – Αναψυχή και Κοινωφελείς Λειτουργίες). Η Εκπαίδευση περιλαμβάνεται σε 4 γενικές κατηγορίες (Αμιγής Κατοικία, Γενική κατοικία, Πολεοδομικό Κέντρο, Κοινωφελείς Λειτουργίες). Οι Πολιτιστικές Εγκαταστάσεις περιλαμβάνονται σε 5 γενικές κατηγορίες (μεταξύ των οποίων οι Κοινωφελείς Λειτουργίες ). Τα Εκθεσιακά Κέντρα περιλαμβάνονται σε 2 γενικές κατηγορίες (Πολεοδομικό Κέντρο και Τουρισμός – Αναψυχή). Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι το εδάφιο του νόμου το οποίο επικαλείται η απόφαση δεν γράφει απλά εκθεσιακά κέντρα, αλλά γράφει Εκθεσιακά Κέντρα και Εγκαταστάσεις Εμπορικών Εκθέσεων. Η Διοίκηση περιλαμβάνεται σε 2 γενικές κατηγορίες (Πολεοδομικό Κέντρο και Γενική Κατοικία).
Οι Αθλητικές Εγκαταστάσεις περιέχονται και στις 6 γενικές κατηγορίες χρήσεων μία από τις οποίες είναι η Ελεύθερος Χώρος – Αστικό Πράσινο, στην οποία όμως ορίζονται ως μικρές υπαίθριες αθλητικές εγκαταστάσεις. Η Στάθμευση που εισηγείται ο δήμαρχος αναγράφεται στο εδάφιο του ΠΔ ως Στάθμευση (Κτίριο – Γήπεδο) συναντάται σε 5 γενικές κατηγορίες, μεταξύ των οποίων και στην Ελεύθερος Χώρος – Αστικό Πράσινο με τη διευκρίνιση για υπόγεια πάρκινγκ σε περιορισμένο τμήμα των χώρων. Οι Χώροι Συνάθροισης Κοινού, στο εδάφιο που επικαλείται ο δήμαρχος αναγράφονται ως Χώροι Συνάθροισης Κοινού / Συνεδριακά κέντρα που περιλαμβάνονται στις γενικές κατηγορίες Πολεοδομικό Κέντρο, Τουρισμός – Αναψυχή αλλά και στην Ελεύθερος Χώρος – Αστικό Πράσινο διευκρινίζοντας ότι εννοούνται ανοικτά θέατρα μικρής κλίμακας με υποστηρικτικούς χώρους και θερινούς κινηματογράφους. Τέλος, η ειδική κατηγορία Εστίασηπεριλαμβάνεται σε 4 γενικές κατηγορίες, αλλά στην Ελεύθερος Χώρος – Αστικό Πράσινο υπάρχει διευκρίνιση για περιορισμένης έκτασης δραστηριότητες, τα Αναψυκτήρια σε 4 και οι Γωνίες Ανακύκλωσης και Πράσινα Σημεία σε όλες τις κατηγορίες.
Ποια ερωτήματα προκύπτουν και πού συγκλίνουν
Καταρχάς, για να αποφύγουμε ανούσιες αντεγκλήσεις, να ξεκαθαρίσουμε ότι το χώρο του στρατοπέδου Μαρκοπούλου τον θέλουμε ως ελεύθερο χώρο – χώρο πρασίνου, αλλά με ζωντάνια και δραστηριότητες αθλητικές, πολιτιστικές, εκπαιδευτικές (περιβαλλοντική, καλλιτεχνική εκπαίδευση, νέες τεχνολογίες), με ήπιες δομές αναψυχής (αναψυκτήριο και εστίαση) και όχι ένα χώρο έρημο, μακριά από πολύμορφες δράσεις και λειτουργίες. Ψεύδεται ο δήμαρχος όταν λέει ότι όποιος αμφισβητεί τις προτάσεις του είναι υπέρ της νέκρωσης του πάρκου.
Επί της ουσίας, λοιπόν, η εισήγηση του δημάρχου και πλέον απόφαση του ΔΣ συσκοτίζει ορισμένα ερωτήματα, όπως προκύπτουν και από τις παραπάνω διευκρινίσεις:
* Σε ποιες ακριβώς γενικές κατηγορίες χρήσεις γης θα ενταχθούν τα Εκθεσιακά Κέντρα και Εγκαταστάσεις Εμπορικών Εκθέσεων, οι Αθλητικές Εγκαταστάσεις, η Στάθμευση (Κτίριο – Γήπεδο) και οι Χώροι Συνάθροισης Κοινού / Συνεδριακά κέντρα; Μήπως στοχεύει ο δήμαρχος και οι συν αυτώ ένα ποσοστό του χώρου να το εντάξουν σε κατηγορία γενικής χρήσης άλλης κλίμακας, π.χ. ως Πολεοδομικό Κέντρο ή Τουρισμό – Αναψυχή, δηλαδή κατηγορίες έντονης πολεοδόμησης; Τι ακριβώς υπονοεί αλλά δεν εξηγεί ο δήμαρχος όταν λέει: στη γενική κατηγορία χρήσεων «Ελεύθεροι Χώροι – Αστικό Πράσινο» αναφέρονται χρήσεις με περιορισμούς που ενδεχομένως δεν είναι επιθυμητοί;
* Γιατί αρνήθηκε να ενσωματώσει την πρότασή μας που έλεγε ότι οι χρήσεις που είναι κοινωφελείς και συμβαδίζουν με το αίτημα της κοινωνίας, όπως Κοινωνική Πρόνοια, που περιλαμβάνει βρεφονηπιακό σταθμό, εκπαίδευση (συμβατική αλλά και περιβαλλοντική, καλλιτεχνική, νέες τεχνολογίες), πολιτιστικές εγκαταστάσεις και ήπιες εγκαταστάσεις αθλητισμού (επικαλείται δήθεν ζήτημα αποδυτηρίων), να περιληφθούν ως ένα ποσοστό της έκτασης στη γενική κατηγορία χρήσης Κοινωφελείς Δραστηριότητες, όπως προβλέπονται στο νέο ΠΔ;
* Η ειδική χρήση Διοίκηση τι ακριβώς αφορά, μεταφορά δημοτικών ή περιφερειακών υπηρεσιών; Διότι οι χώροι συντονισμού των δράσεων στο χώρο του πρώην στρατοπέδου είναι αυτονόητο συνοδό έργο που συμπεριλαμβάνεται στη γενική κατηγορία. Μάλιστα, ενώ στην εισήγησή του ο δήμαρχος επικαλέσθηκε τη διοίκηση του χώρου, μια μέρα μετά σε συνέντευξη του σε τοπικό ραδιοφωνικό σταθμό ανακάλυψε τη δημιουργία φορέα διαχείρισης του στρατοπέδου.
* Aν δεν αποτυπωθούν στο ΓΠΣ οι γενικές χρήσεις στις οποίες αναφέρονται οι ειδικές, πώς θα προχωρήσει η πολεοδομική μελέτη και πώς θα αδειοδοτηθούν αργότερα οι παρεμβάσεις χωρίς νομικά προσκόμματα, ή μήπως ακριβώς αυτός είναι ο στόχος;
* Γιατί με σπουδή εισήχθηκε το μέρος της απόφασης που αφορά τους συντελεστές κάλυψης και δόμησης, το οποίο δεν αποτελεί μέρος του ζητήματος για τη χρήση του χώρου, αλλά ξεχωριστό ζήτημα που θα απασχολήσει αργότερα τους μελετητές, αφού το ΔΣ θα είχε προασπίσει το χώρο πρασίνου με την τωρινή του απόφαση; Πάντως με βάση την εισήγηση του δημάρχου η δόμηση 11.000 τμ περίπου που προκύπτει, σαφώς δεν συνάδει με ελεύθερο χώρο – χώρο πρασίνου.
Πίσω από όλα τα ερωτήματα που έχουν δημιουργηθεί και που ο δήμαρχος μονότονα δεν απαντούσε αλλά ανήγαγε στον «άγνωστο μελετητή» ή επιχειρούσε να καθησυχάσει τους διαφωνούντες λέγοντας ότι τίποτα δεν θα γίνει ερήμην του ΔΣ (αφού θα έχει προκαταληφθεί από την τωρινή απόφαση), κρύβεται συστηματική επιχείρηση συσκότισης, με στόχο τη σημαντική αλλοίωση των ομόφωνων αποφάσεων του ΔΣ και του αιτήματος της κοινωνίας. Ώστε, αν όχι ο νυν (που δεν θα προλάβει ), αλλά ο άλλος, ο κακός δήμαρχος να έχει τη δυνατότητα να ασελγήσει στο αίτημα για αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των δημοτών έχοντας εξασφαλίσει παράθυρο εμπορευματοποίησης.
Διαβούλευση και διάλογος, άγνωστες λέξεις
Σε όλα τα παραπάνω ας προστεθεί και η σημαντική καθυστέρηση του δημάρχου να προχωρήσει τη διαδικασία του χαρακτηρισμού χρήσεων γης εν όψει του ΓΠΣ. Δεν ήταν για να αξιοποιήσει τους υπαλλήλους των αρμόδιων δημοτικών υπηρεσιών, ώστε να επιτύχει το βέλτιστο αποτέλεσμα, αφού δεν διαβουλεύτηκε με καμία υπηρεσία. Δεν ήταν ούτε για να διεξάγει διάλογο με τους επιστημονικούς φορείς της πόλης (ΤΕΕ ΤδΚ, Σύλλογο Αρχιτεκτόνων κ.ά.), αφού τις απόψεις που με δική τους πρωτοβουλία δημοσιοποίησαν επί του θέματος, ούτε τις ζήτησε ούτε τις έλαβε υπόψη του. Δεν ήταν, βέβαια, ούτε για να ακούσει τις γνώμες εκείνων με τους αγώνες των οποίων το αίτημα της παραχώρησης του στρατοπέδου Μαρκοπούλου παρέμεινε ζωντανό και υλοποιήσιμο, δηλαδή τα κινήματα και τις πρωτοβουλίες πολιτών.
Μάλιστα, όσο καιρό ο δήμαρχος κρατούσε καθυστερήσεις, συλλογικότητες και άτομα, μεταξύ των οποίων και εμείς, ζητούσαμε και κάναμε συναντήσεις με το δήμαρχο, στις οποίες δεν λάβαμε απολύτως καμία εικόνα ούτε για την αιτία της καθυστέρησης ούτε για το περιεχόμενο και το σχεδιασμό της επικείμενης δημαρχικής εισήγησης. Κι αυτό γιατί ο δήμαρχος κέρδιζε χρόνο για να βελτιστοποιήσει όχι το σχέδιο που θα πρότεινε, αλλά τον τρόπο με τον οποίο θα το παρουσίαζε, ώστε πολλά να πει και λίγα να γίνουν κατανοητά. Σε αυτό συντέλεσε, άλλωστε, και το γεγονός ότι παρέδωσε την εισήγησή του στη δημοσιότητα και τους δημοτικούς συμβούλους μόνο μια μέρα πριν τη συνεδρίαση στην οποία θα ψηφιζόταν. Δεν πρόκειται για κλασικό αυταρχισμό, αλλά για ενορχηστρωμένη κρυψίνοια και αιφνιδιασμό.
***
Όμως το ζήτημα του στρατοπέδου Μαρκοπούλου και του τρόπου με τον οποίο θα το διαχειριστεί ο Δήμος Χανίων δεν είναι στα χέρια κανενός δημάρχου, αλλά πρωτίστως των δημοτών, που χρόνια αγωνίστηκαν και το κέρδισαν για να γίνει χώρος πρασίνου και όχι πεδίο παιχνιδιών εξουσίας και επιχειρηματικών σχεδιασμών. Για όσους στηρίζουν και χρησιμοποιούν αυτές τις πρακτικές, οι εκλογές και η απλή αναλογική θα ορθώσουν εμπόδιο. Για το μέλλον όμως του στρατοπέδου Μαρκοπούλου, χρειάζεται εγρήγορση και στοιχειοθετημένη ενημέρωση από όλους μας. Γι’ αυτό, καλούμε σε σύσκεψη όλους τους αρμόδιους επιστημονικούς φορείς να συντονίσουν έγκυρα και έγκαιρα τα επόμενα βήματα, για να διαφυλάξουμε το χαρακτήρα του ελεύθερου πράσινου χώρου για το πρώην στρατόπεδο Μαρκοπούλου.
