H oμιλία του υπ. Υγείας, Α. Ξανθού, στα εγκαίνια του γραφείου του WHO στην Ελλάδα:
Αξιότιμε κε Γενικέ Διευθυντή του ΠΟΥ
Αξιότιμη κα Περιφερειακή Διευθύντρια του ΠΟΥ Ευρώπης
Η ίδρυση γραφείου του ΠΟΥ στην Ελλάδα αποτελεί μια πολύ σημαντική εξέλιξη που ενισχύει την προσπάθεια της χώρας να στηρίξει , να μεταρρυθμίσει και να καταστήσει βιώσιμο και αποτελεσματικό το Δημόσιο Σύστημα Υγείας . Με τη νέα επικαιροποιημένη σύμβαση που υπογράψαμε το Γενάρη του 2018 ( ο κ.Μπασκόζος και η κα Jakab) και η οποία κυρώθηκε πρόσφατα με το ν.4542/2018 , υλοποιούμε πλέον το στόχο της συστηματικής και αναβαθμισμένης παρουσίας του ΠΟΥ στην Ελλάδα. Αυτό επιτυγχάνεται με τη θεματική διεύρυνση της συνεργασίας μας σε όλο το φάσμα της πολιτικής Υγείας ( με ιδιαίτερη έμφαση στη Δημόσια Υγεία ) αλλά και με τη χωρική διεύρυνση της και εκτός Ελλάδας ( συνεργασία και υποστήριξη προγραμμάτων σε άλλες γειτονικές χώρες ) .
Η εξέλιξη αυτή δεν ήταν τυχαία. Ήταν προϊόν ισχυρής πολιτικής βούλησης της ηγεσίας του Υπουργείου Υγείας και της κυβέρνησης συνολικά να προχωρήσει και να αναβαθμιστεί η συνεργασία της χώρας μας με τον ΠΟΥ . Στόχος της συνεργασίας είναι η παροχή της αναγκαίας τεκμηρίωσης και τεχνογνωσίας στην εφαρμογή κρίσιμων μεταρρυθμίσεων που εντάσσονται στο πολιτικό σχέδιο της καθολικής κάλυψης των αναγκών υγείας του πληθυσμού . Η στρατηγική «Υγεία για όλους» της Αλμα-Άτα πριν από 40 χρόνια , η συνεχής προσπάθεια εξάλειψης των ανισοτήτων στην πρόσβαση , ο σύγχρονος στόχος του ΠΟΥ «να μη μείνει κανείς πίσω» , υπηρετούν ένα πρόταγμα Ισότητας και Κοινωνικής Δικαιοσύνης στην Υγεία . Ακριβώς γι’αυτό μας εμπνέουν και μας καθοδηγούν στη στοχοθεσία και στο στρατηγικό σχεδιασμό του Υπουργείου Υγείας που υλοποιείται μέσω της στήριξης, ενδυνάμωσης και «ηθικοποίησης» του Δημόσιου Συστήματος Υγείας .
Είναι γεγονός αδιαμφισβήτητο ότι καταφέραμε σε περίοδο μεγάλης και παρατεταμένης οικονομικής κρίσης , να καλύψουμε με καθολικό και ισότιμο τρόπο τους ανασφάλιστους πολίτες της χώρας ( που έφτασαν να είναι το 25-30% του πληθυσμού ) , να σταματήσουμε τις περικοπές στις δημόσιες δαπάνες και να επενδύσουμε στο Σύστημα Υγείας περισσότερους ανθρώπινους και υλικούς πόρους και , κυρίως , να δρομολογήσουμε πολύ σημαντικές μεταρρυθμίσεις που εκκρεμούσαν για χρόνια : νέο μοντέλο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και οικογενειακής ιατρικής , ΗΤΑ για τα καινοτόμα φάρμακα , κεντρικοποίηση προμηθειών , θεραπευτικά πρωτόκολλα , Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τη Δημόσια Υγεία , ενίσχυση των ΤΕΠ και ολοκληρωμένη διαχείριση των επειγόντων περιστατικών , περιορισμός των «άτυπων πληρωμών» και των «καταστροφικών» δαπανών των πολιτών . Στην υλοποίηση αυτών των μεταρρυθμίσεων , με κορυφαία την ΠΦΥ που για μας είναι το «κλειδί» για την εγγυημένη πρόσβαση όλων των πολιτών σε συνεχή, ολοκληρωμένη , ανθρωποκεντρική και ποιοτική φροντίδα, έχει παίξει πολύ κρίσιμο ρόλο η μέχρι σήμερα συνεργασία μας με τον ΠΟΥ Ευρώπης και είμαστε ευγνώμονες γι΄αυτό.
Μια πολύ σημαντική προτεραιότητα της πολιτικής υγείας της Ελλάδας τα προηγούμενα χρόνια ήταν η αξιόπιστη και αποτελεσματική υγειονομική φροντίδα των προσφύγων-μεταναστών . Ηταν και παραμένει για μας μια μεγάλη πρόκληση η διαχείριση αυτού του μείζονος κοινωνικού προβλήματος που διχάζει όλη την Ευρώπη , με τρόπο που να σέβεται τις ιδιαίτερες ανάγκες και την αξιοπρέπεια αυτών των πληθυσμών , χωρίς «εκπτώσεις» στα ανθρώπινα δικαιώματα και στους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου. Καταφέραμε , με τη συνδρομή των δημόσιων δομών υγείας , του ΚΕΕΛΠΝΟ , του ΕΚΕΠΥ, του ΕΚΑΒ, της ΑΕΜΥ, των έγκυρων ΜΚΟ και πολλών εθελοντών , με την οικονομική στήριξη της ΕΕ και με «εργαλείο» τις κατευθυντήριες οδηγίες του ΠΟΥ , να πάρουμε όλα τα αναγκαία μέτρα πρόληψης , επιδημιολογικής επιτήρησης και έγκαιρης παρέμβασης σε περιπτώσεις κρουσμάτων λοιμωδών νοσημάτων . Μπορέσαμε να αντιμετωπίσουμε όχι μόνο τις επείγουσες αλλά σιγά-σιγά και τις πιο ειδικές ανάγκες υγείας των χιλιάδων προσφύγων που ζουν στη χώρα. Δεν επιτρέψαμε να μετατραπεί το προσφυγικό σε πρόβλημα Δημόσιας Υγείας , θωρακίζοντας την κοινωνία μας από την επιρροή ακραίων, ξενοφοβικών, ρατσιστικών και μισαλλόδοξων κραυγών. Αυτό είναι μια μεγάλη συνεισφορά στη Δημοκρατία στη Ελλάδα αλλά και στο ανθρώπινο και αλληλέγγυο πρόσωπο της Ευρώπης, που δυστυχώς παραμένει ζητούμενο και υπό συνεχή αμφισβήτηση.
Το Γραφείο του ΠΟΥ που σήμερα εγκαινιάζουμε με τον πιο επίσημο τρόπο , ειμαστε σίγουροι ότι θα επιτελέσει το ρόλο του με τον καλύτερο τρόπο και θα συμβάλλει στην αναβάθμιση της Δημόσιας Υγείας στη χώρα και στη βελτίωση των δεικτών Υγειας του πληθυσμού . Με την πολύτιμη συνδρομή του ΠΟΥ , η χώρα μας οργανώνει καλύτερα και πιο αποδοτικά το ΕΣΥ , αναπτύσσει για 1η φορά ένα σύγχρονο μοντέλο ΠΦΥ , εξασφαλίζει στην πράξη την καθολική κάλυψη , ενισχύει την «υγειονομική ασφάλεια» της κοινωνίας και αναβαθμίζει το διεθνές της κύρος.
Αγαπητοί φίλοι Tedros και Susanna
Θέλουμε και εσείς να είστε σίγουροι ότι θα περιβάλλουμε το Γραφείο και τους συνεργάτες σας με τη ζεστασιά, τη φιλοξενία και την ευαισθησία που διακρίνει τη χώρα και τους ανθρώπους της , καθώς και με την απαιτούμενη πολιτική και λειτουρική υποστήριξη . Σας ευχαριστούμε για τη σημερινή και μελλοντική συνεργασία , σας διαβεβαιώνουμε ότι θα παραμείνουμε προσηλωμένοι στην μεταρρυθμιστική μας ατζέντα και προσβλέπουμε στην ακόμα μεγαλύτερη επιστημονική και τεχνική υποστήριξη από σας των διαρθρωτικών αλλαγών που έχει ανάγκη το Σύστημα Υγείας της χώρας μας.