“Δεν υπάρχουν συνταγές” στην αντιμετώπιση της κρίσης, λέει η Πορτογαλίδα ευρωβουλευτής Μαρίζα Ματίας (Marisa Matias), η οποία μίλησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ στο περιθώριο των “Ημερίδων Μελέτης”, που διοργάνωσε η Ευρωομάδα της Αριστεράς (GUE/NGL), τις προηγούμενες ημέρες, στη Θεσσαλονίκη.
Για τη Μαρίζα Ματίας, το “πορτογαλικό πείραμα” ήταν σίγουρα πιο επιτυχημένο από την προηγούμενη πολιτική κατάσταση στη χώρα καθώς έβαλε “φρένο”, όπως τονίζει, στη λιτότητα και την ανεργία και διέσωσε ζωτικούς δημόσιους τομείς, όπως οι εθνικές αερογραμμές και η εθνική τράπεζα, αλλά “απομένουν πολλά να γίνουν”.
Η Πορτογαλίδα ευρωβουλευτής της Αριστεράς (εκλέγεται με το Μπλόκο) θεωρεί ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν υπήρξε δίκαιη απέναντι στις χώρες που δοκιμάστηκαν από την οικονομική κρίση και λέει χαρακτηριστικά πως “το να περιμένεις δικαιοσύνη από την Ευρωπαϊκή Ένωση αυτή τη στιγμή, μ’ αυτούς τους κανόνες είναι σαν να περιμένεις να γίνει κάτι χωρίς να κάνεις τίποτα”.
Γι’ αυτό τον λόγο, λέει, “δεν πρέπει να περιμένουμε” αλλά “να τους αντιμετωπίσουμε” και φέρνει ως παράδειγμα τη χώρα της, την Πορτογαλία, όπου, όπως λέει, “οι στιγμές που τα πράγματα δούλεψαν ήταν όταν αντιμετωπίσαμε ευθέως τις Βρυξέλλες”.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης της Μ. Ματίας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και τη Σοφία Παπαδοπούλου
– Ήταν επιτυχημένο το “πορτογαλικό πείραμα”;
Ήταν πιο επιτυχημένο από την προηγούμενη κυβέρνηση, αυτό είναι σίγουρο, και υπήρξαν και διάφορα οφέλη, όπως το ό,τι σταματήσαμε τη λιτότητα και δώσαμε πίσω στους πολίτες ένα μέρος των μισθών και των συντάξεων που είχαν κοπεί, κατορθώσαμε να αυξήσουμε τέσσερις φορές τον κατώτατο μισθό, να μειώσουμε σημαντικά το ποσοστό ανεργίας και να σώσουμε δημόσιους τομείς ζωτικής σημασίας, όπως οι αερογραμμές και η εθνική τράπεζα. Ωστόσο, απομένουν πολλά να γίνουν. Δεν έχουμε αρκετούς πόρους ώστε να επενδύσουμε στις δημόσιες υπηρεσίες, όπως στο εθνικό σύστημα υγείας ή στο σύστημα παιδείας, και δεν θα έχουμε όσο εφαρμόζουμε τους κανόνες των Βρυξελλών καθώς οι στόχοι που προσπαθούν να εφαρμοστούν στην Πορτογαλία είναι πολύ πιο απαιτητικοί σε σχέση με αυτούς στη συνθήκη. Αν π.χ. στη συνθήκη μιλάει για έλλειμμα 3% μας επιβάλλεται κάτω από 1% κι αυτό σημαίνει ότι δεν έχουμε αρκετούς πόρους για δημόσιες επενδύσεις και έχουμε πολλά ακόμη να κάνουμε και να αντιμετωπίσουμε τις Βρυξέλλες.
– Θα μπορούσε η Πορτογαλία και το “πείραμά” της να αποτελέσει πρότυπο και για άλλες χώρες που βρίσκονται σε κρίση;
Δεν νομίζω ότι υπάρχουν “συνταγές”. Κάθε χώρα έχει το δικό της πλαίσιο και φυσικά αν μπορείς να έχεις πιο προοδευτικές προτάσεις υπερασπιζόμενος τους λαούς και όχι τις αγορές, είναι μια πολύ καλύτερη επιλογή απ’ ό,τι έχουμε συνηθίσει δυστυχώς τα τελευταία χρόνια εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αλλά, ειλικρινά, δεν θεωρώ ότι υπάρχει κάποιου είδους “συνταγή”. Στην Πορτογαλία είχαμε αυτή την ευκαιρία να φτιάξουμε έναν συνεκτικό κρίκο μεταξύ της κοινωνικής και της πολιτικής πλειοψηφίας (ενν. τη συμμαχία του Μπλόκου της Αριστεράς και του Κομμουνιστικού Κόμματος Πορτογαλίας με το Σοσιαλιστικό Κόμμα για να σχηματιστεί μια κυβέρνηση κατά της λιτότητας), έστω και για μια φορά. Κι αυτό είναι κάτι στο οποίο δεν μπορούσαμε να πούμε “όχι” προκειμένου να ενισχύσουμε τη δημοκρατία, τους θεσμούς με βασικό στόχο να σταματήσουμε τη λιτότητα. Και φυσικά υπάρχουν διαφορές μεταξύ των κομμάτων και αυτό δείχνει ότι δεν υπάρχει αντίθεση μεταξύ ταυτότητας και σύγκλισης. Αλλά αυτό δεν σημαίνει επίσης πως θα πρέπει να εγκαταλείψουμε ολόκληρο το πρόγραμμά μας προκειμένου να πετύχουμε τη συμφωνία. Γι αυτό συμφωνούμε ότι έχουμε συμφωνία σε κάποιους τομείς και ότι διαφωνούμε σε άλλους κι έτσι κάπως δουλεύει το όλο σύστημα.
– Ποια είναι η εκτίμησή σας για την πορεία της ελληνικής οικονομίας;
Παρακολουθώ τις εξελίξεις στην Ελλάδα και ξέρω πως η ελληνική κυβέρνηση αναμένει να βγάλει τη χώρα από το πρόγραμμα τον Αύγουστο κι αυτή είναι και η πληροφόρηση από τις Βρυξέλλες και το Eurogroup συγκεκριμένα. Ας περιμένουμε λοιπόν να δούμε (το αποτέλεσμα).
– Θεωρείτε πως η Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν “δίκαιη” στον τρόπο που αντιμετώπισε τα κράτη-μέλη της που βρέθηκαν σε κρίση;
Το να περιμένεις δικαιοσύνη από την Ευρωπαϊκή Ένωση αυτή τη στιγμή, μ’ αυτούς τους κανόνες, είναι σαν να περιμένεις να γίνει κάτι χωρίς να κάνεις τίποτα. Για την Πορτογαλία, από τις πρώτες ακόμα στιγμές αυτής της νέας κυβέρνησης και της νέας κοινοβουλευτικής στήριξης, το μόνο που είχαμε ήταν απειλές μη αποδοχής και κυρώσεων. Και τώρα έχουμε ακόμη και συστάσεις να μειώσουμε ακόμη περισσότερο από τις δημόσιες υπηρεσίες, για παράδειγμα. Δεν υπάρχει δικαιοσύνη σε αυτό. Αλλά πιστεύω πως δεν πρέπει να περιμένουμε. Πρέπει να τους αντιμετωπίσουμε. Για να είμαι ειλικρινής, οι στιγμές που τα πράγματα δούλεψαν σε επίπεδο Πορτογαλίας ήταν όταν αντιμετωπίσαμε ευθέως τις Βρυξέλλες και είπαμε “όχι”, θα το κάνουμε με άλλον τρόπο.
– Πιστεύετε, δηλαδή, πως μόνο με αυτόν τον τρόπο μπορεί να υπάρξει λύση;
Όταν οι κανόνες δεν είναι δικαίοι, όταν οι κανόνες παρά λίγο να καταστρέψουν ολόκληρες χώρες, τις οικονομίες και τους λαούς τους, τότε πιστεύω ότι η μη υπακοή είναι το εναπομείναν δημοκρατικό πεδίο που έχουμε στη διάθεσή μας.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
