Στα μέτρα προστασίας του κρητικού ελαιολάδου αναφέρεται το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, με αφορμή ερώτηση του βουλευτή Ηρακλείου Σωκράτη Βαρδάκη.
Όπως αναφέρει το Υπουργείο στην απάντησή του, το ελαιόλαδο και οι επιτραπέζιες ελιές υπάγονται στο καθεστώς της κοινής οργάνωσης των γεωργικών αγορών και τα διάφορα μέτρα για τη στήριξή τους αποφασίζονται από τα όργανα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όπως ∆ιαχειριστικές Επιτροπές κ.λπ.
Όσον αφορά στις τιμές του ελαιολάδου και των επιτραπέζιων ελιών, το Υπουργείο επισημαίνει ότι αυτές διαμορφώνονται ελεύθερα στην αγορά με βάση την προσφορά και τη ζήτηση, τους κανόνες ανταγωνισμού και την ποιοτική κατηγορία τους.
Για τον λόγο αυτό το Υπουργείο στην απάντησή του κάνει αναφορά στα προγράμματα αναγνωρισμένων Οργανώσεων Παραγωγών (Ο.Π.) ή Ενώσεων Οργανώσεων Παραγωγών (Ε.Ο.Π.), τα οποία χρηματοδοτούνται σε συλλογικό επίπεδο στο πλαίσιο των Κανονισμών (ΕΕ) αριθμ. 611/2014 και 615/2014. Τα προγράμματα έχουν ως στόχο την εκπόνηση δραστηριοτήτων με σκοπό τη βελτίωση της ποιότητας των παραγόμενων ελαιοκομικών προϊόντων, την παροχή τεχνικής βοήθειας σε όλα τα στάδια της παραγωγικής διαδικασίας, την ιχνηλάτηση και την πιστοποίηση των παραγόμενων προϊόντων, καθώς και την προστασία του περιβάλλοντος, στην οποία δίνεται ιδιαίτερη βαρύτητα. Τα εν λόγω προγράμματα ξεκίνησαν πιλοτικά το 2003 και θα συνεχίζουν να εφαρμόζονται και την τριετία 2018-2021, συνολικού ύψους κοινοτικής χρηματοδότησης 33.294.000 Ευρώ ανά τριετία.
Η πολιτεία από την πλευρά της έχει θεσπίσει διατάξεις σύμφωνα με της οποίες, όλες οι επιχειρήσεις τυποποίησης και συσκευασίας παρθένων ελαιολάδων, ελαιολάδων και πυρηνελαίων υποχρεούνται να εγκρίνονται και να εφοδιάζονται με αλφαριθμητικό κωδικό αναγνώρισης από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΚΥΑ 323902/18-9-2009 «Συμπληρωματικά μέτρα εφαρμογής του καν. (ΕΚ) 1019/2002 της Επιτροπής για τις προδιαγραφές εμπορίας του ελαιολάδου όπως τροποποιήθηκε και ισχύει.
Όπως ενημέρωσε ο Υπουργός τον κ. Βαρδάκη, μέχρι στιγμής, έχουν ελεγχθεί και έχουν λάβει κωδικό αναγνώρισης περίπου 600 επιχειρήσεις τυποποίησης και συσκευασίας ελαιολάδων και πυρηνελαίων, ενώ έχει αναρτηθεί σχετικός κατάλογος με τις εγκεκριμένες επιχειρήσεις στην ιστοσελίδα του ΥΠΑΑΤ.
Επισημαίνεται ότι οι εν λόγω επιχειρήσεις, σύμφωνα με σχετική ΚΥΑ, υπόκεινται σε έλεγχο ανά τρίμηνο από επιτροπή της αρμόδιας ∆ιεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής (∆ΑΟΚ). Οι έλεγχοι αφορούν στη διαπίστωση της τήρησης των όρων, υποχρεώσεων και δεσμεύσεων της εγκεκριμένης επιχείρησης, με διασταυρώσεις στοιχείων (τιμολογίων, δελτίων αποστολής, καρτελών αποθήκης κ.λπ.) και αφορούν κυρίως στην επαλήθευση της συμφωνίας μεταξύ των εισερχομένων και εξερχομένων ποσοτήτων εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου, παρθένου ελαιολάδου, ελαιολάδου και πυρηνελαίου, καθώς και εκείνων που παραμένουν αποθηκευμένες στους δεξαμενικούς χώρους. Για τις ποσότητες της κατηγορίας «εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο» και «παρθένο ελαιόλαδο» πρέπει να προσδιορίζεται η καταγωγή τους. Εκτός από τους τακτικούς ελέγχους, η επιτροπή κατά την κρίση της μπορεί να πραγματοποιεί και έκτακτους ελέγχους.
Όσον αφορά στη διακίνηση των ελαιολάδων στο εσωτερικό της χώρας, ο κ. Αποστόλου ενημέρωσε τον κ. Βαρδάκη ότι οι έλεγχοι διεξάγονται από τον Ενιαίο Φορέα Ελέγχου Τροφίμων (ΕΦΕΤ), ο οποίος διεξάγει όλους τους ελέγχους του ελαιολάδου από το ελαιοτριβείο μέχρι και τη λιανική πώλησή του.
Αναλυτικότερα, ο ΕΦΕΤ είναι σταθερά προσανατολισμένος στην υποστήριξη του τομέα του ελαιολάδου και τα τελευταία χρόνια διενεργεί πληθώρα ελέγχων σε επιχειρήσεις παραγωγής, τυποποίησης και εμπορίας ελαιολάδου. Οι εν λόγω έλεγχοι είτε εντάσσονται σε πρόγραμμα τακτικών ελέγχων είτε έχουν εξειδικευμένο επιχειρησιακό χαρακτήρα, με στόχο την προστασία των συμφερόντων των καταναλωτών από φαινόμενα παραπλάνησης ως προς την προέλευση και την ποιότητα του ελαιολάδου. Τα αποτελέσματά τους έχουν λειτουργήσει αποτρεπτικά για την υιοθέτηση αθέμιτων πρακτικών στον τομέα του ελαιολάδου.
Παράλληλα, ο ΕΦΕΤ κάθε χρόνο υλοποιεί Πρόγραμμα Παρακολούθησης της Ποιότητας Γνησιότητας του Ελαιολάδου (∆ειγματοληψία & Ανάλυση) σε όλο το εύρος των ανωτέρω επιχειρήσεων. Η Κρήτη, ως εκ των κυριότερων περιοχών της Ελλάδας με παραγωγή ελαιολάδου, υπόκειται σε σημαντικό αριθμό ελέγχων, οι οποίοι υλοποιούνται σε συνεργασία και με άλλες Αρμόδιες Αρχές.
Σε ό,τι αφορά στην απαίτηση για την υποχρεωτική χρήση μη επαναγεμιζόμενων φιαλών ελαιολάδου στις επιχειρήσεις μαζικής εστίασης, σημειώνεται ότι ο ΕΦΕΤ έχει εντάξει στον προγραμματισμό του ελέγχους, οι οποίοι θα ενταθούν κατά την καλοκαιρινή – τουριστική περίοδο, κατά τη διεξαγωγή των οποίων θα εξετάσει, μεταξύ άλλων, τη συμμόρφωση των επιχειρήσεων σε αυτή την απαίτηση.
Τέλος αναφορικά με τους ελέγχους των εισαγόμενων από τρίτες χώρες ελαιολάδων, σημειώνεται ότι αρμόδιες υπηρεσίες για τους εν λόγω ελέγχους είναι τα κατά τόπους τελωνεία, οι ∆ΑΟΚ και το Γενικό Χημείο του Κράτους.
