Η Ανα Γκαρίδο Ράμος, ήταν μια απλή δημοτική υπάλληλος στην Μποαδίγια ντελ Μόντε, προάστιο της Μαδρίτης. Ένα πρωί μάζεψε ένα σωρό φακέλους και πήγε και τους παρέδωσε στον εισαγγελέα. Λίγο αργότερα θα την ακολουθούσαν κι άλλοι συνάδελφοί της. Ήταν το 2007.
Δύο χρόνια μετά άνοιγε, και επίσημα, η έρευνα για την «υπόθεση Γκιούρτελ» από την Εισαγγελία κατά της Διαφθοράς. Στην Ισπανία, η αστυνομία συνηθίζει να βαφτίζει όλες τις επιχειρήσεις τις οποίες ερευνά. Gürtel στα γερμανικά σημαίνει » ζώνη, ζωστήρας». Correa στα ισπανικά σημαίνει ακριβώς το ίδιο. Ο Φρανθίσκο Κορρέα ( Correa) ήταν ο επιχειρηματίας, που θεωρείται επικεφαλής του μεγαλύτερου σκανδάλου πολιτικής διαφθοράς στην Ισπανία. Η » υπόθεση Γκιούρτελ» μόλις είχε βαπτισθεί…
Στην πορεία των ερευνών κλήθηκαν να καταθέσουν εκατοντάδες εμπλεκόμενοι. Επιχειρηματίες, δήμαρχοι, δημοτικοί σύμβουλοι, βουλευτές, μεγαλοστελέχη του Λαϊκού Κόμματος, υπουργοί, ακόμα και ο ίδιος ο νυν πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι κλήθηκε ως μάρτυρας στην πολύκροτη δίκη, τον Ιούλιο του 2017. Ο κοινός παρονομαστής και συνδετικός κρίκος όλων ήταν ένας: το Λαϊκό Κόμμα. Τα πάντα κινούνταν γύρω από αυτό και ειδικότερα την περίοδο των κυβερνήσεων Αθνάρ ( 1996-2004). Αλλά και μετά από αυτήν. Σχεδόν στο σύνολό τους οι πλέον μεγαλόσχημοι υπουργοί αυτών των κυβερνήσεων κλήθηκαν ως μάρτυρες στη δίκη. Χωρίς όμως να παρουσιάσουν σημαντικά στοιχεία. Ο επιχειρηματίας Κορρέα όμως, άρχισε τις αποκαλύψεις. Μίλησε για διπλά βιβλία του κόμματος για προεκλογικές εκστρατείες του κόμματος, που ο ίδιος οργάνωνε ( 2007 και 2008) και χρηματοδοτούνταν από αυτά τα διπλά βιβλία, μίλησε για πλαστά τιμολόγια. Ένας μετά τον άλλον οι εμπλεκόμενοι άρχιζαν να αποκαλύπτουν δωροδοκίες, φακελάκια στα μεγάλα στελέχη του κόμματος, ξέπλυμα μαύρου χρήματος, απάτη και καταχρήσεις δημοσίου χρήματος. Το σκάνδαλο αποδεικνυόταν τεράστιο.
Πρωταγωνιστής όλων ο πρώην ταμίας του Λαϊκού Κόμματος , Χοσέ Λουίς Μπάρθενας. Το SMS, που διέρρευσε, του Ισπανού πρωθυπουργού Μαριάνο Ραχόι, την ημέρα της σύλληψης του Μπάρθενας, έμεινε στην ιστορία :» Χοσέ Λουίς, να είσαι δυνατός». Ο ίδιος ο Μπάρθενας άρχισε να καταθέτει πολύτιμα στοιχεία. Χειρόγραφες αποδείξεις για τα ποσά που ελάμβαναν πολλά από τα σημαντικά στελέχη. Ο Μπάρθενας είχε εμμονή με τις λεπτομέρειες. Δεν άφηνε τίποτα που να μην το καταγράψει.Κι ύστερα αποκαλύφθηκαν οι τραπεζικοί του λογαριασμοί στην Ελβετία. Δεκάδες εκατομμύρια. Έτσι γεννήθηκε και η » υπόθεση Μπάρθενας» η οποία θα δικαστεί ξεχωριστά. Γι αυτό και ο Μπάρθενας, σταμάτησε να μιλάει.
Η πολύκροτη δίκη ολοκληρώθηκε από την Audiencia Nacional, το ειδικό δικαστήριο της Ισπανίας που αποτελείται από επίλεκτους δικαστές και ασχολείται μόνο με μεγάλες υποθέσεις : τρομοκρατία, λαθρεμπόριο ναρκωτικών, μεγάλες πολιτικές υποθέσεις κ.α.. Στην πορεία των ερευνών διάσημοι δικαστές είχαν αναλάβει την υπόθεση Γκιούρτελ. Όπως αποκαλύφθηκε εκ των υστέρων, οι πολιτικές πιέσεις που δέχονταν ήταν καθημερινές. Στην πορεία αυτών των ερευνών , ξηλώθηκε με συνοπτικές διαδικασίες ένας δικαστής, που μόλις δικαιώθηκε. Ο δικαστής Μπαλτάσαρ Γκαρθόν που σήμερα ιδιωτεύει και ασχολείται ως δικηγόρος με τα θύματα του φρανκισμού στην Ισπανία.
Η Audiencia Nacional , καταδίκασε με 351 χρόνια φυλάκισης 29 από τους 37 κατηγορουμένους. Δεν υπάρχει αδίκημα του νόμου κατά της διαφθοράς, που να μην περιλαμβάνεται στην δικαστική απόφαση, που ξεπερνά τις 1000 σελίδες: πλαστογραφία, φοροδιαφυγή, απάτη κατά του δημοσίου, δωροδοκία, κατάχρηση, δόλος κ.α. Αντίστοιχα οι ποινές υπήρξαν ιδιαίτερα αυστηρές : 51 χρόνια στον επιχειρηματία Κορρέα, 33 χρόνια στον πρώην ταμία Μπάρθενας, 15 στην σύζυγό του, 20 και πλέον χρόνια σε διάφορους δημάρχους. Το ίδιο το Λαϊκό Κόμμα καταδικάστηκε και καλείται να επιστρέψει 245.000€ καθώς θεωρείται ότι ωφελήθηκε από παράνομες δραστηριότητες. Το ίδιο και η πρώην υπουργός Ανα Μάτο, η οποία δεχόταν δώρα από τους επιχειρηματίες.
Από το 2007, που η Ανα Γκαρίδο Ράμος παρέδωσε τους φακέλους στην εισαγγελία, η ζωή της έγινε αφόρητη. Αναγκάστηκε να παραιτηθεί από τον δήμο που δούλευε, λόγω των δίωξεων που υφίστατο και κατέφυγε στη Λατινική Αμερική για να επιβιώσει. Λίγο πριν είχε πουλήσει όλα της τα υπάρχοντα. Η εφημερίδα El País που είχε δημοσιοποιήσει το θέμα, το 2010 κέρδισε το δημοσιογραφικό βραβείο Ortega y Gasset. Ο δε δικαστής Γκαρθόν, σήμερα νιώθει δικαιωμένος.
Η υπόθεση δεν σταματά εδώ. Θα ασκηθούν εφέσεις, θα προκύψουν και οι αποφάσεις άλλων δικαστηρίων συνδυαστικών με την υπόθεση Γκιούρτελ. Άλλωστε όπως μου έλεγε χαρακτηριστικά Ισπανός συνάδελφος :» Είμαστε όλη η χώρα μια απέραντη αίθουσα δικαστηρίου…»
ΕΡΤ