Βαδίζοντας για τα καλά μέσα στον 21ο αιώνα διαπιστώνουμε πως οι μεγάλες ελπίδες που γεννήθηκαν μετά τις καταστροφές του 20ου σβήνουν όλο και περισσότερο. Η τεράστια αντίφαση της έκρηξης της επιστήμης και της τεχνολογίας που μπορούν να βελτιώσουν συνολικά τη ζωή μας από τη μια και της όλο και μεγαλύτερης δημοκρατικής υστέρησης και αμφισβήτησης στοιχειωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων από την άλλη είναι κυρίαρχη στην ζωή, αλλά και στη πάλη των ιδεών. Η δυνατότητα της επιστήμης να ενδυναμώσει τη δημοκρατία, όπως ήλπισε ο Ντιούι, αμφισβητείται εκ του αποτελέσματος και αναγκάζει όλους τους επιστήμονες που θεωρούν πως η επιστημονική πρόοδος πρέπει να προχωρεί προς όφελος όλων να αναζητούν τις λύσεις με κάθε τρόπο. Ακόμα και προσφεύγοντας στη σκέψη και τις αναζητήσεις παλαιότερων διανοητών και φιλοσόφων, όπως του Τζων Ντιούι, ενός από τους θελκτικότερους εκπροσώπους της αμερικάνικης φιλοσοφίας του περασμένου αιώνα.
Ο παιδαγωγός Δημήτρης Αλεξάκης αυτό προσπαθεί να κάνει. Ορμώμενος από τη σκέψη ενός φιλοσόφου που υπήρξε ταυτόχρονα μεγάλος μαχητής υπέρ κάθε μεταρρύθμισης στην εκπαίδευση που θα την συνέδεε με τη δημοκρατία, καθώς πίστευε πως ο εκδημοκρατισμός και η πρόσβαση στην εκπαίδευση όλων των κοινωνικών στρωμάτων «έστρωνε το χαλί» στη δημοκρατία. Ο συγγραφέας, λοιπόν, δεν αρκείται στη στείρα παράθεση των θέσεων του Ντιούι. Τις παρουσιάζει με κριτικό πνεύμα, προσπαθώντας να εντοπίσει τα σημεία που τις καθιστούν χρήσιμες και επίκαιρες. Ακόμα, μπορούμε να υποθέσουμε πως η μελέτη του έργου του Τζων Ντιούι αποτελεί μια υπόμνηση από τον Δημήτρη Αλεξάκη για το είδος του διανοουμένου που έχει ανάγκη η εποχή.
Η κριτική σκέψη, αλλά και οι επιστημονικές μέθοδοι που προϋποθέτουν την ανάπτυξη των επιστημών μπορούν να εφαρμοστούν στην τέχνη της διακυβέρνησης;
Μήπως η εμβάθυνση της δημοκρατίας απαιτεί μια γενναία μεταρρύθμιση των απόψεων μας για την εκπαίδευση;
Η δημοκρατία αποτελεί αγαθό για το σύγχρονο άνθρωπο –όπως πίστευε ο Ντιούι- ή μήπως υπό την επέλαση των απόψεων της αγοράς και της «ανάπτυξης» δεν αξιολογείται πλέον ως τόσο σημαντική;
Ένας διανοούμενος, φιλόσοφος, ακαδημαϊκός, δάσκαλος, πρέπει να συμμετέχει ενεργά σε δράσεις και πειραματισμούς που υπηρετούν την εμπέδωση της δημοκρατίας και την κοινωνική αλλαγή ή αντίθετα οφείλει να εργάζεται στοχαζόμενος την κοινωνία από απόσταση, χωρίς δικαίωμα αλλά και επιθυμία συμμετοχής στα κοινά;
Τέτοια ερωτήματα μπορούμε να συζητήσουμε στην εκδήλωση παρουσίασης του βιβλίου του συντοπίτη μας εκπαιδευτικού και διδάκτορα της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης Δημήτρη Αλεξάκη «John Dewey – Πειραματισμός και δημοκρατία», που εκδόθηκε πρόσφατα από τις εκδόσεις Τόπος.
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στο Αναλόγιο την Πέμπτη 24 Μαΐου στις 7.00 το απόγευμα. Για το βιβλίο θα μιλήσουν οι: Κωνσταντίνος Καβουλάκος – αναπληρωτής καθηγητής Φιλοσοφίας, Γιώργος Πολάκης – εκπαιδευτικός και ο Συγγραφέας. Θα ακολουθήσει συζήτηση που θα συντονίσει η συγγραφέας Νίκη Τρουλλινού.