Το στίγμα της ανάπτυξης της Κρήτης αλλά και όλη της Ελλάδας την επόμενη δεκαετία, έδωσε από το Ηράκλειο ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Οικονομίας, Γιάννης Δραγασάκης.
Μιλώντας στα εγκαίνια του ανακαινισμένου χώρου του αεροδρομίου Ηρακλείου έριξε και πάλι, όπως είχε κάνει στο συνέδριο της Κρήτης τον περασμένο Σεπτέμβριο, βολές για τη στρεβλή ανάπτυξη που ακολουθήθηκε επί χρόνια στο νησί, για τις πελατειακές και άλλες σχέσεις των εκπροσώπων της πολιτικής με τους κατοίκους και τους πολίττες.
Μεταξύ άλλων σημείωσε:
Στη θέση, μιας δεκαετίας κρίσης καλούμαστε να σχεδιάσουμε μια δεκαετία ανάπτυξης, μια δεκαετία δημιουργίας νέων θέσεων απασχόλησης, μια δεκαετία εκσυγχρονισμού και αναβάθμισης των υποδομών, μια δεκαετία που θέλουμε να καταγραφεί στην ιστορία ως η δεκαετία που η χώρα αυτή άλλαξε παραγωγικό πρότυπο, μπήκε σε μια νέα λογική απαλλαγμένη από τις παθογένειες του παρελθόντος.
Κι εδώ στην Κρήτη γνωρίζουμε όλοι τι σημαίνει αυτό. Σημαίνει ότι αντί να έχουμε αυθαίρετη δόμηση, να έχουμε οργανωμένη δόμηση. Σημαίνει ότι αντί να έχουμε άναρχη ανάπτυξη, να έχουμε σχεδιασμένη ανάπτυξη. Σημαίνει ότι αντί να έχουμε επιχειρηματικότητα παράτυπη ή και παράνομη, να έχουμε επιχειρηματικότητα μέσα σε συγκεκριμένες υποδομές υποδοχής. Σημαίνει ότι αντί να μιλούμε για έργα επί δεκαετίες και να μη γίνεται τίποτα, να σχεδιάζουμε έγκαιρα, να αποφασίζουμε έγκαιρα, να κάνουμε επιλογές -οι επιλογές έχουν και ρίσκο καμιά φορά αλλά πρέπει να τις κάνουμε- και να υλοποιούμε γρήγορα. Σημαίνει, όπως είπα στην αρχή, να παρεμβαίνουμε, να μην υποτιμούμε τα άμεσα μέτρα ανακούφισης, άμα σχεδιάζουμε το μέλλον. Και αυτό πρέπει να το δούμε στην κλίμακα όλης της Κρήτης.
Δείτε το βίντεο και διαβάστε σημεία από την ομιλία του
Η ανακαίνιση και αναβάθμιση του αεροδρομίου «Νίκος Καζαντζάκης» συντελέστηκε με τη μεγάλη συμβολή των εργαζομένων, αλλά και τη συνεργασία και ανοχή των επισκεπτών∙ επομένως, αυτό το έργο έχει μια βιωματική σχέση με όλους μας και πραγματικά χαίρομαι και προσωπικά για την έγκαιρη ολοκλήρωσή του.
Όταν μου είχε μιλήσει για το έργο ο κ. Βελέντζας, τον είχα ακούσει με κάποια επιφύλαξη, για το εάν θα ολοκληρωνόταν στην ώρα του. Αλλά τώρα βλέπω ότι είχε δίκιο. Και είμαστε, λοιπόν, εδώ ακριβώς για να εξάρουμε ορισμένα χαρακτηριστικά που έχει αυτό το έργο.
Το πρώτο είναι ότι αποτελεί μια επιτυχή σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα∙ και έχουμε ανάγκη από τέτοιες συμπράξεις, με ποικίλες μορφές. Έχουμε ανάγκη από τη συνεργασία όλων των φορέων που μπορούν να έχουν έναν εποικοδομητικό ρόλο στην εκτίμηση και την επίλυση των προβλημάτων της χώρας. Παλιά, εκθειάζαμε άλλοι το δημόσιο τομέα, άλλοι τον ιδιωτικό τομέα…. Σήμερα, έχουμε μια κυβέρνηση που είναι πλουραλιστική, είμαστε ανοιχτοί, δεν κάνουμε διακρίσεις, αξιοποιούμε κάθε φορέα που μπορεί να έχει δυνατότητα συνεισφοράς στην ανάπτυξη. Και πιστεύω ότι το μέλλον βρίσκεται στη συνεργασία όλων αυτών των θεσμών και των φορέων που μπορούν να συμβάλλουν σε αναπτυξιακή κατεύθυνση. Το ότι το έργο αυτό διεκπεραιώθηκε έγκαιρα, ενώ ήταν απαιτητικό από άποψη διαχείρισης, πιστεύω ότι ήταν αποτέλεσμα ακριβώς του ότι υπήρξε συνεργασία όλων εκείνων των φορέων που χρειαζόταν να συμπράξουν, για να υπάρξει επιτυχής έκβαση.
Το δεύτερο που θέλω να παρατηρήσω, με αφορμή αυτό το έργο, είναι ότι είναι μια ευκαιρία να σκεφτούμε γύρω από την έννοια του σχεδιασμού της ανάπτυξης. Επί πολλά χρόνια υπήρχε ένα δίλημμα -κι εγώ συμμετείχα κατά καιρούς σε συζητήσεις εδώ στα Επιμελητήρια∙ να επεκτείνουμε το αεροδρόμιο «Καζαντζάκης» ή να κάνουμε νέο αεροδρόμιο; Δεκαετίες πέρασαν γύρω από αυτά τα διλήμματα. Σήμερα, διαπιστώνουμε ότι στην πράξη πρέπει να σκεφτόμαστε με τους εξής όρους: σχεδιάζουμε το μέλλον, αλλά να παρεμβαίνουμε στο παρόν. Δεν μπορούμε να αφήνουμε το παρόν στην εγκατάλειψή του, στο όνομα μελλοντικών απλώς σχεδίων και από την άλλη μεριά δεν μπορούμε μόνο να δρούμε εμβαλωματικά, απλώς να επεκτείνουμε, να κάνουμε επιμέρους παρεμβάσεις κ.ο.κ, αν δεν έχουμε και ένα όραμα για το μέλλον. Εδώ, λοιπόν, όπως είπε και ο αρμόδιος Υπουργός, έχουμε ένα καλό παράδειγμα, ότι, ενώ σχεδιάζουμε τη μελλοντική και πιο οριστική λύση στο θέμα των αερομεταφορών, ταυτόχρονα ο εκσυγχρονισμός και η αναβάθμιση του υπάρχοντος αεροδρομίου είναι μέρος ενός συνολικού σχεδίου
Το τρίτο που θα ήθελα να σημειώσω, επειδή έγιναν αναφορές, είναι ότι για τη δική μας κυβέρνηση, τα πράγματα είναι κάπως πιο «απλά», τα προβλήματα είναι δύσκολα, αλλά η μεθοδολογία μάς βοηθά, διότι εμείς νιώθουμε ότι είμαστε ένα συλλογικό σώμα κυβέρνησης. Βεβαίως, κάθε Υπουργός έχει τη δική του αρμοδιότητα, αλλά λειτουργούμε ως σύνολο. Είναι και μια αξία η συλλογικότητα στην οποία πιστεύουμε από παλιά. Και δεν βρίσκουμε λόγους να μη συνεχίζουμε να την πιστεύουμε. Θέλω, λοιπόν, να πω, μιας και είναι εδώ και ο Περιφερειάρχης και οι Δήμαρχοι, ότι για εμάς, για την Κρήτη, αφετηρία μας είναι το Περιφερειακό Αναπτυξιακό Συνέδριο, το οποίο κάναμε και στο οποίο όχι απλώς καταγράψαμε, αλλά συμφωνήσαμε σε προτεραιότητες. Θέλω, λοιπόν, να ενημερώσω ότι ήδη στο αρμόδιο γραφείο του Υπουργού, του Χριστόφορου Βερναρδάκη, ο οποίος είναι αρμόδιος για το συντονισμό αυτών των έργων, υπάρχει ηλεκτρονική πλατφόρμα που έχουν καταγραφεί όλες οι δράσεις που αναφέρθηκαν στο Περιφερειακό Συνέδριο. Και πιστεύω ότι όλοι οι Υπουργοί, στο τέλος της θητείας αυτής της Κυβέρνησης, θα θέλουν να κάνουν τον απολογισμό τους στο λαό της Κρήτης, δείχνοντας ότι όχι μόνο υλοποίησαν αυτά που είπαμε, αλλά υπερβήκαμε και πολλά απ’ αυτά. Και επομένως, σε αυτήν την κατεύθυνση δουλεύουμε. Σωστά κάνετε και ρωτάτε τον κ. Σπίρτζη σήμερα, τον άλλο Υπουργό αύριο, αλλά όλο αυτό ακριβώς συνθέτει αυτό που λέμε κυβερνητικό έργο.
Τώρα, για να πω την αλήθεια, προσωπικά αποδέχθηκα με χαρά την πρόσκληση να έρθω σε αυτά τα εγκαίνια και για τον εξής λόγο: Θεωρώ ότι είναι μια ευκαιρία να μιλήσουμε και για το μέλλον. Βγαίνουμε από τα μνημόνια, βγαίνουμε χωρίς προαπαιτούμενα, βγαίνουμε με έναν τρόπο καθαρό, όχι ότι δεν θα έχουμε υποχρεώσεις στο μέλλον. Αντιθέτως, η ευθύνη όμως της ανάπτυξης, από εδώ και πέρα, είναι αποκλειστικά δική μας. Πλέον, βγαίνουμε απ’ αυτή τη φάση, της βαθιάς ύφεσης, της κρίσης, της λιτότητας και της επιτροπείας, η οποία περιόριζε ακόμα και τη λειτουργία της δημοκρατίας στη χώρα μας. Τώρα, λοιπόν, η ευθύνη είναι δική μας, τώρα πρέπει να πορευθούμε με τα δικά μας σχέδια, τώρα πρέπει να δημιουργήσουμε τους δικούς μας μηχανισμούς εποπτείας και ελέγχου των πράξεών μας και ακριβώς αυτό -όπως είπα – έχουμε ξεκινήσει να κάνουμε, αρχίζοντας από τα Περιφερειακά Συνέδρια.
Στη θέση, λοιπόν, μιας δεκαετίας κρίσης καλούμαστε να σχεδιάσουμε μια δεκαετία ανάπτυξης, μια δεκαετία δημιουργίας νέων θέσεων απασχόλησης, μια δεκαετία εκσυγχρονισμού και αναβάθμισης των υποδομών, μια δεκαετία που θέλουμε να καταγραφεί στην ιστορία ως η δεκαετία που η χώρα αυτή άλλαξε παραγωγικό πρότυπο, μπήκε σε μια νέα λογική απαλλαγμένη από τις παθογένειες του παρελθόντος.
Κι εδώ στην Κρήτη γνωρίζουμε όλοι τι σημαίνει αυτό. Σημαίνει ότι αντί να έχουμε αυθαίρετη δόμηση, να έχουμε οργανωμένη δόμηση. Σημαίνει ότι αντί να έχουμε άναρχη ανάπτυξη, να έχουμε σχεδιασμένη ανάπτυξη. Σημαίνει ότι αντί να έχουμε επιχειρηματικότητα παράτυπη ή και παράνομη, να έχουμε επιχειρηματικότητα μέσα σε συγκεκριμένες υποδομές υποδοχής. Σημαίνει ότι αντί να μιλούμε για έργα επί δεκαετίες και να μη γίνεται τίποτα, να σχεδιάζουμε έγκαιρα, να αποφασίζουμε έγκαιρα, να κάνουμε επιλογές -οι επιλογές έχουν και ρίσκο καμιά φορά αλλά πρέπει να τις κάνουμε- και να υλοποιούμε γρήγορα. Σημαίνει, όπως είπα στην αρχή, να παρεμβαίνουμε, να μην υποτιμούμε τα άμεσα μέτρα ανακούφισης, άμα σχεδιάζουμε το μέλλον. Και αυτό πρέπει να το δούμε στην κλίμακα όλης της Κρήτης.
Οι αποφάσεις που πήραμε στο Συνέδριο, η ιδέα δηλαδή ότι η Κρήτη προσφέρεται πιλοτικά να προηγηθεί σε αυτό που λέμε νέο πρότυπο ανάπτυξης για τη χώρα, νομίζω ότι επιβεβαιώνεται στην πράξη. Στην Κρήτη έχουμε τουρισμό με δυναμική ανάπτυξη, έχουμε όμως και αγροτική οικονομία και μεταποίηση, που μέσω του τουρισμού μπορούν να αναπτυχθούν περαιτέρω και έχουμε όλους αυτούς τους τομείς οι οποίοι πρέπει να διασυνδεθούν με την έρευνα, την επιστήμη, την 4η βιομηχανική επανάσταση. Αυτό, λοιπόν, το σύμπλεγμα είναι που πρέπει να κινηθεί προς τα μπροστά, όλο μαζί.
Και θα ήθελα να τελειώσω και να κάνω εδώ μία αναφορά στον κ. Βελέντζα, για να υπογραμμίσω δύο στοιχεία τα οποία τα είπε, αλλά ίσως δεν είναι ευρύτερα γνωστά. Αυτό που έχει πετύχει η συγκεκριμένη εταιρεία στα αεροδρόμια, λοιπόν, δηλαδή την αύξηση της συμμετοχής των ελληνικών προϊόντων στο σύνολο από 5% στο 30%, όπως μας είπε, αυτό ήταν ένα καλό παράδειγμα που μας ενθάρρυνε ως κυβέρνηση να σχεδιάσουμε, να υλοποιήσουμε και να επενδύσουμε στην ιδέα ότι ο τουρισμός μπορεί να γίνει μοχλός ανάπτυξης της αγροτικής και της μεταποιητικής παραγωγής. Και αυτό είναι ένα μεγάλο στοίχημα, αν το σκεφτούμε καλά, αν δηλαδή το μερίδιο της τουριστικής κατανάλωσης -η συμμετοχή δηλαδή των ελληνικών προϊόντων- αυξηθεί έως και διπλασιαστεί, αυτό από μόνο του θα αποτελέσει έναν παράγοντα ανάπτυξης της ποιοτικής γεωργίας και της σύγχρονης μεταποίησης. Για να το επεκτείνω, εάν και τα αιολικά πάρκα και οι ήπιες μορφές ενέργειας συνδεθούν με την ύπαρξη μιας εγχώριας προστιθέμενης αξίας, αυτός είναι ένας δεύτερος τρόπος να ενισχύσουμε μέσω της ενέργειας πάλι τη μεταποίηση και την πρωτογενή παραγωγή κ.ο.κ.. Άρα, αυτό το σχέδιο που διαμορφώσαμε, θέλω να πω είναι υλοποιήσιμο και το δείχνει και το συγκεκριμένο παράδειγμα που αντιπροσωπεύουν τα Καταστήματα Αφορολόγητων Ειδών.
Σχετικά με το δεύτερο, που αναφέρθηκε, είχε την καλοσύνη να μας φέρει σε επαφή με τοn Διευθύνοντα Σύμβουλο της πολυεθνικής Dufry, ο οποίος δέχτηκε χωρίς κανένα «αντάλλαγμα», πέρα από το ενδεχόμενο όφελος που θα έχει κι εκείνος, να προβληθούν τα ελληνικά προϊόντα, σε 30 αεροδρόμια διεθνώς, από το Σάο Πάολο μέχρι τη Μόσχα, μέχρι το Πεκίνο κι ελπίζουμε και πιο πέρα, παντού να υπάρχουν τα ελληνικά προϊόντα με την ελληνική τυποποίηση, το «made in Greece».
Έφερα, λοιπόν, δύο παραδείγματα για να δείξω ότι από οικονομοτεχνική άποψη αυτά τα οποία λέμε, για νέο πρότυπο ανάπτυξης είναι εφικτά, είναι ρεαλιστικά. Αυτήν τη θετική προοπτική, τη βλέπουμε κι εδώ στην Κρήτη, όπου αρχίζει και ωριμάζει η ιδέα του Παγκρήτιου σχεδιασμού. Βλέπουμε κι εδώ στην Κρήτη να υποχωρούν οι ακραίοι τοπικισμοί, που στο παρελθόν έκαναν ζημιά, να υποχωρούν οι βραχυπρόθεσμες θεωρήσεις και να ενισχύονται εκείνες οι φωνές, εκείνες οι απόψεις, οι υπερτοπικές, οι οποίες ακριβώς βλέπουν το μέλλον σ’ ένα σχεδιασμό για την Κρήτη για το 2030, την Κρήτη της επόμενης δεκαετίας. Αυτά, λοιπόν, είναι που μας κάνουν αισιόδοξους, ότι όλοι μαζί μπορούμε να προχωρήσουμε.
Θα ήθελα, λοιπόν, να ευχαριστήσω όλους όσους συνέβαλαν σ’ αυτό το έργο, να ευχαριστήσω ειδικότερα τους εργαζόμενους στο αεροδρόμιο, οι οποίοι προσφέρουν ένα τιτάνιο έργο εξυπηρετώντας εκατομμύρια επισκέπτες που έρχονται κάθε χρόνο στην πατρίδα μας.
