Σαν σήμερα, στις 12:05 π.μ. της 15ης Απριλίου ο καπετάνιος του βρετανικού υπερωκεανίου «Τιτανικός» διατάσσει να ετοιμαστούν οι σωσίβιοι λέμβο. Στις 2:20 το πλοίο βυθίζεται στο βόρειο Ατλαντικό Ωκεανό, δύο ώρες και σαράντα λεπτά μετά την πρόσκρουση σε παγόβουνο. Μόνο 770 επιβάτες από τους 2.224 σώθηκαν.
Το πιο θρυλικό ναυάγιο στην ιστορία, σημειώθηκε σαν σήμερα 15 Απριλίου το 1912, όταν ο Τιτανικός, βυθίστηκε στα παγωμένα νερά του βόρειου Ατλαντικού, στο παρθενικό του ταξίδι, παρασύροντας στον θάνατο 1.500 από τους επιβάτες του.
H κατασκευή
Η απόφαση για τη ναυπήγηση του Τιτανικού πάρθηκε στα μέσα του 1907 από τον πρόεδρο της βρετανικής ναυτιλιακής εταιρείας White Star Line, Μπρους Ισμέι, και τον αμερικανό τραπεζίτη Τζον Πίερποντ Mόργκαν (J. P. Morgan), ιδιοκτήτη της μητρικής εταιρείας International Mercantile Marine. Η White Star Line αντιμετώπιζε οξύ ανταγωνισμό από την αμερικανική Cunard Line και τις γερμανικές Hamburg America και Norddeutscher Lloyd, οι οποίες διέθεταν ταχύτερα επιβατηγά πλοία για τα υπερατλαντικά ταξίδια.
Ο Ισμέι ήθελε να «χτυπήσει» τους ανταγωνιστές του στο μέγεθος παρά στην ταχύτητα και πρότεινε να κατασκευαστεί μια νέα κλάση επιβατηγών πλοίων, που θα ήταν αρκετά μεγαλύτερα από τα ήδη υπάρχοντα και κατασκευασμένα με την τελευταία λέξη της άνεσης και της πολυτέλειας. Η ναυπήγηση του Τιτανικού (RMS Titanic), όπως και των αδελφών πλοίων Ολυμπιακός (RMS Olympic) και Βρετανικός (RMS Britannic) ανατέθηκαν στα ναυπηγεία Harland &Wolff, που έδρευαν στο Μπέλφαστ της Ιρλανδίας και με τα οποία η White Star Line είχε μακρά περίοδο συνεργασίας.
Στις 29 Ιουλίου 1908, τα ναυπηγεία παρουσίασαν τα τελικά σχέδια στους επιτελείς της White Star Lines, τα οποία εγκρίθηκαν από τον Ισμέι. Δύο ημέρες αργότερα υπογράφηκαν τα τελικά συμβόλαια για την κατασκευή των τριών πλοίων. Το πλοίο που θα ονομαζόταν αργότερα Τιτανικός έλαβε την κωδική ονομασία Αριθμός 401 και η ναυπήγησή του άρχισε στις 31 Μαρτίου 1909.
Η κατασκευή του Τιτανικού απαίτησε 26 μήνες μέχρι την καθέλκυσή του. Το μέγεθος του πλοίου ήταν μεγάλη κατασκευαστική πρόκληση για τα ναυπηγεία Harland & Wolff, που χρειάστηκε να επενδύσουν μεγάλα ποσά για τη βελτίωση του τεχνολογικού τους εξοπλισμού. Οι εργασίες κατασκευής ήταν δύσκολες και επικίνδυνες, με αποτέλεσμα 7 εργαζόμενοι να χάσουν τη ζωή τους και 246 να τραυματισθούν, από τους οποίους οι 28 πολλοί σοβαρά. Ο Τιτανικός καθελκύστηκε στις 12:15 μ.μ. της 31ης Μαΐου 1911, παρουσία του Ισμέι, του τραπεζίτη Μόργκαν, καθώς κι ενός πλήθους, που ξεπερνούσε τις 100.000.
Ο Τιτανικός ήταν για την εποχή του ένα θαύμα της ναυπηγικής. Με μήκος 269 μέτρων και ύψος 53,3 μ. αποτελούσε ένα πρωτοποριακό τύπο πλοίου, που ενσωμάτωνε πολλές καινοτομίες: ανελκυστήρες για γρήγορη πρόσβαση στα διάφορα καταστρώματα, χαμάμ, γυμναστήριο, πισίνα, ταχυδρομείο και υπέρμετρη πολυτέλεια, ιδιαίτερα το σέρβις και το φαγητό που πρόσφερε σε επιβάτες της Α’ θέσης ήταν πολύ πλουσιότερο και από τα αντίστοιχα των σύγχρονων ξενοδοχείων 5 αστέρων. Ήταν διπλοπύθμενο, με 16 στεγανά διαμερίσματα. Δεδομένου ότι τα τέσσερα από αυτά μπορούσαν να κατακλυσθούν χωρίς να απειλήσουν την πλευστότητα του πλοίου, είχε επικρατήσει η αντίληψη ότι ήταν αβύθιστο. Παρόλα τα προηγμένα μέτρα ασφαλείας, δεν διέθετε επαρκή αριθμό σωστικών λέμβων, λόγω των απαρχαιωμένων κανονισμών λειτουργίας. Οι βάρκες του έφθαναν μόλις για 1.178 από τους 2.224 επιβαίνοντες του υπερωκεανείου.
Στις 6 το πρωί της 2ας Απριλίου 1912, ημέρα Δευτέρα, ξεκίνησαν οι δοκιμαστικοί πλόες του, οι οποίοι ολοκληρώθηκαν μέσα σε δύο ημέρες. Όλα πήγαν καλά και ο Τιτανικός ήταν έτοιμος για το παρθενικό του ταξίδι από το Σαουθάμπτον της Μεγάλης Βρετανίας στη Νέα Υόρκη.
Το πρώτο και τελευταίο του ταξίδι
Την Τετάρτη, 10 Απριλίου 1912, ο Τιτανικός θα ξεκινούσε για το πρώτο και τελευταίο ταξίδι του. Το πολυτελές υπερωκεάνιο, με καπετάνιο τον 62χρονο εγγλέζο Έντουαρντ Σμιθ (αρχικαπετάνιο της White Star Line) και πλήρωμα 885 άνδρες και γυναίκες, θα μετέφερε 1.339 επιβάτες, με δυο ενδιάμεσες σταθμεύσεις, στον τελικό προορισμό του, που ήταν το λιμάνι της Νέας Υόρκης. Η άφιξή του ήταν προγραμματισμένη για τις 17 Απριλίου.
Από τις 9:30 το πρωί άρχισαν να καταφθάνουν στο Σαουθάμπτον οι πρώτοι επιβάτες, με ειδικούς συρμούς από το Λονδίνο. Πρώτοι άρχισαν να επιβιβάζονται οι επιβάτες της Γ’ Θέσης, άνθρωποι του μόχθου και τυχοδιώκτες απ’ όλη την Ευρώπη, που αναζητούσαν το «αμερικάνικο όνειρο» και έπρεπε πρώτα να περάσουν από έλεγχο για τυχόν λοιμώδεις αρρώστιες. Οι επιβάτες της Α’ και Β’ θέσης ήσαν, ως επί το πλείστον, πλούσιοι τουρίστες, που επιβιβάστηκαν στον Τιτανικό μία ώρα πριν από την αναχώρηση του.
Ο Τιτανικός με 922 επιβάτες αναχώρησε στις 12 το μεσημέρι, με κατεύθυνση το Χερβούργο της Γαλλίας, πρώτο σταθμό του ταξιδιού του. Στο λιμάνι του Σαουθάμπτον παραλίγο να εμπλακεί σε ατύχημα, όταν το κύμα που προκάλεσε το τεράστιο εκτόπισμά του, έσπασε τους κάβους του αγκυροβολημένου πλοίο City of New York, το οποίο παραλίγο να συγκρουσθεί με τον Τιτανικό.
Με καλό, αλλά κρύο καιρό, ο Τιτανικός προσέγγισε την ίδια ημέρα το γαλλικό λιμάνι του Χερβούργου, όπου παρέλαβε 274 επιβάτες και αποβίβασε 24. Με πορεία προς την Ιρλανδία, έφθασε στο λιμάνι του Κορκ στις 11:30 το πρωί της 11ης Απριλίου, όπου παρέλαβε άλλους 120 επιβάτες, ενώ αποβίβασε επτά, ανάμεσά τους και τον πατέρα Φράνσις Μπράουν, ιησουίτη μοναχό και δεινό φωτογράφο, στον οποίο οφείλουμε πολλές από τις φωτογραφίες, που τραβήχτηκαν στα καταστρώματα του Τιτανικού.
Μετά την αναχώρησή του από το Κορκ, το πολυτελές υπερωκεάνειο χάραξε πορεία προς τη Νέα Υόρκη δια μέσου του Βορείου Ατλαντικού. Οι πρώτες τρεις μέρες του ταξιδιού πέρασαν χωρίς απρόοπτα. Παρά τις προειδοποιήσεις για επιπλέοντα παγόβουνα στην περιοχή του Νιουφάουντλαντ, το πολυτελές υπερωκεάνειο έπλεεε με πρόσω τις μηχανές, καθώς όπως πίστευε ο καπετάνιος Σμιθ τα παγόβουνα δεν αποτελούσαν ιδιαίτερο κίνδυνο για ένα πλοίο της κλάσης του Τιτανικού.
Όμως στις 11:40 μ.μ. της 14ης Απριλίου συνέβη το μοιραίο. Ο Τιτανικός, πλέοντας με σχετικά υψηλή ταχύτητα των 22 κόμβων και χωρίς καμιά προφύλαξη, προσέκρουσε σε παγόβουνο, 37 δευτερόλεπτα αφότου έγινε αντιληπτό από το πλήρωμα. Πέντε από τα στεγανά του πλοίου αρχίζουν να μπάζουν νερά και η πλώρη άρχισε να καταβυθίζεται.
Πλήρωμα και επιβάτες ήταν ανέτοιμοι για μια τέτοια κατάσταση εκτάκτου ανάγκης. Οι σωστικές λέμβοι επαρκούσαν μόνο για τους μισούς επιβαίνοντες. Επικράτησε πανικός. Στις 12:05 π.μ. της 15ης Απριλίου ο καπετάνιος διατάσσει να ετοιμαστούν οι σωσίβιοι λέμβοι. Στις 12:45 π.μ. η πρώτη σωσίβια λέμβος με γυναικόπαιδα, όπως επιτάσσει το πρωτόκολλο, «κατεβαίνει» στη θάλασσα. Στις 2:20 μ.μ. ο Τιτανικός βυθίζεται, λίγα δευτερόλεπτα αφότου έσπασε στα δύο. Οι εναπομείναντες επιβάτες και μέλη του πληρώματος πηδούν στα παγωμένα νερά του Β. Ατλαντικού για να σωθούν, αλλά βρίσκουν σχεδόν ακαριαίο θάνατο από υποθερμία ή καρδιακή προσβολή, καθώς η θερμοκρασία του νερού είναι στους -2 βαθμούς Κελσίου.
Τα σήματα κινδύνου του βυθιζόμενου Τιτανικού δεν απέδωσαν αμέσως, καθώς παραπλέοντα πλοία δεν υπήρχαν. Στις 4:10 π.μ. το υπερωκεάνειο Καρπάθια της Cunard Line βρέθηκε στον τόπο του ναυαγίου και περισυνέλεξε τους πρώτους ναυαγούς. Στις 8:30 π.μ. περισυλλέγονται και οι επιβάτες της τελευταίας σωστικής λέμβου και το Καρπάθια με τους 711 διασωθέντες θα καταπλεύσει στο λιμάνι της Νέας Υόρκης στις 18 Απριλίου 1912.
40 πράγματα που ίσως δε ξέρατε για τον θρυλικό πλοίο
1. Ο μόνος Ιάπωνας που επέζησε του ναυαγίου έχασε τη δουλειά του γιατί θεωρήθηκε δειλός επειδή δεν πέθανε με τους υπόλοιπους επιβάτες. Ακόμη και μετά το θάνατό του η οικογένειά του ήταν στιγματισμένη γιατί εξέθρεψε και ανέχτηκε στους κόλπους της έναν… δειλό.
2. Ενα εστιατόριο στο Χιούστον του Τέξας χρεώνει 12.000 δολάρια για ένα γεύμα με τα 10 πιάτα που βρίσκονταν στο μενού του «Τιτανικού» πριν βυθιστεί, σε ένα ειδικά διαρρυθμισμένο χώρο-ακριβές αντίγραφο του εστιατορίου του πλοίου. Λίγο μακάβριο, δεν νομίζετε;
3. Μια συγκλονιστική πτυχή του δράματος: κανείς από τους μηχανικούς του πλοίου δεν σώθηκε, καθώς έμειναν στο μηχανοστάσιο για να διατηρήσουν την πρόωση του καραβιού και να δώσουν έτσι την ευκαιρία στους επιβάτες να γλιτώσουν.
4. Ο «Τιτανικός ΙΙ» ναυπηγείται. Η πρωτοβουλία ανήκει στον αμερικανό δισεκατομμυριούχο Κλάιβ Πάλμερ.
5. Οι πρώτες πληροφορίες για το ναυάγιο ήταν αντικρουόμενες. Σε μια εποχή που η τεχνολογία είχε γίνει θρησκεία και ο κόσμος ζούσε με την ανάμνηση του βικτωριανού μεγαλείου, πολλοί δυσκολεύονταν να πιστέψουν την απίστευτη καταστροφή. Κάποια πρωτοσέλιδα έσπευσαν να προεξοφλήσουν ότι οι επιβάτες διασώθηκαν. Μόνο μετά την άφιξη του «Καρπάθια» όπου είχαν επιβιβαστεί οι μοναδικοί επιζόντες άρχισαν οι εφημερίδες να αντιλαμβάνονται και να μεταδίδουν την τραγωδία.
6. Οι επιζήσαντες του ναυαγίου χρεώθηκαν 1 δολάριο τη λέξη για να στείλουν τηλεγράφημα στους οικείους τους από τη σωσίβια λέμβο. Κάποιος έδωσε το τελευταίο του δολάριο για να στείλει στη μητέρα του μία και μόνη λέξη: «Safe (Σώος)».
7. Ένας ιερέας αρνήθηκε να μπει στη σωσίβια λέμβο και έμεινε στο πλοίο να εξομολογήσει και να δώσει άφεση αμαρτιών στους επιβάτες του πλοίου. Ηταν ο αιδεσιμότατος Ράσελ Ντέιβιντ Μπάιλς, από κάποια ενορία του Εσεξ.
8. Ένα εισιτήριο Α’ θέσης στον «Τιτανικό» θα κόστιζε σήμερα 100.000 δολάρια. Ποσό διόλου ευκαταφρόνητο για να περάσει κανείς στον άλλο κόσμο…
9. Ξέροντας πως θα γυρίσει μια γυμνή σκηνή με τον Λεονάρντο ντι Κάπριο, η Κέιτ Γουίνσλετ προσπάθησε να τον ξελογιάσει την πρώτη φορά που συναντήθηκαν. Ποιος θα ξελόγιαζε ποιoν αν συναντιόντουσαν σήμερα;
10. Ο σκηνοθέτης Τζέιμς Κάμερον τράβηξε κι εκείνος, εκτός από τον οπερατέρ της ταινίας, την ερωτική σκηνή με την Κέιτ Γουίνσλετ. Το 2011 το φιλμάκι αυτό πουλήθηκε σε μια δημοπρασία στην τιμή των 16.000 δολαρίων.
11. Ένας από τους επιβάτες του «Τιτανικού» ντύθηκε γυναίκα για να επιβιβαστεί στις σωσίβιες λέμβους. Το 1912 η διαταγή «Πρώτα οι γυναίκες και τα παιδιά» ήταν κοινωνική επιταγή και όχι απόρροια κάποιου νόμου ή κανονισμού ναυσιπλοΐας.
12. Κόστισε 7 εκατομμύρια δολάρια να χτιστεί ο «Τιτανικός» και 200 εκατομμύρια για να γυριστεί ένα φιλμ για τη βύθισή του. Οι μεγαλύτερες απώλειες και τα μεγαλύτερα κέρδη συνδέθηκαν με αυτό το πλοίο.
13. Στον πραγματικό Τιτανικό, οι μουσικοί έμειναν στο πλοίο μέχρι τη στιγμή που εκείνο βυθίστηκε και πήγαν μαζί του στο βυθό. Είναι αληθινά αδύνατο να φανταστεί κανείς τι ένιωθαν εκείνοι οι άνθρωποι…
14. Και κάτι για τους προληπτικούς και τους αλαφροΐσκιωτους: εάν αναδιατάξεις τα γράμματα «Τhe Titanic Disaster»(Η βύθιση του «Τιτανικού») δημιουργείται η φράση «Death, it starts in ice» (Ο θάνατος αρχίζει στον πάγο).
15. Ο Λεονάρντο ντι Κάπριο δεν πέθανε στον «Τιτανικό». Η τελευταία σκηνή του φιλμ τον δείχνει να βυθίζεται στο νερό, ενώ η πρώτη σκηνή στο «Inception» του Κρίστοφερ Νόλαν (2010) τον δείχνει να περπατάει σε μία παραλία. Πολλοί λένε πως πρόκειται για παιχνίδι, για μια ταινία μέσα στην ταινία.
16. Οι βαρδιάνοι του «Τιτανικού» δεν μπόρεσαν να εντοπίσουν το παγόβουνο εξαιτίας ενός περίεργου αντικατοπτρισμού που εμφανίζεται στο κρύο νερό. Το μόνο που έβλεπαν μπροστά τους ήταν μια απέραντη παγωμένη θάλασσα.
17. Ο ΜακΚόλεϊ Κάλκιν, ο Τζόνι Ντεπ και ο Κρίστιαν Μπέιλ, προορίζονταν για το ρόλο του Τζακ Ντόουσον στον «Τιτανικό». Ταυτοχρόνως, για το ρόλο της Ρόουζ βολιδοσκοπήθηκαν μεταξύ άλλων και οι Τζένιφερ Ανιστον, Ούμα Θέρμαν, Γουινόνα Ράιντερ, Ντρου Μπάριμορ, Αντζελίνα Τζολί, Νικόλ Κίντμαν, Σαρλίζ Θερόν, Μαντόνα. Θα μπορούσατε να φανταστείτε ποτέ στο ρόλο του Τζακ τον ΜακΚόλεϊ Κάλκιν και σε αυτόν της Ρόουζ την… Μαντόνα;
18. Ο «Τιτανικός» δεν είχε χαρακτηρισθεί «αβύθιστος» μέχρι τη στιγμή που βυθίστηκε. Στην πραγματικότητα ήταν πολύ λιγότερο «αβύθιστος» από πολλά πλοία που είχαν κατασκευαστεί μισό αιώνα νωρίτερα.
19. Ο ιδιοκτήτης του «Τιτανικού», Τζ. Π. Μόργκαν, επρόκειτο να συμμετάσχει στο παρθενικό ταξίδι του πλοίου αλλά ακύρωσε το εισιτήριό του την τελευταία στιγμή.
20. Οι φωτογραφίες του μοιραίου παγόβουνου που έστειλε στον υγρό του τάφο τον «Τιτανικό» δεν το δείχνουν ιδιαίτερα απειλητικό. Ίσως γι αυτό, λένε οι κακές γλώσσες, ο καπετάνιος ακόμα και μετά την πρόσκρουση δεν θεώρησε πως συνέτρεχε λόγος να εκπέμψει SOS, χάνοντας έτσι πολύτιμο χρόνο.
21. Ένα ακόμη αξιοσημείωτο θύμα ήταν ο αμερικανός επιχειρηματίας, Μπένζαμιν Γκουγκενχάιμ. Την ώρα που το πλοίο βυθιζόταν, ο ίδιος και ο βαλές του, Βίκτορ Τζίγκλιο, φόρεσαν τα βραδινά τους ρούχα και ο Γκουγκενχάιμ φέρεται να είπε: «Τώρα έχουμε ντυθεί κατάλληλα για να πάμε στον πάτο». Στη συνέχεια έκατσε σε μια ξαπλώστρα, άναψε το πούρο του και ήπιε το κονιάκ του σαν να μην συνέβαινε τίποτα.
22. Στους επιβάτες της πρώτης θέσης είχε δοθεί ένα βιβλίο μουσικής που περιλάμβανε 352 τραγούδια. Οι μουσικοί του πλοίου όφειλαν να τα γνωρίζουν σε περίπτωση που κάποιος επιβάτης ζητούσε να του παίξουν.
23. Πάνω στο πλοίο βρίσκονταν εννέα σκυλιά, από αυτά διασώθηκαν μόνο δύο: ένα πομεράνιαν και ένα πεκινουά.
24. Ο τελευταίος άνθρωπος που επέζησε από το ναυάγιο και βρισκόταν ακόμη εν ζωή ήταν η Μιλβίνα Ντιν, η οποία πέθανε στις 31 Μαΐου 2009, σε ηλικία 97 ετών. Οταν συνέβη το ναυάγιο ήταν μόλις δύο μηνών.
25. Το παγόβουνο είχε περίπου 30 μέτρα ύψος και προήλθε από έναν παγετώνα της Γροιλανδίας.
26. Μόλις 37 δευτερόλεπτα μεσολάβησαν μεταξύ της παρατήρησης του παγόβουνου και της σύγκρουσης.
27. Το πλοίο έλαβε έξι προειδοποιήσεις για παγόβουνα κατά τη διάρκεια του ταξιδιού.
28. Στις αποθήκες του πλοίου υπήρχαν 20.000 μπουκάλια μπίρας, 1.500 μπουκάλια κρασιού και 8.000 πούρα – όλα για τους επιβάτες της πρώτης θέσης.
29. Στους επιβαίνοντες βρίσκονταν 26 ζευγάρια που έκαναν το ταξίδι του μέλιτος.
30. Το πλήρωμα του πλοίου SS Californian επικρίθηκε έντονα επειδή θεωρήθηκε ότι αγνόησε τα σήματα κινδύνου του Τιτανικού. Αργότερα βυθίστηκε από ένα γερμανικό υποβρύχιο.
31. Βρέθηκαν μόνο 306 πτώματα. Οι νεκροί μεταφέρθηκαν στο Χάλιφαξ της Νέας Σκωτίας. Στο Ναυτικό Μουσείο υπάρχει ένα ειδικό τμήμα στο οποίο εκτίθενται προσωπικά αντικείμενα των ανθρώπων της τραγωδίας.
32. Το τελευταίο δείπνο που σερβιρίστηκαν εκείνο το μοιραίο βράδυ οι επιβάτες της πρώτης θέσης αποτελούνταν από 11 διαφορετικά πιάτα.
33. Χρειάστηκαν είκοσι άλογα για να μεταφέρουν την κύρια άγκυρα του πλοίου κατά την κατασκευή του.
34. Κατά την 26μηνη κατασκευή του πλοίο στο Μπέλφαστ καταγράφηκαν 246 τραυματισμοί και δύο θάνατοι.
35. Περίπου 100.000 άνθρωποι βρέθηκαν στην καθέλκυση του πλοίου στις 31 Μαΐου 1911.
36. Ο Τιτανικός έκανε δύο στάσεις μετά την αποχώρηση από το Σαουθάμπτον – σε Σερμπούργκ της βόρειας Γαλλίας, και το Κουίνσταουν στην Ιρλανδία. Αυτή είναι η τελευταία γνωστή φωτογραφία του – στις ακτές ακόμα της Ευρώπης – προτού βυθιστεί.
37. Από τα 885 μέλη του πληρωμάτος, μόλις 23 ήταν γυναίκες. Οι 699 επιβιβάστηκαν στο Σαουθάμπτον και τέσσερις στους 10 ήταν κάτοικοι της πόλης.
38. Ο Τζον Τζέικομπ Αστορ Δ’, ήταν ο πλουσιότερος επιβάτης του πλοίου. Υπάρχει ένας θρύλος που λέει ότι όταν ο Τιτανικός χτύπησε στο παγόβουνο, είπε χαριτολογώντας σε έναν σερβιτόρο: «Ζήτησα πάγο, αλλά αυτό είναι γελοίο».
39. Οι μουσικοί έπαιζαν επί δύο ώρες και πέντε λεπτά μέχρι που το πλοίο βυθίστηκε.
40. Το κύριο τραγούδι της ταινίας του Κάμερον – «My heart will go on» με την Σελίν Ντιόν ήταν το σινγκλ με τις περισσότερες πωλήσεις το 1998.
Πηγή: sansimera, protagon, wikipedia