Του Δημήτρη Χ. Σάββα
Η πολιτεία του Μεγάλου Κάστρου άρχισε σιγά-σιγά να βρίσκει την ησυχία της-τη σειρά της, όπως θα έλεγαν κάποιοι. Είχε εξάλλου κάθε δικαίωμα αφού πολλά υπέμειναν οι κάτοικοί της και πολλά ‘‘είδαν’’ τα μάτια της. Πόλεμος, θάνατοι, καταστροφές, στα τελευταία ένας αδιάκοπος εμφύλιος σπαραγμός…Και ποιό το αποτέλεσμα όλων αυτών; Κανένα, μόνο πόνος και θλίψη.
Μεγαλοβδόμαδο του 1948 και η ενημέρωσή μας είναι τόσο επαρκής και ζωντανή από τις εφημερίδες της εποχής: «Σήμερα, εορτή των Βαΐων, η ορθόδοξη Εκκλησία επιτρέπει την χρήση ψαριού, από το οποίο, όμως, πολύ λίγο υπάρχει στην αγορά.
Έτσι, οι συμπολίτες μας θα αρκεστούν στον φτωχό μπακαλιάρο και τα διάφορα παστά.
Είναι, βέβαια, έθιμο η γενική καθαριότητα των σπιτιών για τις γιορτές του Πάσχα. Και οι δουλειές στο σπίτι αυξάνουν γιατί μεταβάλλεται το εσωτερικό του από χειμερινό σε καλοκαιρινό. Θα σηκωθούν τα χαλιά, θ’ αλλάξουν οι βαριές κουρτίνες, θα μπει κατά μέρος η σόμπα και άλλες δουλειές που πρέπει να γίνουν. Αλλά η καθαριότητα των σπιτιών του Ηρακλείου είναι πράγματι εξαιρετική. Και ο ασβέστης, η ώχρα και η λαδομπογιά δίνουν και παίρνουν. Τα καταστήματα γυναικείων υφασμάτων Εφραίμογλου, Αποστολάκη, Τζέρμπη κινήθηκαν αυτές τις μέρες από πελάτισσες που έχουν την ευχέρεια να αποκτήσουν ένα ανοιξιάτικο φόρεμα ή επανωφόρι. Ιδιαίτερα οι προθήκες του Εφραίμογλου προσελκύουν συνεχώς όλο το …Γυμνάσιο Θηλέων, το οποίο στα διαλείμματα παρακολουθεί τα νέα υφάσματα και γενικά την καλαίσθητη εμφάνιση της βιτρίνας.
Φυσικά αυτές τις μέρες του μεγαλοβδόμαδου αλλά και της αναστάσιμης εβδομάδας τα κεριά έχουν την τιμητική τους. Για το λόγο αυτό το παλιότερο κηροπλαστείο του Ηρακλείου, του Μηνά Γ. Λυράκη, προσφέρει κεριά για ενορίες αλλά και ιδιώτες, όλων των μεγεθών, σε εξαιρετικές τιμές και αρίστη ποιότητα. Επί πλέον ανταλλάσσονται και αποκέρια εκκλησιών.
Ενόψει των αγίων ημερών η Ιερά Μητρόπολη Κρήτης ( η σημερινή Ιερά Αρχιεπισκοπή) συνέταξε πρόγραμμα ιερών Ακολουθιών της Μεγάλης Εβδομάδας. Πιο συγκεκριμένα:
Κυριακή των Βαΐων 25 Απριλίου
6.30΄ π.μ. Ο Όρθρος και η θεία Λειτουργία του Χρυσοστόμου. Εν τω Ιερώ Ναώ του Αγίου Δημητρίου θέλει ιερουργήσει ο Σεβ. Μητροπολίτης Κρήτης κ. Βασίλειος.
4μ.μ. Ο Εσπερινός.
7.30΄μ.μ. Η Ακολουθία του Νυμφίου.
ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ
7 π.μ. Η θεία Λειτουργία των Προηγιασμένων.
5 μ.μ. Το Μέγα Απόδειπνον.
7.30΄μ. μ. Η Ακολουθία του Νυμφίου.
ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ
7 π.μ. Η θεία Λειτουργία των προηγιασμένων.
5 μ.μ. Το Μέγα Απόδειπνον.
7.30΄μ.μ. Η Ακολουθία του Νυμφίου.
ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΤΑΡΤΗ
7 π.μ. Η θεία λειτουργία των Προηγιασμένων Αρχιερατική.
5 μ.μ. η Ακολουθία του Ευχελαίου.
Εν τω παρεκκλησίω του Αγ. Παντελεήμονος το άγιον Ευχέλαιον τελεσθήσεται εν συνεχεία της Θ. Λειτουργίας δια τους εν τω Πανανείω Νοσοκομείω νοσηλευομένους.
7.30 μ.μ. Η Ακολουθία του Όρθρου της Μ. Πέμπτης.
ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ
7.30΄π.μ. Η θεία Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου.
7.30΄μ.μ. Η Ακολουθία των Αγίων Παθών.
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
8 π.μ. Η Ακολουθία των Μεγάλων και Βασιλικών Ωρών και ο Μ. Εσπερινός, καθ’ όν εν τω Μητροπολιτικώ Ναώ θέλει ομιλήσει ο Πανοσιολ. Πρωτοσύγκελος κ. Δημήτριος Μπουρλάκης, εν τω Ιερώ Ναώ του Αγίου Τίτου ο Θεολόγος κ. Περικλής Φωτόπουλος, εν τω Ιερώ Ναώ της Αγίας Τριάδος ο Θεολόγος κ. Ηρακλής Κριτσωτάκης, εν τω Ιερώ Ναώ του Αγ. Κων/νου ο Θεολόγος κ. Νικόλαος Παπαμιχαλάκης και εν τω Ιερώ Ναώ του Αγ. Ματθαίου ο Θεολόγος κ. Νικ. Ζευγαδάκης.
8 μ.μ. Η Ακολουθία του Επιταφίου. Περί ώραν 10ην επακολουθήσει η Λιτανεία εκ των διαφόρων Ναών κατά διαδρομήν κανονισθησομένην παρά των οικείων Εκκλησιαστικών Συμβουλίων. Ο Επιτάφιος της Μητροπόλεως μετά της συνήθους παρατάξεως λιτανεύσει δια των οδών Στρατηγού Πεζανού, Κατεχάκη, 1821, Πλατείας Νικηφόρου Φωκά, Λεωφόρου Καλοκαιρινού και οδού Αγ. Μηνά, οπόθεν θέλει επανέλθει εις τον Μητροπολιτικόν Ναόν, αναπεμπομένης προ της εισόδου δεήσεως υπέρ των υπέρ Πίστεως και πατρίδος πεσόντων.
