Ο Ισμαΐν και ο Βαλίντ είναι δυο από τους πολιτικούς πρόσφυγες που ζουν στο Ηράκλειο και αναμένουν την τύχη των αιτήσεών τους για πολιτικό άσυλο. Μετά από πολλές περιπέτειες βρέθηκαν με τις οικογένειές τους στην Κρήτη, και φιλοξενούνται στο πλαίσιο του προγράμματος του ΟΗΕ και της ΕΕ.
Ο 50χρονος Ισμαΐν είναι από τη Δαμασκό της Συρίας. Είναι κινηματογραφιστής και ζωγράφος.
Ο 37χρονος Βαλίντ είναι από το Ιράκ. Είναι καθηγητής Φυσικής.
Οι δύο άνδρες προέρχονται από διαφορετικές χώρες, θρησκείες και περιβάλλοντα, αλλά η αναγκαστική τους εξορία και η κοινή τους αγάπη για την αλιεία βοήθησαν να υπάρξει μια στενή φιλία. Ψαρεύουν συχνά στην περιοχή του μώλου του Ηρακλείου, στην περιοχή του Κούλε. “Μαγειρεύουμε τα ψάρια και τα τρώμε ή τα δίνουμε σε φίλους. Τα ψάρια είναι πολύ ακριβά εδώ “, λέει ο Ισμαΐν.
Ο Βαλίντ λέει ότι ψάρευε περιστασιακά στα ποτάμια του Ιράκ, τα οποία απαιτούν διαφορετικές τεχνικές από τη θάλασσα. “Εδώ ξεκίνησα να ψαρεύω για φαγητό, για χόμπι και για επιχείρηση”, λέει..
Και οι δύο άνδρες είναι δικαιούχοι του προγράμματος στεγαστικής βοήθειας και ταμειακής βοήθειας της UNHCR, το οποίο βοήθησε χιλιάδες ευάλωτους πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο στην Ελλάδα τα τελευταία δύο χρόνια. “Οι άνθρωποι είναι πολύ φιλόξενοι και είναι πολύ ωραία εδώ στο Ηράκλειο”, λέει ο Ισμαΐν.
Ο Ισμαϊν και η οικογένειά του, πριν περάσουν το 2017 στην Ελλάδα, έκαναν 13 απόπειρες να έλθουν από το Ιράκ μέσω Τουρκίας. Δεν τα κατάφερναν, άλλοτε λόγω κακοκαιρίας κι άλλοτε λόγω αστυνομικής παρουσίας. «Ένιωσα ότι οι ζωές μας απειλούνταν στη Συρία, έτσι είπα ότι θα έπρεπε να φύγουμε», εξηγεί ο 37χρονος πατέρας τριών παιδιών. “Μετά από επτά χρόνια πολέμου, σταδιακά έγινε επικίνδυνος για όλους”.
Ο δάσκαλος της Φυσικής Βαλίντ αντιμετώπισε μια πιο άμεση απειλή για την ασφάλειά του στη Βαγδάτη. “Είμαι χριστιανός και απειλήθηκα από πολιτοφυλακές”, λέει, προσθέτοντας ότι δέχθηκε επίθεση και τραυματίστηκε από άντρες με όπλο και μαχαίρια. Έφυγε στο Erbil και στη συνέχεια στην Τουρκία και την Ελλάδα, πριν μεταφερθεί από την Ύπατη Αρμοστεία από τη Λέσβο στο Ηράκλειο.
Οι δύο άνδρες αντιμετωπίζουν διαφορετικά το μέλλον. Ενώ ο Ισμαΐν ελπίζει να επανενωθεί με συγγενείς του στη Γερμανία, ο Βαλίντ περιμένει μήνες την τύχη της αίτησής του για άσυλο στην Ελλάδα. “Είχα την συνέντευξη ασύλου πριν από οκτώ μήνες και ακόμα δεν ξέρω τίποτα”, λέει. “Το σημαντικό είναι να τελειώσω τις σπουδές μου και να ολοκληρώσω ένα μάστερ στη φυσική”.
Εκτός από την απογοήτευση της αναμονής, οι δύο άνδρες αισθάνονται ευτυχισμένοι και ασφαλείς στα διαμερίσματα τους, αλλά εξακολουθούν να θέλουν να κάνουν πράγματα για να μπορούν να ζήσουν αλλά και να γεμίσουν το χρόνο τους. “Δεν μου αρέσουν οι άνθρωποι να μου δίνουν χρήματα και να πληρώνουν για μένα. Θα ήθελα να είμαι ανεξάρτητος “, λέει ο Ισμαΐν.
Έβλεπε τους ψαράδες να βγαίνουν στη θάλασσα με μικρά σκάφη και να επιστρέφουν με ψαριά. Αποφάσισε να το κάνει κι ο ίδιος, να αγοράσει μεταχειρισμένο εξοπλισμό και να δοκιμάσει την τύχη του από το λιμάνι, παρακολουθώντας πώς ψαρεύουν οι άλλοι.
Μια μέρα συνάντησε και γνωρίστηκε με έναν από τους ψαράδες. Ήταν ο Βαλίντ. Σύντομα έγιναν καλοί φίλοι. «Είμαστε φίλοι, οι καλύτεροι φίλοι», λέει ο Ισμαΐν.
“Θα ήθελα να είμαι ανεξάρτητος”
Ο Βαλίντ λέει ότι άρχισε να ψαρεύει για παρόμοιους λόγους με τον φίλο του. Θα ήθελε να το κάνει για να ζήσει, “αλλά δεν έχω βάρκα”, όπως λέει.
Το μυαλό του Ισμαΐν επικεντρώνεται περισσότερο στην μετάβαση του στο Κίελο της Γερμανίας, αλλά έχει εκτιμήσει την αλληλεγγύη του Βαλίντ και των άλλων φίλων του. “Η αλιεία είναι πολύ σημαντική επειδή είναι ένα πλεονέκτημα για το δείπνο μας και μπορούμε να εξοικονομήσουμε χρήματα”, λέει, αναφερόμενος στην επιδότηση μετρητών που λαμβάνει η οικογένειά του από την UNHCR κάθε μήνα στο πλαίσιο του προγράμματος ESTIA που χρηματοδοτείται από την ΕΕ.
“Στη Συρία ακούγαμε μόνο κραυγές και βόμβες. Όταν φτάνουμε εδώ στη θάλασσα, αισθανόμαστε ήρεμοι », προσθέτει ο Ισμαΐν. Στο Κίελο, ελπίζει να χρησιμοποιήσει την πολυετή πείρα του ως καλλιτέχνης και κινηματογραφιστής για να υποστηρίξει την οικογένειά του.
«Ζωγραφίζω κάθε μέρα», συνεχίζει. “Έχω πολιτικά σχέδια καθώς και τοπία. Στη Γερμανία, θα ήθελα να συνεχίσω τη ζωγραφική και να γίνω δάσκαλος τέχνης. ”
Ίσως να ξαναρχίσει επίσης την αλιεία του – το Κίελο, εξάλλου, βρίσκεται κοντά στη Βαλτική Θάλασσα.
Candiadoc με πληροφορίες από reliefweb.int