Νέα στοιχεία που προσκομίστηκαν στην προανακριτική της Βουλής από την Εισαγγελία Διαφθοράς εμπλέκουν ακόμη έναν στενό σύμβουλο του πρώην υπουργού Άδωνη Γεωργιάδη στην υπόθεση Novartis.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της Documento, ο πανεπιστημιακός Κυριάκος Σουλιώτης θεωρείται από τα πρόσωπα-κλειδί που χρησιμοποιούσε η εταιρεία για να εξυπηρετεί τα συμφέροντά της. Ο Κ. Σουλιώτης είναι αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, το οποίο χαρακτηρίζεται από το δημοσίευμα ως «το αγαπημένο εκπαιδευτικό ίδρυμα της ελβετικής πολυεθνικής».
Στα έγγραφα αποκαλύπτεται ότι η Novartis προτρέπει τα στελέχη της να μην έχουν καμία επικοινωνία με συγκεκριμένους καθηγητές. Είναι πρόσωπα που κατηγορούνται για ξέπλυμα μαύρου χρήματος, φέρονται να λαμβάνουν παράνομες αμοιβές που φτάνουν ακόμη και τα 4 εκατ. ευρώ, συμμετέχουν σε συνέδρια και επιστημονικές επιτροπές που χρηματοδοτεί η Novartis, καθώς και σε «επιτροπές σοφών» που ίδρυσαν πρώην υπουργοί. Υπεράνω στόχος όλων, ένας: η εξυπηρέτηση της Novartis.
Εξίσου σημαντικό απότοκο των εγγράφων είναι η επιβεβαίωση των πολύ στενών δεσμών που είχε ο τότε υπουργός Αδωνης Γεωργιάδης με τον Κυριάκο Σουλιώτη, αναπληρωτή καθηγητή του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου που διετέλεσε και σύμβουλος του πρώην υπουργού. Ο καθηγητής περιγράφεται από τα νέα έγγραφα και τις καταθέσεις των προστατευόμενων μαρτύρων ως πρόσωπο-κλειδί προκειμένου να εξυπηρετηθούν τα συμφέροντα της πολυεθνικής.
Σε εσωτερικό έγγραφο της Novartis με τίτλο «Novartis Healthcare Systems – Healthcare Systems Excellence Program» της 29ης Οκτωβρίου 2013 σκιαγραφείται η επιρροή που ασκούσε ο Κυρ. Σουλιώτης – στο έγγραφο εσωκλείεται ακόμη και φωτογραφία του! – στον Αδ. Γεωργιάδη: «Είναι (σ.σ.: ο Σουλιώτης) ο πρώην αντιπρόεδρος του ΕΟΠΥΥ και παράλληλα θεωρείται ως ο βασικός επηρεάζων του υπουργού (Αδωνης) συνολικά στα ζητήματα της ατζέντας της φροντίδας υγείας. Θα είναι θετικός, αν χρειαστεί, στο να υποστηρίξει το HCS πρότζεκτ μας».
Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Κυρ. Σουλιώτης κατονομάζεται ως ένα από τα σημαίνοντα πρόσωπα προκειμένου να επιτευχθεί το εν λόγω πρότζεκτ της Novartis. Σε καταθέσεις προστατευόμενων μαρτύρων αναφέρεται ως ένα από τα πρόσωπα της τοπικής ηγετικής ομάδας του εν λόγω προγράμματος, μέσω του οποίου «η εταιρεία ήθελε ξεκάθαρα να δεσμεύσει φορείς και παράγοντες της ελληνικής πολιτείας». Σε άλλη κατάθεση αναφέρεται ότι ο Κυρ. Σουλιώτης «συμμετείχε στην τοπική ηγετική ομάδα», μεταξύ άλλων στελεχών της Novartis, «της επιδειχθείσας σε μένα εταιρικής παρουσίασης του έργου “Novartis Healthcare Systems Healthcare – Healthcare Systems Excellence Program Project Proposal Greece, March 29 2013”».
Οι προτάσεις του εγγράφου δεν μένουν σε θεωρητικό επίπεδο, αφού περιγράφονται οι μεθοδεύσεις που πραγματοποίησε η Novartis και περιλάμβαναν χρηματισμούς πολιτικών και κρατικών λειτουργών. Είναι το λεγόμενο «Harvard Project», με στόχος της Novartis –ενώ η τρόικα πίεζε για μειώσεις στη φαρμακευτική δαπάνη– την εξασφάλιση 140 εκατ. ευρώ εκκρεμουσών οφειλών από το δημόσιο και την εισαγωγή νέων φαρμάκων. Η Novartis προκειμένου να εκπληρώσει τους σκοπούς της χρηματίζει πρόσωπα που βρίσκονται σε καίριες θέσεις, ώστε να «δεσμευτούν». Ενας από αυτούς που έπρεπε να δεσμευτούν, σύμφωνα με το εν λόγω έγγραφο, είναι ο Κυρ. Σουλιώτης: «Επικεφαλής του τομέα υγείας των οποίων η δέσμευση πρέπει να εξασφαλιστεί: Βοηθός καθηγητή κ. Κυριάκος Σουλιώτης (πρώην αντιπρόεδρος του ΕΟΠΠΥ) να δεσμευτεί εξαρχής».
Ο Κυρ. Σουλιώτης λειτουργούσε, όπως αναλύεται στο έγγραφο της 29ης Οκτωβρίου 2013, ως άτυπος σύμβουλος του Αδ. Γεωργιάδη. Από το εν λόγω έγγραφο όμως φαίνεται ότι ήταν και κάτι παραπάνω από αυτό: «Ο καθηγητής Κυριάκος Σουλιώτης ηγείται της επιστημονικής ομάδας για τη μεταμόρφωση της δομής της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας στην Ελλάδα, συμμετέχοντας επίσης στη φαρμακευτική επιτροπή που ιδρύθηκε από το υπουργείο Υγείας, αναφερόμενος στον υπουργό Υγείας».
Σύμφωνα με την Documento, ο Κυρ. Σουλιώτης ήταν επικεφαλής της επιστημονικής επιτροπής για την υποστήριξη της μεταρρύθμισης της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας. Την πολιτική επιλογή για τον διορισμό των μελών τέτοιου είδους συμβουλευτικών επιστημονικών επιτροπών έχει το υπουργείο Υγείας – στη συγκεκριμένη περίπτωση ο Αδ. Γεωργιάδης. Το γιατί ο επίσης εμπλεκόμενος πρώην υπουργός –τόσο εμπλεκόμενος που έναν χρόνο προτού σχηματιστεί η δικογραφία υπήρχε προτροπή από τη Novartis προς τα στελέχη της να μην έρχονται σε επαφή μαζί του– είχε τόσο στενές επαφές με τον επίσης αναγραφόμενο ως εμπλεκόμενο Κυρ. Σουλιώτη είναι κάτι που πρέπει και με τα νέα στοιχεία να απαντηθεί από τον ίδιο τον Αδ. Γεωργιάδη.
Η Novartis εμπιστευόταν τον Κυρ. Σουλιώτη και για την εκπόνηση επιστημονικών μελετών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η χορηγία 110.000 ευρώ της φαρμακευτικής εταιρείας προς το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου για τη συγκρότηση του επιστημονικού έργου «Assessment of the level of participation of patient in health policy decision making – The EMOTION study». Επιστημονικός υπεύθυνος της 25μελούς ομάδας εργασίας του έργου ορίστηκε ο Κυρ. Σουλιώτης, που έλαβε 37.777 ευρώ.
Μάλιστα ο Κυρ. Σουλιώτης είναι εδώ και λίγο καιρό διωκόμενος για το σκάνδαλο του ΕΟΠΥΥ, αφού συγκαταλέγεται στα εννέα πρόσωπα εναντίον των οποίων η εισαγγελία του Αρείου Πάγου άσκησε ποινική δίωξη για τις πράξεις της απιστίας κατά την υπηρεσία από κοινού τελεσθείσας και κατ’ εξακολούθηση, με περιουσιακή ζημιά που υπερβαίνει τις 120.000 ευρώ και επιπλέον τις 150.000 ευρώ σε συνδυασμό με τις επιβαρυντικές περιστάσεις του νόμου περί καταχραστών του δημοσίου.
Δεν είναι o μόνος καθηγητής από το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου που αναφέρεται στα εσωτερικά έγγραφα της Novartis. Η Μαρία Γείτονα, αναπληρώτρια καθηγήτρια Οικονομικών της Υγείας, είναι από τα πρόσωπα που έχουν «κοκκινιστεί», με την υποσημείωση να μην υπάρχει καμία επαφή μαζί της από τα στελέχη της Novartis, αφού είναι εμπλεκόμενη. Είχε προεξάρχουσα θέση στις καταθέσεις των προστατευόμενων μαρτύρων. Συγκεκριμένα, κατηγορείται ως «απολύτως εναρμονισμένη με τα συμφέροντα και τις προτάσεις της Novartis», ενώ φέρεται να λάμβανε παράνομη αμοιβή από την πολυεθνική λόγω της θέσης της στην «επιτροπή σοφών». Η Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών έδωσε πρόσφατα παραγγελία βάσει της οποίας κατασχέθηκαν από το σπίτι της ηλεκτρονικά μέσα αποθήκευσης.
Η Μ. Γείτονα, σύμφωνα με το δημόσιευμα, ήταν πρόεδρος του ελληνικού παραρτήματος της Διεθνούς Εταιρείας Φαρμακοοικονομίας και Ερευνας Αποτελεσμάτων (ISPOR) όταν αυτή κάλυψε τα έξοδα για πάνω από 40 στελέχη του υπουργείου Υγείας στο ετήσιο ευρωπαϊκό συνέδριο της ISPOR στο Βερολίνο στις 3-7 Νοεμβρίου 2012. Τα έξοδα καλύφθηκαν από την Ελληνική Εκπαιδευτική Εταιρεία, που ανήκε στον σύζυγο και τον γιο της Μ. Γείτονα, ενώ σύμφωνα με την κατάθεση της ίδιας στους επιθεωρητές δημόσιας διοίκησης η εταιρεία έλαβε χρήματα από φαρμακευτικές εταιρείες. Μόνο η Novartis δώρισε 25.000 ευρώ. Επειδή οι εν λόγω δωρεές των εταιρειών δεν είχαν λάβει έγκριση από τον ΕΟΦ όπως απαιτείται, η γενική επιθεωρήτρια δημόσιας διοίκησης Μάρη Ζεντέλη-Παπασπύρου τις χαρακτήρισε παράνομες.
Η αγαστή συνεργασία της Μ. Γείτονα με τη φαρμακευτική εταιρεία πιστοποιείται και από το γεγονός πως ήταν επιστημονικά υπεύθυνη σε επτά έρευνες ή κλινικές μελέτες που χρηματοδοτήθηκαν από τη Novartis. Δύο από αυτές τις μελέτες έγιναν για φάρμακα της πολυεθνικής. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι 15.000 ευρώ που έλαβε από τη Novartis για τη μελέτη «Διαχείριση φαρμακοοικονομικού μοντέλου του προϊόντος Glivec στο GIST με επέκταση της ένδειξης από 1 έτος έως 3 έτη». Το Glivec είναι φάρμακο της Novartis.
Η Μ. Γείτονα συμμετέχει και σε συνέδρια. Σε ένα από αυτά που διεξάχθηκε στις 6-7 Ιουλίου 2012 στην Κόρινθο από το ISPOR Greece συμμετείχαν επίσης ο Κωνσταντίνος Φρουζής και ο Θεόδωρος Παπαθεοδώρου. Και όμως το γεγονός ότι ο Θ. Παπαθεοδώρου είναι πρώην πρύτανης ενός πανεπιστημίου του οποίου οι καθηγητές παρουσιάζονται ως εμπλεκόμενοι στο σκάνδαλο ακόμη και από την ίδια τη Novartis, η οποία μάλιστα έχει προσωπικές επαφές μαζί τους, δεν στάθηκε ικανό να τον κάνει να αποχωρήσει για λόγους δεοντολογίας από την προανακριτική επιτροπή της Βουλής. Αυτό έγινε μόνο με τη μαζική αποχώρηση της Δημοκρατικής Συμπαράταξης από την επιτροπή.
Ενας ακόμη καθηγητής που η Novartis προτρέπει τα στελέχη της να μην επικοινωνούν μαζί του γιατί εμπλέκεται στην υπόθεση είναι ο καθηγητής Οικονομικών της Υγείας του Πανεπιστημίου Αθηνών Γιάννης Υφαντόπουλος. Παρουσιάζεται στις καταθέσεις των προστατευόμενων μαρτύρων ως αυτός «που χρησιμοποιήθηκε για το ξέπλυμα του χρήματος». Οπως αναφέρεται στις καταθέσεις, το Ινστιτούτο Πολιτικών και Κοινωνικών Ερευνών «συμφερόντων Υφαντόπουλου… αναλάμβανε προγράμματα (projects) της Novartis (value dossier) έναντι υπέρογκων (σ.σ.: πολλές φορές) αμοιβών, οι οποίες εν μέρει διοχετεύονταν εν συνεχεία ως δώρα σε μέλη της επιτροπής τιμολόγησης φαρμάκων και προκειμένου να λάβει ο ίδιος παράνομη αμοιβή ως μέλος ο ίδιος της επιτροπής των “σοφών” για τη φαρμακευτική πολιτική στην Ελλάδα, ώστε οι προτάσεις να είναι συμφέρουσες για τη Novartis».
Στους εμπλεκόμενους – και από τη Novartis – καθηγητές συγκαταλέγεται και ο πρώην κοσμήτορας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας Γιάννης Κυριόπουλος. Ηταν επίσης στην «επιτροπή σοφών» και είχε αγαστή συνεργασία με τη Λίνα Νικολοπούλου-Στουρνάρα μέσω των συνεδρίων που διοργάνωνε η εταιρεία της Mindwork Business Solutions. Συγκεκριμένα, στις καταθέσεις των προστατευόμενων μαρτύρων ο Γ. Κυριόπουλος κατηγορείται ότι «εξυπηρετούσε τη Novartis με τις δημόσιες σχέσεις-επαφές του και υπολογίζω ότι έλαβε συνολικά από τη Novartis (περίοδος 2002 έως 2014) τουλάχιστον τέσσερα εκατομμύρια ευρώ».
Στις καταθέσεις ο Γ. Κυριόπουλος εμφανίζεται να συμμετέχει και σε ξέπλυμα χρήματος, όπως στην περίπτωση του μοριακού ελέγχου του αίματος, όπου «και στη συγκεκριμένη περίπτωση τα χρήματα που δόθηκαν ως μίζα ξεπλύθηκαν κι από δραστηριότητες της ΕΣΔΥ διά του Κυριόπουλου».
Ποιους πανεπιστημιακούς καίνε οι μάρτυρες
Κυριάκος Σουλιώτης
Αναπληρωτής καθηγητής Πολιτικής Υγείας, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου
Σύμβουλος του Αδωνη, εκλεκτός της Novartis για την προώθηση του σχεδίου της και καθηγητής στο αγαπημένο ΑΕΙ της ελβετικής πολυεθνικής
Μαρία Γείτονα
Αναπληρώτρια καθηγήτρια Οικονομικών της Υγείας, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου
Εκπονούσε έρευνες για τη Novartis ενώ ήταν στην «επιτροπή σοφών», πλήρωνε για συνέδρια και έπαιρνε χορηγίες από την πολυεθνική
Γιάννης Υφαντόπουλος
Καθηγητής Οικονομικών της Υγείας, ΕΚΠΑ
Αναλάμβανε προγράμματα αντί υπέρογκων αμοιβών, μέρος των οποίων κατέληγε ως δώρο σε μέλη της επιτροπής τιμολόγησης φαρμάκων, ενώ ήταν και στην «επιτροπή σοφών»
Γιάννης Κυριόπουλος
Πρώην κοσμήτορας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας
Στην «επιτροπή σοφών» εξυπηρετούσε τη Novartis με τις επαφές του, ενώ είχε αγαστή συνεργασία με τη Mindwork Business Solutions της Λίνας Στουρνάρα για τη διοργάνωση συνεδρίων
Δείτε το εσωτερικό έγγραφο της Novartis («Novartis Healthcare Systems – Healthcare Systems Excellence Program») της 29ης Οκτωβρίου 2013, στο οποίο σκιαγραφείται η επιρροή που ασκούσε ο Κυριάκος Σουλιώτης στον υπουργό Άδωνη Γεωργιάδη.
