Έπειτα από δύο μήνες προεκλογικής εκστρατείας στην οποία κυριάρχησαν θέματα σχετικά με τη μετανάστευση, την ασφάλεια και την οικονομική ανάκαμψη –η οποία αργεί να γίνει αισθητή στην καθημερινότητα των Ιταλών– από χτες επικρατεί “εκλογική σιγή” στη χώρα: κάθε σχόλιο απαγορεύεται στα μέσα ενημέρωσης μέχρι να κλείσουν οι κάλπες, στις 23.00 το βράδυ, για αυτές τις βουλευτικές εκλογές που ενδέχεται να οδηγήσουν στην άνοδο των λαϊκιστικών και ακροδεξιών κομμάτων και σε ένα κοινοβούλιο χωρίς πλειοψηφία για κανένα κόμμα.
Ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι, ο κεντροδεξιός συνασπισμός του οποίου προηγείται στις δημοσκοπήσεις, χωρίς όμως να εξασφαλίζει πλειοψηφία, επέλεξε να κάνει την τελευταία προεκλογική εμφάνισή του στη Νάπολη. Και αυτό γιατί στη νότια Ιταλία το αποτέλεσμα εμφανίζεται πιο αμφίρροπο από ποτέ. Σε συνεντεύξεις που παραχώρησε το βράδυ της Παρασκευής, ο πολυεκατομμυριούχος επιχειρηματίας υποσχέθηκε ότι θα δημιουργήσει 500.000 θέσεις εργασίας στον ιταλικό Νότο, με τη στήριξη του Αντόνιο Ταγιάνι, του προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Τον Ταγιάνι έχει άλλωστε επιλέξει για πρωθυπουργό της κυβέρνησής του –εφόσον εκλεγεί– αφού ο ίδιος έχει καταδικαστεί για φοροδιαφυγή και δεν έχει δικαίωμα να αναλάβει δημόσιο αξίωμα μέχρι το 2019.
Η δημοσίευση δημοσκοπήσεων απαγορεύεται στην Ιταλία τις δύο τελευταίες εβδομάδες πριν από την ψηφοφορία. Οι τελευταίες διαθέσιμες δημοσκοπήσεις έφερναν τη δεξιά/ακροδεξιά στην πρώτη θέση με ποσοστό 37% (εκ του οποίου 17% για τη Φόρτσα Ιτάλια του Μπερλουσκόνι και 13% για τη Λέγκα). Ακολουθούσε το M5S με 28%, ο συνασπισμός της κεντροαριστεράς με 27% (23% για το Δημοκρατικό Κόμμα του Ρέντσι) και το αριστερό κίνημα Ελεύθεροι και Ίσοι με 6%. Ο αριθμός των αναποφάσιστων ωστόσο ήταν ακόμη πολύ υψηλός.
Το κυβερνών δημοκρατικό κόμμα του Πάολο Τζεντιλόνι, φαίνεται ότι έρχεται τρίτο, εισπράττοντας τη λαϊκή δυσφορία.
Η συμφωνία μεταξύ του Forza Italia και του Λέγκα του Βορρά, είναι ότι όποιο κόμμα συγκεντρώσει μεγαλύτερο ποσοστό, αυτό θα προτείνει υποψήφιο πρωθυπουργό. Ο Μπερλουσκόνι αποκλείεται από αυτή τη διαδικασία λόγω της καταδίκης του για φορολογική απάτη το 2013 και έτσι πρότεινε τον πρόεδρο του Ευρωκοινοβουλίου, Αντόνιο Ταγιάνι, ο οποίος και αποδέχθηκε την πρόταση.
Σύμφωνα με τους δημοσκόπους, το κίνημα των Πέντε Αστέρων, μπορεί τελευταία στιγμή να παρουσιάσει άνοδο, καθώς υπάρχει μεγάλο ποσοστό αναποφάσιστων ψηφοφόρων στον φτωχότερο νότο.
Χωρίς κοινοβουλευτική πλειοψηφία
Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις πιστώνουν τη δεξιά συμμαχία με το 38% των ψήφων (17% Forza Italia, 13% Λέγκα), με 28% το Κίνημα των 5 Αστέρων και με 26% την κεντροαριστερή συμμαχία. Ομως οι αναποφάσιστοι ανέρχονται σε εκατομμύρια.
Εάν δεν υπάρξει κυβερνητική πλειοψηφία, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Σέρτζιο Ματαρέλα θα αφήσει στη θέση της τη σημερινή κυβέρνηση του Πάολο Τζεντιλόνι, που δεν έχει ανάγκη από την εμπιστοσύνη της βουλής, για τη διαχείριση των τρεχουσών υποθέσεων.
Σε κάθε περίπτωση, η διαδικασία σχηματισμού κυβέρνησης θα είναι χρονοβόρα. Τα δύο σώματα του κοινοβουλίου θα συνεδριάσουν στις 23 Μαρτίου για να εκλέξουν τους προέδρους τους και για να σχηματίσουν τις κοινοβουλευτικές τους ομάδες. Τότε μόνο ο Σέρτζιο Ματαρέλα θα ξεκινήσει διαβουλεύσεις.
Ακολουθεί μια παρουσίαση των βασικών παρατάξεων που κατεβαίνουν στις βουλευτικές εκλογές και του προγράμματός τους:
Ο συνασπισμός δεξιάς/ άκρας δεξιάς
Σε αυτόν συμμετέχουν η Forza Italia του Σίλβιο Μπερλουσκόνι, η Λέγκα του Ματέο Σαλβίνι και το Fratelli d’ Italia.
– Φορολογικά: Επιβολή ενός ενιαίου φόρου, τον οποίο ο Μπερλουσκόνι επιθυμεί να είναι στο 23%, ενώ ο Σαλβίνι στο 15%.
– Λιγότερη λιτότητα με στήριξη στους επενδυτές ώστε να ενισχυθεί η εργασία και επαναδιαπραγμάτευση των ευρωπαϊκών δεσμεύσεων της Ιταλίας.
– Μετανάστευση: επαναπατρισμός εκατοντάδων χιλιάδων μεταναστών χωρίς χαρτιά και παρεμπόδιση των νέων αφίξεων.
– Μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού, την οποία ο Σαλβίνι θέλει να είναι ριζοσπαστική, ενώ ο Μπερλουσκόνι βάζει φρένο σε κάθε υπόσχεση για κατώτατη σύνταξη στα 1.000 ευρώ.
– Μέτρα για την ενίσχυση των γεννήσεων και τη στήριξη των οικογενειών.
Κίνημα των 5 Αστέρων
Το κόμμα ιδρύθηκε το 2009 από τον κωμικό Μπέπε Γκρίλο και είναι ευρωσκεπτικιστικό και κατά του ευρώ, ενώ απορρίπτει την παραδοσιακή πολιτική τάξη. Έχει καταρτίσει ένα πρόγραμμα 20 σημείων για τη βελτίωση «της ζωής των Ιταλών», στο οποίο όμως δεν γίνεται καμία αναφορά στην Ευρώπη μετά την εγκατάλειψη του σχεδίου για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος για την παραμονή της Ιταλίας στην ευρωζώνη.
– Υιοθέτηση μηνιαίου καθολικού εισοδήματος.
– Μείωση της φορολογίας εισοδημάτων.
– Αύξηση των συντάξεων και αναθεώρηση των όρων συνταξιοδότησης.
– Εργασία: Επενδύσεις στις νέες τεχνολογίες και κατάργηση της γραφειοκρατίας για τις επιχειρήσεις.
– Ασφάλεια: 10.000 προσλήψεις στις δυνάμεις ασφαλείας και ανέγερση σωφρονιστικών ιδρυμάτων.
– Μετανάστευση: Διμερείς συμφωνίες για τον επαναπατρισμό των παράτυπων μεταναστών.
– Γεννητικότητα: Αποζημίωση των γονιών για τα χρήματα που δαπανούν για τη φύλαξη των παιδιών τους και για τις πάνες.
Συνασπισμός της κεντροαριστεράς
Αποτελείται από το Δημοκρατικό Κόμμα του Ματέο Ρέντσι και τρία μικρά κόμματα του κέντρου και της ριζοσπαστικής αριστεράς.
– Μείωση των φόρων και των δασμών για τις επιχειρήσεις, τις οικογένειες και τους πιο ευάλωτους πολίτες.
– Υιοθέτηση εγγυημένου κατώτατου μισθού.
– Επαναβεβαίωση του ευρωπαϊκού δόγματος με ταυτόχρονη έκκληση για δημιουργία «Ηνωμένων Πολιτειών της Ευρώπης», την άμεση εκλογή του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από τους Ευρωπαίους πολίτες και τη δημιουργία θέσης ενός υπουργού Οικονομικών για την ευρωζώνη.
– Μετανάστευση: επαναπατρισμός των μεταναστών στο εσωτερικό της ΕΕ.
– Πρόγραμμα επενδύσεων στις υποδομές, το υψηλής ταχύτητας Διαδίκτυο, την έρευνα και την εκπαίδευση.
– Συνέχιση της αντιτρομοκρατικής πολιτικής του Ρέντσι: «Για κάθε ευρώ που επενδύεται στην ασφάλεια, ένα ευρώ να επενδύεται στον πολιτισμό».
Η αριστερά των διαφωνούντων
Συμμετέχουν πολλά κινήματα της αριστεράς και οι διαφωνούντες του Δημοκρατικού Κόμματος υπό το κίνημα Ελεύθεροι και Ίσοι (Liberi e uguali) του απερχόμενου προέδρου της Γερουσίας και πρώην εισαγγελέα γνωστού για τη δράση του κατά της μαφίας Πιέτρο Γκράσο.
– Προτεραιότητα στην εκπαίδευση και την έρευνα.
– Νέα Πράσινη Συμφωνία για την ανάκαμψη της οικονομίας μέσω της οικολογίας.
– Ακύρωση των μεταρρυθμίσεων στην αγορά εργασίας.
– Οικονομική μεταρρύθμιση για να περιοριστούν οι πιέσεις στα εισοδήματα από την εργασία.
– Γάμος και υιοθεσία για όλους.
