Με ιδιαίτερη επιτυχία πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 14 Φεβρουαρίου 2018 στο Επιμελητήριο Ηρακλείου η τρίτη κατά σειρά εκδήλωση του Μουσείου Ιατρικής Kρήτης στο πλαίσιο του κύκλου «Εκδηλώσεις Λόγου και Τέχνης 2017-18». Προσκεκλημένος ομιλητής ήταν ο κ. Βασίλης Λαμπρινουδάκης, Ομότιμος Καθηγητής Αρχαιολογίας του ΕΚΠΑ, ο οποίος διευθύνει τις ανασκαφές και αναστηλωτικές εργασίες σ’ ένα από τα πιο γνωστά Ασκληπιεία του αρχαίου κόσμου, εκείνο της Επιδαύρου.
Η εκδήλωση διοργανώθηκε υπό την αιγίδα της Ιατρικής Σχολής και του Πανεπιστημίου Κρήτης και με την υποστήριξη του Μορφωτικού Συλλόγου Επιστημών Υγείας του Πανεπιστημίου Κρήτης και του Επιμελητηρίου Ηρακλείου.
Στην κατάμεστη από κόσμο αίθουσα Καστελλάκη του Επιμελητηρίου Ηρακλείου, ο Δ/ντής του Μουσείου Καθηγητής Γιάννης Μουζάς καλωσόρισε τους προσκεκλημένους και το κοινό του Ηρακλείου που έδειξε εντυπωσιακό ενδιαφέρον για την εκδήλωση κι ευχαρίστησε τους χορηγούς (Αegean Αirlines, Hotel Olympic και Κρητικός Φούρνος- Γεύσεις), την ομάδα εθελοντών Τουρισμού Δήμου Ηρακλείου καθώς και όλους όσους βοήθησαν στην επιτυχία της.
Ακολούθησε στο βήμα ο κ. Γιάννης Τσιαούσης, Επίκουρος Καθηγητής της Ιατρικής Σχολής, ο οποίος ως επιστημονικός υπεύθυνος της εκδήλωσης έκανε μια εισαγωγή στο θέμα αναφερόμενος σε διάφορες στιγμές της άσκησης της Ιατρικής στην αρχαιότητα αλλά και της σύγχρονης επιστήμης και υπογράμμισε τη διαχρονική αυτή σχέση που φτάνει ως τις μέρες μας. Επιπροσθέτως, ο κ. Τσιαούσης παρουσίασε βασικά σημεία από τη ζωή και το διεθνώς καταξιωμένο επιστημονικό έργο του Καθηγητή Β. Λαμπρινουδάκη, για το οποίο τιμηθεί με σημαντικές διακρίσεις.
Στη συνέχεια ο κ. Λαμπρινουδάκης, αφού ευχαρίστησε τους διοργανωτές για την πρόσκληση, παρουσίασε το θέμα της ομιλίας του «Ασκληπιός και Ασκληπιάδαι: θεία και ανθρώπινη παρέμβαση στην υγεία κατά την αρχαιότητα» μ’ ένα μοναδικό τρόπο, συνδυάζοντας τον πλούτο και την ακρίβεια της βαθειάς επιστημονικής γνώσης με την απλότητα ενός εξαιρετικού ομιλητή. Χαρακτηριστική ήταν η αναφορά του ομιλητή στην εμφάνιση της λατρείας του Ασκληπιού: «…Ο θεός μόλις γεννήθηκε άρχισε να γιατρεύει τους θνητούς, ανασταίνοντας μάλιστα κάποιους από αυτούς. Ο Άδης τότε παραπονέθηκε στον αδελφό του το Δία, ότι με αυτό τον τρόπο ανατρέπεται η ισορροπία του κόσμου και ο Δίας κεραύνωσε τον Ασκληπιό. Μετά τις διαμαρτυρίες του πατέρα του Απόλλωνα, βρέθηκε η συμβιβαστική λύση της παραμονής του Ασκληπιού στον Κάτω Κόσμο, όπου όμως μπορούσε να ασκεί το έργο της θεραπείας των ανθρώπων. Ο Ασκληπιός ήταν επομένως ένα παιδί της μεγάλης θεάς της Φύσης, της Μητέρας της Γης, η οποία τρέφει τους ανθρώπους, τους δέχεται στο τέλος της ζωής τους και ανανεώνει τα πάντα. Από αυτήν αντλούσε την ανανεωτική του δύναμη…». Αναλύοντας μία από τις βασικές θεραπευτικές αρχές που εφαρμόζονταν στα Ασκληπιεία ανέφερε ότι «… Ο μύθος λοιπόν του Ασκληπιού παρουσιάζει με τον πιο εύγλωττο τρόπο το μυστικό της εγκοίμησης. Η θεραπεία κατά τον ύπνο είναι μια μίμηση του θανάτου και της αναγέννησης. Ο ασθενής κατά την εγκοίμηση πραγματοποιούσε μια μίμηση θανάτου με τον ύπνο, και αναγέννησης, απαλλαγής από τα κακά της ως τότε ζωής τους, με την αφύπνιση…» Στη συνέχεια επεσήμανε ότι «…Η αρχιτεκτονική του ιερού σχεδιάστηκε έτσι, ώστε να σκηνοθετεί αυτή τη σχέση του ύπνου και της θεραπείας με το θάνατο και το πέρασμα μέσα από τη γη…».
Στο δεύτερο μέρος της ομιλίας του ο κ. Λαμπρινουδάκης αναφέρθηκε εκτενώς σε ευρήματα από ανασκαφές είτε σε Ασκληπιεία, είτε σε άλλους αρχαιολογικούς χώρους σχετικά με τη νόσο και τη θεραπεία (επιγραφές, εμφιαλωμένα βότανα, χειρουργικά εργαλεία αλλά και χειρουργικές επεμβάσεις) τα οποία σηματοδοτούν το πέρασμα στη δεύτερη φάση της ανάπτυξης της Ιατρικής κατά την αρχαιότητα (προκλασσικά χρόνια) κατά την οποία θεμελιώνεται σε επιστημονική βάση. Όμως, παρά την εκκοσμίκευση της ιατρικής τέχνης, η εξάρτηση της υγείας από το θεό έμεινε ζωντανή στην Επίδαυρο και τα άλλα Ασκληπιεία και μετά το τέλος του αρχαίου κόσμου.
Μετά το πέρας της διάλεξης του κ. Λαμπρινουδάκη ακολούθησε ενδιαφέρουσα συζήτηση με βάση ερωτήσεις και απόψεις που διατύπωσαν πολλοί από του πολίτες που παρακολούθησαν την εκδήλωση. Τα κύρια θέματα που αναδείχθηκαν κατά τη διάρκεια της συζήτησης με συντονιστή τον κ. Τσιαούση, ήταν η ανάπτυξη των Ασκληπιείων στην Κρήτη, o συμβολισμός του φιδιού ως ιερό ζώο του Ασκληπιού, η ύπαρξη θεάτρων στα Ασκληπιεία και η επίδραση που έχει στην ψυχική υγεία η θεατρική δραματουργία, ο ρόλος των βοτάνων στην αρχαία και σύγχρονη θεραπευτική, η σημερινή εφαρμογή κάποιων από τις τεχνικές που εφαρμόζονταν κατά την αρχαιότητα όπως της εγκοίμησης κ.α.
Τέλος, ο κ. Λαμπρινουδάκης αναφέρθηκε στο «Δίκτυο των Ασκληπιείων», ενός διεθνούς φορέα που στοχεύει στην προβολή της Ιατρικής όπως που αναπτύχθηκε σε αυτά και στον οποίο προσκάλεσε να συμμετέχει και το Μουσείο Ιατρικής του Παν/μίου Κρήτης.
