Από τις αρχές του Μάη του 1947 – όταν πλέον και η Κρήτη είναι μέσα στο εμφυλιακό κλίμα- το Ηράκλειο συγκλονίζουν μεγάλες απεργιακές κινητοποιήσεις. Στην κορυφή των εργατικών αγώνων ήταν το σωματείο των τσαγκαράδων.
Λίγο νωρίτερα, την Πρωτομαγιά, το Εργατικό Κέντρο, που είχε επικεφαλής μιας μεγάλη και τραγική μορφή, τον Μικρασιάτη Στρατή Περγαλίδη, οργανώνει μια συγκέντρωση χιλιάδων ανθρώπων στον Βοτανικό Κήπο. Στο ψήφισμα οι συγκεντρωμένοι καταγγέλλουν τον ξένο παράγοντα και την κυβέρνηση ως υπεύθυνους του εμφυλίου. “Να φύγουν αμέσως οι ξένοι. Καμιά δύναμη δεν μπορεί να αναχαιτίσει την εργατική τάξη από την ιστορική της πορεία”, αναφέρεται.
Τις επόμενες ημέρες, παρά την τρομοκρατία της αστυνομίας και του νομάρχη σε βάρος του Στρατή Περγαλίδη, στελέχους του ΚΚΕ, ο οποίος απειλείται με προληπτική (!) σύλληψη, ξεκινούν οι μεγάλες απεργιακές κινητοποιήσεις. Πρώτα οι εργαζόμενοι στα βυρσοδεψεία και στη συνέχεια οι τσαγκαράδες, που αποτελούσαν πάντα ένα δυναμικό τμήμα των εργατών στο Ηράκλειο. Οι κινητοποιήσεις κρατούν μέρες. Στη συνέχεια παίρνουν σειρά οι τυπογράφοι, που ολοκληρώνουν την απεργία τους στις 9 Ιουνίου.
Το βράδυ εκείνο πυροβολείται στην Αγία Τριάδα ένας γνωστός απεργοσπάστης της εποχής. Οι αρχές χρεώνουν το γεγονός αυτό στους απεργούς τυπογράφους και η Αστυνομία τότε συλλαμβάνει την απεργιακή επιτροπή, που αργότερα αφήνεται ελεύθερη μετά τη μαρτυρική κατάθεση του ίδιου του τραυματία, ο οποίος απέδωσε το επεισόδιο σε οικογενειακές διαφορές.
Στις 12 Ιουνίου 1947 συλλαμβάνονται από την Ασφάλεια Ηρακλείου ο πρόεδρος τους Εργατικού Κέντρου Ηρακλείου Στρατής Περγαλίδης και ο γενικός γραμματέας Ανδρέας Σταυρουλάκης, στους οποίους και απαγγέλλεται η κατηγορία της ηθικής αυτουργίας στην παρεμπόδιση απεργοσπαστών να δουλέψουν.
Ακολουθούν δραματικά γεγονότα, στα οποία θα αναφερθούμε αναλυτικά σε αυριανή ανάρτηση. Οι επιτροπές των εργατών οργανώνουν στις 13 Ιουνίου πορεία προς τη νομαρχία. Οι συγκεντρωμένοι δέχονται τα πυρά της αστυνομίας, από τα οποία πέφτει νεκρός, έξω από το ξενοδοχείο “Πέτρα” ο πρόεδρος των τσαγκαράδων, Χρήστος Χατζηγεωργίου. Την ίδια ώρα από επίθεση της αστυνομίας πέφτει νεκρός έξω από το μουσείο και ο αδελφός του, Κώστας. Τραυματίζονται επίσης 7 εργάτες.
Ο Περγαλίδης, που βρίσκεται πάντα στα μπουντρούμια της ασφάλειας, βασανίζεται επί 2 μερόνυχτα και τα ξημερώματα της 14ης Ιουνίου 1947, αφήνει την τελευταία του πνοή.
Σήμερα, αναφερόμενοι στις κινητοποιήσεις μέχρι και τη σύλληψη Περγαλίδη, δημοσιεύουμε μια ιστορική φωτογραφία με μέλη του σωματείου των τσαγκαράδων, μια δεκαετία πριν τα γεγονότα. Είναι από το 1947. Στη φωτογραφία φαίνονται τα δυο αδέλφια Χατζηγεωργίου που δολοφονήθηκαν σαν αύριο. Ο Χρήστος, ο μεγαλύτερος και πρόεδρος του σωματείου, εμφανίζεται πάνω αριστερά, με την ποδιά. Δεξιά κάτω είναι τα δυο μικρότερα αδέλφια του, ο Κώστας (που δολοφονήθηκε την ίδια ημέρα) και ο Μανώλης. Η φωτογραφία είναι από το αρχείου του Στέλιου Χατζηγεωργίου.
