Την ιστορία μιας θεατρικής παράστασης στο Ηράκλειο το 1902, με πρωταγωνιστή τον Νίκο Καζαντζάκη, μας «αφηγείται» η φωτογραφία που παρουσιάζουμε! Είναι η ομάδα των μαθητών του Γυμνασίου Ηρακλείου, η οποία βοηθούμενη από μαθητές του Διδασκαλείου της πόλης, ανέβασε για μάλλον μία και μόνη παράσταση τον «Οιδίποδα Τύραννο» του Σοφοκλή. Ανάμεσα στους πρωταγωνιστές της παράστασης, ο απόφοιτος του Γυμνασίου, Νίκος Καζαντζάκης. Είχε το ρόλο του Κρέοντα. Στη φωτογραφία, που υπάρχει σε διάφορες εκδοχές στο Μουσείο «Καζαντζάκη» στους Βαρβάρους, στο Ιστορικό Μουσείο Κρήτης και στο αρχείο των εκδόσεων «Καζαντζάκη», πιθανώς αναγνωρίζουμε τον μεγάλο στοχαστή στα νεανικά του χρόνια, δεύτερο από δεξιά, στην πρώτη σειρά.
Ανάμεσα στους ηθοποιούς της παράστασης, που δόθηκε με το τέλος της σχολικής χρονιάς, στις 4 Ιουλίου 1902, ήταν ο φίλος του Καζαντζάκη και στη συνέχεια της ζωής τους, Χαρίλαος Στεφανίδης.
Γνωρίζουμε τα ονόματα όλων των συντελεστών της παράστασης, καθώς έχει διασωθεί το πρόγραμμα, στη διάρκεια της οποίας η ορχήστρα της Φιλοπτώχου Αδελφότητος Ηρακλείου έπαιξε διάφορα μουσικά κομμάτια.
Αντιγράφουμε κατά λέξη από το πρόγραμμα της παράστασης:
«ΘΕΑΤΡΟΝ ΚΡΗΤΗ
ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟΝ
ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΤΗ ΑΡΩΓΗ ΤΗΣ ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ
ΠΡΟΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΔΡΑΜΑΤΩΝ
ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ
ΤΑ ΤΟΥ ΔΡΑΜΑΤΟΣ ΠΡΟΣΩΠΑ
ΟΙΔΙΠΟΥΣ Ανδροκλής Ν. Ξενάκης
Ιερεύς Γεώργιος Φανουράκης
Ιερεύς και παίδες……..
Χορός Μαθηταί Διδασκαλείου και Γυμνασίου
Ηγεμών Χορού Ιωάννης Λιαναντωνάκης
Τειρεσίας Δ. Γραμματικάκης
ΙΟΚΑΣΤΗ Εμμ. Γεωργιάδης
Θεραπαινίδες Ιοκάστης……………….
Άγγελος Κορίνθου Δημήτριος Τυράκης
Θεράπων Λαΐου Χαρίλαος Στεφανίδης
Εξάγγελος Δημήτριος Βερνάρδος
Η σκηνή εν Θήβαις προ των ανακτόρων του Οιδίποδος
ΕΝ ΗΡΑΚΛΕΙΩ ΤΗ 4 ΙΟΥΛΙΟΥ 1902
ΩΡΑ 91/2 Μ.Μ.
ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ
ΑΠΟ ΣΚΗΝΗΣ
ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ
ΟΙΔΙΠΟΥΣ ΤΥΡΑΝΝΟΣ
ΕΙΣ ΜΕΡΗ ΔΥΟ
ΜΕΛΟΠΟΙΪΑ ΧΟΡΙΚΩΝ (ΖΑΧΑΡΙΑΔΟΥ)
ΔΙΔΑΧΘΕΙΣΑ ΥΠΟ Ε. ΜΠΑΜΙΕΡΟΥ
ΑΠΑΓΓΕΛΙΑ ΚΑΙ ΥΠΟΚΡΙΣΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ
ΥΠΟ Μ. ΚΥΠΑΡΙΣΣΗ
Η μουσική της Φιλοπτώχου
Αδελφότητος πάνυ ευγενώς προσφερομένη θα εκτελέση διάφορα μουσικά τεμάχια»